به گزارش همشهری آنلاین به نقل از تسنیم، نخستین دغدغه‌ها بعد از زلزله‌های مهیب در کشورمان، نگرانی درباره محلات تنگ و باریک با خانه‌های گلی و سست که چهار ستون آنها لرزان و ناایمن است، بود؛ خانه‌هایی که هنوز هم با کوچک‌ترین قهر زمین به لرزه در می‌آیند و ممکن است فاجعه‌ای به بار آورده و هزاران نفر مردم جان خود را از دست دهند.
وجود بافت‌های فرسوده و ناکارآمد را باید به‌عنوان یکی از معضلات جدی و مهم بسیاری از شهرها و به مثابه زخمی بر سیمای شهری دانست که نوسازی آن نیازمند صرف هزینه‌های گزاف و قابل توجهی است؛
شهروندان ساکن در بافت‌های فرسوده در دریافت خدمات شهری دچار مشکل و تنگنا هستند چراکه اجرای طرح‌های زیرساختی موردنیاز در این مناطق توسط دستگاه‌های اجرایی، خدمات‌رسان و شهرداری‌ها با محدودیت‌ها و موانع زیادی روبروست؛ به طوری‌که ۵۰ درصد جمعیت شهروندان سنندجی در بافت فرسوده زندگی می‌کنند و از نادیده گرفتن حقشان نیز گله‌مندند؛ این مردمان نه توانایی ساخت خانه‌های خود را داشته و نه توان بازپرداخت وام‌های مدنظر با درصد بالا را دارند.
- وعده‌های مسئولان برای نوسازی بافت فرسوده در کردستان اجرایی نمی‌شود
منصوری یکی از شهروندان سنندجی در سنندج می‌گوید: خودم و خانواده‌ام در محله قدیمی «آغه‌زمان» در یک منزل مسکونی بسیار فرسوده، دارای بافت نامناسب، بدون هیچ‌گونه امکانات و خدمات اولیه و به‌روز زندگی می‌کنیم.
وی با بیان اینکه در شرایط سختی زندگی خود را سپری می‌کنند، افزود: تاکنون چندین بار مسئولان استانی وعده پرداخت وام ۸۰ میلیون تومانی بازسازی به هر طبقه منزل مسکونی را داده‌اند اما سؤال اینجاست آیا در این شرایط گرانی، تورم و اقتصاد نامناسب با ۸۰ میلیون وام می‌توان یک منزل را تخریب و دوباره بازسازی کرد!؟
شهروند سنندجی با ذکر اینکه وعده‌های مسئولان برای بهسازی و نوسازی بافت فرسوده به‌خوبی اجرایی نمی‌شود، گفت: مردم این محلات با مشکلات حمل و نقل و تردد مواجه‌اند، حتی در مواقع ضروری یا هرگونه اتفاقی آمبولانس و آتش‌نشانی نمی‌توانند وارد این کوچه‌ها شوند و این وضعیت غیرقابل قبول است.
- خانه‌هایمان در برابر زلزله و هرنوع حوادثی هیچ مقاومتی ندارد
شیخی، یکی دیگر از شهروندان سنندجی در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم با ابراز گله‌مندی از مسئولان بیان کرد: برخی تصمیمات از جمله «خرید منزل» از طریق سازمان‌های متولی، اصلاً برای ما به صرف نیست چراکه با قیمتی که اعلام کرده، نمی‌توان منزل دیگری خریداری کرد و این به ضرر مردم است.
وی افزود: نوسازی و ساماندهی بافت فرسوده نیازمند همکاری و کمک‌های دولت است تا ساکنین بافت‌های فرسوده بتوانند قدمی بردارند در غیر این‌صورت کسی توان مالی برای بازسازی منازل خود ندارد، این در حالی‌ست که خانه‌های این محلات بسیار ضعیف و در برابر زلزله و هرنوع حوادث دیگری هیچ مقاومتی ندارد.
- ۵۰ درصد مردم سنندج در بافت فرسوده زندگی می‌کنند
کیومرث حبیبی، از کارشناسان شهرسازی استان کردستان درباره وضعیت بافت‌های فرسوده می‌گوید: براساس یکی از معیارهای شورای عالی شهرسازی و معماری سال ۸۴، سه معیار اصلی تحت عنوان نفوذناپذیری به منظور عرض معابر کم و ناپایداری در مصالح ساختمانی به‌عنوان بافت فرسوده قلمداد می‌شود.
وی با عنوان اینکه کمتر از ۱۵ تا ۱۶ درصد شهر سنندج جزو بافت فرسوده به شمار می‌روند، افزود: تمرکز دانه‌بندی این بافت‌ها آنچنان ریز و سخت است که ۵۰ درصد جمعیت یعنی بیش از ۲۰۰ هزار نفر در این بافت‌ها زندگی می‌کنند.
کارشناس شهرسازی به مشکلات زندگی در بافت‌های فرسوده استان کردستان اشاره کرد و گفت: مردمان این محلات با کمبود تأسیسات و خدمات لازم، کمبود زیرساخت‌های شهری و مهم‌تر از آنها در بحث مشکلات ترافیکی و دسترسی نیز با مشکل مواجه‌اند اما این معضلات در بافت‌های جدید شهری کمتر مشاهده می‌شود.
