به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، منکر گرانی نیستم اما بازار شب یلدا آن‌قدر جذابیت دارد، آن‌قدر شور و اشتیاق در آن جاری است که فراموش می‌کنی دستت تنگ است و جیب‌هایت خالی.
وارد راسته‌بازارهای قدیم و جدید همدان که می‌شوی، نمی‌توانی زیبایی رنگارنگش را در قاب چشم‌هایت جا بدهی؛ انگار خداوند درخت آفرینش میوه‌های بهشتی‌اش را اینجا تکانده است.
یکی مشغول سوا کردن سرخ‌ترین سیب‌ها است و با تذکر صاحب مغازه که می‌گوید «میوه‌ها درهم است» از خرید منصرف می‌شود؛ آن‌یکی هم سرگرم چانه زدن با فروشنده‌ای است که تأکید می‌کند قیمت‌هایش مقطوع است و خیلی‌ها هم بی‌توجه به قیمت‌ها به فکر جور کردن اجناس میهمانی امشب هستند تا زودتر خود را به خانه برسانند.
یلدا، تعادل قیمت‌ها و نوسان خرید
پیرمردی هم زیر لب غر می‌زند که «چقدر قیمت‌ها بالا رفته‌اند؛ اناری که تا دیروز کیلویی هفت هزار تومان بود امروز به ۱۰ هزار تومان رسیده است اما مجبوریم بخریم چراکه یلدای بدون انار که یلدا نیست».
او از سیب و پرتقال هم چند دانه برمی‌دارد کیسه میوه را نشان می‌دهد و می‌گوید: برای من و حاج‌خانم زیاد هم هست، امشب یلدا تنها میهمان‌خانه ماست!
چرخی در بازار میوه که می‌زنم صحبت‌های نایب‌رئیس اتحادیه میوه‌فروش‌ها از ذهنم می‌گذرد و متوجه می‌شوم قیمت‌ها آن‌گونه که او می‌گفت متعادل هم نیست.
محمد فامیل متقی در آستانه بلندترین شب سال از وفور انواع میوه در بازار همدان خبر داده بود و اینکه به‌غیراز انار هیچ میوه‌ای افزایش قیمت ندارد؛ آن گرانی هم به دلیل آفت‌زدگی انارستان‌ها و کمبود این میوه در همه جای کشور است.
به گفته او هندوانه هم نوبرانه گرمسیری است و قیمت سه تا پنج هزار تومان برایش منطقی است.
سنت‌های کهن لابه‌لای گرانی گم نمی‌شود
سینی‌ها و قفسه‌های رنگارنگ میوه جلوی مغازه‌ها حاکی از همان فراوانی است که او گفته بود اما قدرت خرید مردم چگونه است؟
خانم میان‌سالی که خرید میوه‌هایش تمام‌شده و قیمت سبدهای آجیل را با یکدیگر مقایسه می‌کند در پاسخ به سؤالم می‌گوید: مردم همدان ساده و مهربان‌اند؛ مشکلات اقتصادی و گرفتاری‌های جورواجور در میانشان رسوب‌کرده اما بازهم‌دست‌گشاده و قلبی بزرگ برای حفظ سنت‌های کهن‌دارند.
او می‌گوید: بهترین ره‌آورد شب‌های یلدا هم‌نشینی و جویا شدن از حال همدیگر و صله‌رحم است؛ درحالی‌که شرایط اقتصادی فعلی و افزایش قیمت‌ها باعث شده تا دور همی‌های صمیمی خویشاوندان در شب یلدا کم‌رنگ شود؛ اما نباید اجازه بدهیم کوچک‌تر شدن سفره‌های مردم، سنت‌های کهن و آداب‌ورسوم نیاکان ما را لابه‌لای گرانی‌ها گم کند.
مادر و پسری هم هدایای پیش کشی شب چله را برای نوعروسشان تهیه می‌کنند؛ این رسم از دیرباز در بین همدانی‌ها رایج است و شب یلدا برای دخترانی که به‌تازگی ازدواج‌کرده یا در نامزدی و عقد به سر می‌برند، حال و هوای دیگری دارد.
