به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، یزد یکی از استان‌های خشک و کم‌آب واقع در فلات مرکزی ایران است که بنا بر اعلام برخی مسئولان قریب ۸۰ درصد از آب آن در بخش کشاورزی مصرف می‌شود ولی در عین حال حذف این بخش سبز از استان صنعتی یزد از یک سو و تاثیر این بخش بر خودکفایی کشور به ویژه در شرایط تحریمی حال حاضر از سوی دیگر، به هیچ وجه به صلاح نیست لذا متولیان و سیاست‌گذاران این حوزه رویکرد جایگزینی کشت‌های کمآبخواه و پربازده را برای استان‌های کم‌آبی مانند یزد در دستور کار قرار داده‌اند و حتی برای توسعه آن تسهیلات در نظر گرفته‌اند.
زعفران که به طلای سرخ شهرت دارد نیز از جمله این محصولات کمآبخواه است که البته از گذشته و قبل از سیاست کشاورزی کمآبخواه در برخی از شهرستان‌های یزد مانند شهرستان بهاباد رونق داشته و حداقل متولیان امر نباید برای ترویج آن بین مردم تلاش و هزینه کنند ولی به نظر مسئولان بخش کشاورزی از این مزیت نیز غافل مانده و تلاش ویژه‌ای برای رشد و توسعه این محصول ندارند چرا که هنوز هم شاهد خام فروشی زعفران باکیفیت بهاباد به دیگر شهرها و حتی کشورها به قیمتی نازل و عرضه آن با برند و بسته‌بندی‌های شکیل آنها با قیمتی به مراتب بالاتر در بازارهای مختلف هستیم.
البته چند سالی است که میراث فرهنگی و جهادکشاورزی همت کرده و با برگزاری جشنواره زعفران بهاباد تلاش دارند ضمن معرفی این ظرفیت در کنار نمایش جاذبه‌های گردشگری شهرستان در راستای برندسازی زعفران مرغوب بهاباد گام بردارند، گویا چنین رویدادهایی موید سخنان «ولی تیموری» معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی در مورد تاثیر متقابل حوزه گردشگری و کشاورزی و این که رونق گردشگری کشاورزی می‌تواند منجر به توسعه کشاورزی شود، است.
- ظرفیت ملی شدن جشنواره زعفران
«محمود قانعی» فعال گردشگری شهرستان بهاباد به همت و مشارکت بالای مردم بهاباد در برگزاری این جشنواره اشاره و اظهار می‌کند: جشنواره بهاباد دارای ظرفیتی مشابه جشنواره گلاب‌گیری کاشان است و می‌تواند هر ساله میزان تورهای زیادی از سراسر کشور باشد و برند زعفران بهاباد را به همگان معرفی کند.
وی همچنین این جشنواره را بستری مطلوب برای رونق گردشگری بهاباد می‌داند و می‌گوید: برگزاری تورهای ویژه اقلیت‌های دینی، تورهای دانش‌آموزی، تور هنرمندان معلول اصفهان، تور کارشناسان معدن چادرملو و بسیاری از تورهای دیگر حتی از کشورهای دیگر به این منطقه تنها در بازه برگزاری جشنواره زعفران منجر به رونق گردشگری منطقه شده بود.
قانعی از معرفی و عرضه تولیدات محلی، گیاهان دارویی و انواع صنایع دستی و اجرای نمادین گلیم‌بافی، گیوه چینی و ترکه بافی را در کنار معرفی و عرضه زعفران از دیگر دستاوردهای این جشنواره می‌خواند و معتقد است که با تداوم برگزاری این جشنواره و ثبت آن در تقویم ملی رویدادهای کشوری، شاهد توسعه و رونق گردشگری و اقتصاد شهرستان بهاباد خواهیم بود.
وی به تاثیر ثبت ملی جشنواره زعفران بهاباد بر برندسازی این محصول پربازده در منطقه اشاره و تصریح می‌کند: این اتفاق می‌تواند منجر به برنامه‌ریزی جهت اعزام هر ساله حداقل دو نفر از تولیدکنندگان زعفران بهاباد برای حضور در جشنواره بین‌المللی و معتبر زعفران اسپانیا شود و حتی برنامه‌ریزی جامعی برای عقد تفاهم‌نامه همکاری با خواهرخواندگی بهاباد با شهر کونسواگرای اسپانیا که از تولیدکنندگان مطرح زعفران دنیاست، انجام داد.
بی‌شک زعفران نیز در کنار تمام پتانسیل‌های بالای استان کویری یزد می‌تواند به عنوان یک مزیت نسبی مورد توجه قرار گیرد و با اهتمام به آن گام‌های موثری در رونق و توسعه اقتصادی، گردشگری، اجتماعی و حتی فرهنگی استان برداشت، البته یکی سوی مهم این امر نیازمند حمایت‌های جدی مسئولان جهادکشاورزی استان است که به نظر می‌رسد هنوز آنچنان که شایسته است در این راستا اقدام نکرده‌اند.
- استقبال کم‌رنگ بخش خصوصی
«سیدجمال سجادی‌پور»، رئیس سازمان جهادکشاورزی استان یزد به ۸۳۰ هکتار سطح زیرکشت زعفران در این استان که عمدتاً در شهرستان بهاباد و مناطق کوهستانی استان قرار دارد، اشاره اظهار می‌کند: هرچند اقداماتی مانند خرید تضمینی زعفران که در برخی استان‌ها مانند خراسان با توجه به میزان قابل توجه سطح زیرکشت انجام شده، در یزد صورت نگرفته است اما با وجود اعطای تسهیلات به زعفران‌کاران، آنچنان استقبالی هم از سوی بخش خصوصی نشده است.
