همشهری آنلاین - بهاره خسروی: انتخاب نوع پوشش دلخواه و متناسب با عرف موجود در هر دوره ای، بسته به شرایط و امکانات و ابزار قابل دسترسی، متفاوت است. در طهران قدیم، پیش از روی کار آمدن «رضا خان» و دمیدن زمزمزمه های نوگرایی و تجددخواهی، پوشیدن «عبا»، «شال» و «قبا»، مد رایج و مورد قبول مردان طهرانی بود. در این پوشش، بیشتر مردان، روپوش نازکی با عنوان عبا در تابستان ها و با تغییر فصل در زمستان، روپوش ضخیمتری برتن می کردند. یک لباس ساده یقه باز با ۲ جیب عمودی تا زیر زانو با عنوان قبا روی پیراهن می پوشیدند و ۲ طرف آن را با شال می بستند.
البته این پوشش ها و لباس ها بر حسب سلیقه افراد، متفاوت بود. برای مثال بعضی افراد با کمی تغییر دادن این سبک پوشش، از لباسهای متفاوت تری استفاده می کردند، مانند «ارخلاق» چیزی ضخیم تر از قبا، کوتاه تا بالای زانو که روی پیراهن می پوشیدند. از دیگر لباس های رایج در طهران قدیم، «مرادبگی» بود، قبایی با یقه بسته و لبه دار تا پایین شکم با چین های ریز سرتاسری.
بیشتر شلوارها از جنس ماهوت بود و در روزگاری که خبری از کمربندهای چرمی رنگارنگ نبود، معمولا دور شلوارها را با شال می بستند و بر سر گذاشتن کلاه نمدی یا پوستی از انتخاب های جدا نشدنی هر سلیقه ای بود.
برای پوشیدن کفش، ۲ گزینه بیشتر نبود. به طور عموم مردها گیوه و نعلین بی بند به پا می کردند. بیشتر پیراهن ها از جنس چلوار، کتان، متقال و کسانی که متمول تر بودند جنس پیراهن آنها از کرباس با فرم یقه ای بود که از سر شانه باز می شد. علاوه بر این ها، معمولا حمل ابزاری مانند چاقو، پاشنه کش، جام برنجی کوچک، زنجیر ریز بلند به اندازه ۲ متر با حلقه چرمی برای انداختن به مچ دست و سر منگوله از چرم رشته ای در انتها، تسبیح و انگشتری نقره عقیق یا فیروزه، پای ثابت تیپ مردهای قجری و پیش از آن بود.
اما برویم سراغ چی بپوشم خانم ها در طهران قدیم! شلوارک پاچه دار تا بالای زانو از جنس چلوار، حریر و اطلس پای ثابت انتخاب بیشتر خانم ها از خرد تا سالخورده بود. روی این شلوارک هم شلواری از جنس مخمل و ماهوت به رنگ سبز، زرد، نارنجی و آلبالویی بر تن داشتند. روی شلوارها هم شلیته (نوعی دامن کوتاه) به پوششان اضافه می کردند. بر حسب سلیقه و نوع انتخابشان پیراهن کوتاهی شبیه پیراهن مردانه با یقه بسته یا گلابی روی شلیته ها می پوشیدند. جلیقه نیم تنه ای از جنس ماهوت، ترمه یا مخمل یقه بسته که آن را با دست خودشان یا خیاطان ماهر، گلدوزی می شد بر تن می کردند. این جلیقه در زمستان ها به دلیل سرما کمی ضخیم تر می شد. آستین جلیقه ها اغلب براساس جثه و نوع انتخاب تنگ یا گشاد بود.
نظر شما