جویای اوضاع‌واحوال بازار شب یلدا از آن‌ها که می‌شوم، مادر داماد لب به گلایه می‌گشاید و می‌گوید: «یک قطعه طلا، یکدست لباس و دو سه نوع آجیل و شیرمی برای ما چند میلیون آب‌خورده است؛ اما چل‌های بردن برای تازه‌عروس، بهانه برای باهم بودن بیشتر دو خانواده و ابراز محبت به نوعروس است و نمی‌توانیم از این بزم شادمانه چشم‌پوشی کنیم».
او خانواده‌ها را به دوری از تجمل و چشم و هم‌چشمی توصیه می‌کند تا همه بتوانند چراغ شب یلدا و عید نوروز را بدون دغدغه و نگرانی مانند گذشته‌ها روشن نگه‌دارند و لذت ببرند.
حرف از آجیل و شیرینی یلدا که به میان آمد بهتر دیدیم شکسته شدن رکود بازار این تنقلات خواستنی را از اهلش بپرسیم.
از سکه افتادن آجیل و سکه شدن بازار قنادان
رئیس اتحادیه آجیل‌فروشان و قنادان همدان از کسادی کسب‌وکار هم‌صنفان خود شکوه می‌کند اما شکرگزار هم بود از اینکه با نزدیک شدن به شب یلدا مردم برای خرید آجیل رغبت نشان داده و فروشنده‌ها هم برای رقابت با همکارانشان قیمت اجناس را پایین آورده‌اند.
طبق سرکشی‌های محمد ارغوان از کاسب‌های شهر، بین ۳۰ تا ۵۰ درصد اقلام آجیل کاهش قیمت داشته و به گفته او بازار آجیل یلدای امسال بهتر از پارسال است.
ارغوان کیک میوه‌ای و مرزدار را جزو پرمصرف‌ترین شیرینی‌های شب یلدا دانست و گفت: این روزها سر قنادان و شیرینی پزان برای تهیه انواع کیک‌های مدل هندوانه بسیار شلوغ است؛ اما اجازه نمی‌دهیم این شلوغی موجب سوءاستفاده برخی‌ها شده و قیمت را بالا ببرند.
او نرخ انواع کیک را کیلویی ۲۰ تا ۲۶ هزار تومان و شیرینی خشک و تر را ۱۵ تا سی هزار تومان اعلام می‌کند و قول می‌دهد با گران‌فروشان و متخلفان به‌شدت برخورد می‌شود.
جوجه گران‌فروشی را آخر پاییز می‌شمارند
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت همدان هم از تشدید بازرسی در روزهای منتهی به شب یلدا خبر داد و گفت: بازرسان ذره‌بین به دست قیمت‌ها را ارزیابی کرده و در پی گران‌فروشان وجب‌به‌وجب بازار را می‌پیمایند.
حمیدرضا متین می‌گوید: مردم هم می‌توانند گران‌فروشان را با شماره ۱۲۴ به این سازمان معرفی کنند تا بعد از یلدا به حسابشان رسیدگی شود و به‌قول‌معروف جوجه‌های متخلفان را آخر پاییز می‌شماریم.
او فهرستی از قیمت‌ها و میزان ورود و خروج محموله‌های میوه و اقلام شب یلدا را اعلام می‌کند که نشان‌دهنده اشراف او به بازار و ترانزیت انواع کالا به استان است.
اما متین منکر افزایش چنددرصدی نرخ‌ها نیست و علت آن را هم نوبرانه برخی میوه‌ها و کمبود برخی دیگر می‌داند؛ البته ناگفته نماند که حمل‌ونقل از استان‌های جنوبی و هزینه‌های سوخت نیز در تغییر قیمت‌ها بی‌تقصیر نیستند.
خلاصه اینکه او بازار شب یلدای همدان را بازاری آرام ارزیابی می‌کند که کفه ترازوی عرضه و تقاضایش میزان است؛ هرچند برخی فروشندگان هم‌دست به حراج اجناسشان زده و رقابت منفی درفروش کالاهایشان ایجاد کرده‌اند.
با همه این تفاسیر آیین باستانی یلدا با جسارت تمام در کهن شهر همدان و صدها پارچه آبادی‌اش جریان دارد و مردم پرتلاش و کم‌توقع، لذت این جشن را عاشقانه می‌نوشند.
یلدا هم آرام‌آرام با دامن بلند و برفی‌اش از راه می‌رسد و آذر دختر ته‌تغاری پاییز خوش‌آمد گویان در میان هیاهو و شلوغی بازار محو می‌شود.
نظر شما