وی تاکید می‌کند: جهادکشاورزی استان برای توسعه کشت زعفران تسهیلات با بهره ۸ درصد و برای توسعه فرآوری این محصول تسهیلات با بهره ۱۵ درصد به متقاضیان اعطا می‌کند ولی مشکل اصلی در این حوزه استقبال نکردن بخش خصوصی است.
این مسئول به ضرورت ورود بخش خصوصی به فرآوری زعفران به منظور افزایش ارزش افزوده این محصول در استان نیز اشاره و تصریح می‌کند: هر چند حدود پنج واحد در قالب مشاغل خانگی بحث فرآوری زعفران در استان را پیگیری و چند واحد نیز در زمینه تولید شربت و مربا از برگ گل زعفران فعالیت می‌کنند اما به ورود صنایع و شرکت‌های بزرگ در این حوزه نیازمند هستیم تا مقوله صادرات این محصول نیز دنبال شود.
هرچند مسئولان از استقبال کم بخش خصوصی در حوزه کشت و فراوری زعفران گلایه دارند ولی به فعالیت برخی واحدهای کوچک مقیاس در این بخش نیز اذعان می‌کنند لذا به سراغ یکی فعالان جوان این بخش در شهرستان بهاباد رفتیم تا در مورد وضعیت زعفران در این شهرستان بیشتر کسب اطلاع کنیم.
- زعفران بهاباد، گران و گمنام
«جلال دانش»، مدیر شرکت «گل آداس بهاباد» به اقدامات این شرکت در حوزه زعفران اشاره و اظهار می‌کند: از عملیات کشت تا برداشت و فرآوری کامل این محصول را به طور کامل با برخورداری از پروانه سیب سلامت و تمام استانداردهای لازم انجام می‌دهیم تا بتوانیم بر ارزش و ارزآوری این محصول برای استان بیافزاییم.
وی با بیان این که بسته‌بندی زعفران یکی از مهمترین و ضروری‌ترین اقدامات در راستای افزودن به ارزش این محصول است، می‌گوید: نوعی بسته‌بندی‌هایی کادویی، چوبی و شیشه‌ای با در نظر گرفتن هزینه مناسب و استاندارد جهت صادرات طراحی کرده‌ایم تا ضمن زیبایی و مشتری‌پسندی به افزایش قیمت زیاد این محصول نیز منجر نشود و همه بتوانند به راحتی آنها را تهیه کنند.
دانش مشکلات فعلی کشور را سد راه صادرات زعفران بهاباد می‌داند و می‌گوید: البته با وجود تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی در بخش صادرات، به دنبال فراهم کردن شرایط مناسب برای صادرات این محصول باکیفیت به کشورهای دیگر هستیم.
وی با بیان این که در حال حاضر برند زعفران بهاباد به کام دیگر شهرهای کشورمان است، تاکید می‌کند: زعفران بهاباد در حالی به صورت عمده به شهرهایی مانند قائنات فروخته می‌شود که با برند این شهرها نه در داخل کشور بلکه در دیگر کشورها عرضه می‌شود.
برخی اتباع افغانستان زعفران باکیفیت بهاباد را از ایران خارج و با برندهای مختلف در دنیا عرضه می‌کنند.
این جوان کارآفرین با یادآور شدن مرغوبیت، کیفیت و ارگانیک بودن زعفران بهاباد، یکی دیگر از معضل‌های این بخش را ورود اتباع بیگانه از کشورهای همسایه به ویژه افغانستان و فعالیت آنها در بهاباد ذکر می‌کند و می‌گوید: این افراد تبعه خارجی محصول زعفران بهاباد را به صورت عمده و با قیمت مناسب خریداری و از ایران خارج می‌کنند و سپس آن را با برندهای مختلفی در دنیا عرضه می‌کنند.
وی قیمت زعفران بهاباد را بالاتر از هر نوع زعفران دیگر اعلام می‌کند و می‌گوید: هر مثقال زعفران متعلق به قائنات ۳۰ هزار تومان اما هر مثقال زعفران بهاباد ۵۰ هزار تومان است که عامل این تفاوت نیز به کیفیت و طعم و مزه آن مربوط می‌شود.
ابن فعال اقتصادی در پایان ناشناس ماندن زعفران بهاباد در کشور را به دلیل نبود بازار مطلوب و قابل قبول می‌داند و تاکید می‌کند: اگر مردم کشور، زعفران بهاباد را بیشتر بشناسند بازار آن در داخل نیز رضایت بخش خواهد بود.
البته توجه به حوزه کشاورزی به ویژه محصول پربازده زعفران آنقدر اهمیت دارد که اداره کل اوقاف و امور خیریه استان یزد به عنوان یک ارگان دولتی را نیز متوجه این مسئله کرده به طوری که با توجه کاهش درامد موقوفات بخش کشاورزی استان که ۶۰ درصد موقوفات استان را به خود اختصاص می‌دهد، سعی دارد این موقوفات را برای درامدزایی به سمت محصولاتی کم بازدهی مانند زعفران و پسته سوق دهد.
با این وجود هنوز هم بی‌توجهی مسئولان و متولیان امر به حوزه مهم فرآوری و ارزش‌دهی به این محصول کشاورزی یک سوال جدی است به ویژه این که این کم‌کاری و کم‌توجهی اکنون منجر به ورود اتباع بیگانه به این حوزه شده و نه تنها دلالان داخلی را حریص‌تر بلکه پای دلالان خارجی را نیز به این بخش باز کرده است.
نظر شما