به گفته وی خوشبختانه از نظر طرح و برنامه مشکلاتی وجود ندارد، اما در حوزه اجرایی از جمله در بحث تخصصی، نبود اعتبار و مشکلات بازپرداخت وام‌ها مانند سود زیاد و مبلغ کم، مشکلات متعددی وجود دارد.
حبیبی با اشاره به سیاست‌های چند سال اخیر وزارت راه و شهرسازی و شهرداری‌ها در خصوص ضرورت ساماندهی بافت فرسوده اظهار کرد: امیدواریم مردم بتوانند از اعتبارات و وام‌های موجود استفاده و شاهد نوسازی این بافت‌ها در دوره ۱۰ تا ۱۵ ساله آینده باشیم.
- ساماندهی بافت‌های فرسوده در ۲۳ محله کردستان
مصطفی رضایی، رئیس اداره هماهنگی ستاد بازآفرینی شهری راه و شهرسازی استان درباره وضعیت بافت‌های فرسوده در کردستان می‌گوید: سکونتگاه‌های غیرسمی نایسر، محله تاریخی آغه‌زمان سنندج و بافتی با پیشینه روستایی مانند قراردیان، بافت ناکارآمد شهری مانند زندان، سوله و پادگان‌ها و بافت میانی که حاصل توسعه دهه ۴۰ به بعد است، جزو بافت‌های فرسوده ناکارآمد شهری هستند.
وی با بیان اینکه زندگی مردم در پنج پهنه اصلی، یک نوع نابرابری شهری و اقتصادی است، گفت: ۷۵ درصد جمعیت شهری سنندج در نصف مساحت این شهر زندگی و ۲۵ درصد دیگر هم در نیمی دیگر از آن زندگی می‌کنند، یعنی یعنی پراکندگی و تراکم جمعیتی در این شهر متعادل نیست.
رضایی «نبود خدمات زیر بنایی، رو بنایی و فقر اقتصادی و اجتماعی» را دلیل زندگی بیشتر مردم در بافت‌های فرسوده دانست و خاطرنشان کرد: براساس قانون و برنامه محله‌محوری ۲۳ محله در ۸ شهر سطح استان برای ارتقای شاخص‌ها و امکانات انتخاب شده‌اند.
وی با بیان اینکه اکنون در ۲۳ محله ۸ شهر استان اقدامات بهسازی انجام شده است، گفت: از سال گذشته تاکنون ۴۶ میلیارد تومان بودجه در قالب ۵۲ پروژه برای محلات «تقتقان، نایسر، فرجه و محلات تاریخی آغه‌زمان و سرتپوله در شهر سنندج»، تازآباد سقز، شهرک امام خمینی و قلعه قروه، محله کمربندی مریوان، بافت مرکزی کامیاران» تصویب شده است.
رئیس ستاد بازآفرینی شهری استان کردستان خاطر نشان کرد: سال گذشته نیز با هماهنگی تمام دستگاه‌های اجرایی استان حدود ۴۶ میلیارد تومان اعتبار به این بافت‌ها تزریق شد که معادل ۱۱ درصد اعتبارات کل کشور بوده و اگر تا چند سال دیگر تداوم داشته باشد، بخشی از مشکلات حاشیه شهرها و بافت‌های تاریخی برطرف می‌شود.
- طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده شهر سنندج
روناک بابایی، معاون معماری و شهرسازی شهرداری سنندج نیز در این‌باره می‌گوید: یکی از سیاست‌های شهرداری حضور مشاور، طرح مطالعاتی و بررسی بافت‌های فرسوده است که تا آخر آبان ماه سال‌جاری بخش‌های مطالعاتی آن به پایان می‌رسد.
وی افزود: احیای تراکم در این بافت‌ها نیز در حال بررسی است اما به دلیل محدوده میراث فرهنگی، تراکم خاصی به آنها تعلق نمی‌گیرد و تنها تا حد «دو طبقه و پیلوت» به این بافت‌ها مجوز داده می‌شود.
معاون معماری و شهرسازی شهرداری سنندج گفت: عملاً بافت‌های فرسوده در محلات قدیمی حاوی تعداد خانه‌هایی‌ست که جزو میراث فرهنگی بوده و یک طرح پر بازدید برای شهروندان خواهد بود.
به گفته بابایی، کسانی که در بافت فرسوده زندگی می‌کنند چنانچه درخواست تخریب، نوسازی و یا ساخت و سازی داشته باشند می‌توانند به شهرداری‌های مربوطه مراجعه کنند.
با وجود اینکه استان کردستان، جزو استان‌های پایلوت برای ساماندهی بافت‌های فرسوده است اما هنوز برخی از ساکنان آن اطلاعی از این طرح‌ها ندارند و آنهایی که نیز مطلعند از روند اجرا و تسهیلات رضایت ندارند.
فرسودگی بنایی تنها معضلی نیست که در بافت‌های ناکارآمد شهری به چشم می‌خورد چراکه این محلات از ضعف فرهنگی و اجتماعی هم رنج برده و اگر روند مهاجرت از بافت‌های فرسوده به‌ویژه درسنندج به همین روال ادامه داشته باشد، هسته مرکزی این شهر تا چند سال آینده خالی از سکنه خواهد شد.
نظر شما