چهارشنبه ۲۲ آبان ۱۳۹۸ - ۱۰:۳۰
۰ نفر

بزرگداشت مقام علمی ضیاء موحد توسط گروه فلسفه خانه اندیشمندان علوم انسانی با همکاری موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران و جشنواره بین‌المللی فارابی، به مناسبت روز جهانی فلسفه دوشنبه ۲۰ آبان برگزار شد.

بز گداشت ضيا موحد

به گزارش همشهری آنلاین  به نقل از خبرگزاری مهر غلامرضا اعوانی در این نشست گفت: استاد موحد در زمینه های علمی، فرهنگی، فلسفی و مخصوصاً در زمینه منطق، خدمات بسیاری دارد.

وی ادامه داد: سوال این است که ما چطور عالم را می فهمیم و چطور آن را بیان می کنیم. ابن سینا خیلی به این مسئله توجه داشت و با فهم شروع می کند. دکتر موحد یک کار اساسی در منطق انجام داده اند و آن اینکه نوآوری های مسلمانان در علم منطق را با دقت زیادی بررسی کرده اند. او در کتاب نوآوری های ابن سینا نشان داده که ابن سینا چه کرده است.

وی افزود: تمام منطق بر سه محور ترکیب عطفی، ترکیب شرطی و ترکیب فصلی است که ابن سینا آن را کشف کرده است. موحد نشان داده که ابن سینا در موجهات چه کار کارستانی کرده است. دکتر موحد اثبات کرده که آنچه در منطق غربی آمده از ابن سیناست. دکتر موحد کشف کرده، خیلی از قوانینی که به اسم دیگران معروف است، از ابن سیناست.

اعوانی گفت: اصل موضوعی کردن منطق یکی از کارهایی است که ابن سینا انجام داده است. ابن سینا خیلی به اقلیدس توجه داشته است و پایه گذار منطق ریاضی بوده است.

وی ادامه داد: دکتر موحد در منطق سهروردی نیز خیلی کار کرده است و نوآوری های او را به نحو دقیقی نشان داده اند. موحد، ذوجنبتین است و کتاب های اساسی را برای دانشجویان درس می داد و با نظریات جدید و منطق جدید کاملاً آشناست. ایشان توانسته اند منطق تطبیقی را جا بیاندازند و تحقیقات بسیاری در این زمینه دارند.

وی افزود: کار جهان، منطق است و منطق، اساس قانون هستی است و علوم بدون منطق هیچ ندارد. تمدن اسلامی وقتی شکوه و عظمت داشته که علم منطق مطرح بوده است. منطق پایه همه علوم است.

اعوانی گفت: بنده صلاحیت صحبت در مورد دستاوردهای ادبی دکتر موحد را ندارم، اما باید بگویم کسانی که هم ادیب باشند و هم منطق دان باشند کم داریم و دکتر موحد این دو موضوع را در خود جمع کرده اند.

در ادامه این مراسم حسین معصومی همدانی گفت: ما فرهنگ جدید را خیلی جدی نمی گیریم و نتیجه آن به طور خاص خسارت‌هایی است که در علوم انسانی دیده‌ایم. دکتر موحد همه جهات را به یک اندازه جدی می‌گیرند و این جهات در وجود ایشان جمع شده است.

وی افزود: آنچه دکتر موحد در مورد شعر فارسی، منطق و فلسفه نوشته اند سخن از یک درگیری تمام عیار دارد که امروز برای ما کمیاب است. من همیشه دکتر موحد را در حال کار کردن دیده ام. ایشان اهل گزیده گویی است و این مسئله در شعر ایشان هم مشهود است که در شعر به سمت اختصار و سادگی رفته اند.

شهرام پازوکی دیگر سخنران این مراسم نیز درباره دکتر موحد گفتند: من موحد را بیشتر شاعر می دانم. شاعر نه به معنای ادیب بلکه شاعر به معنای اینکه او اهل تفکر شاعرانه و دارای بصیرت شاعرانه است که این بصیرت گاهی در شعر ظهور می کند و گاهی در عرفان.

وی ادامه داد: اما ارتباط بین موحد شاعر و موحد منطق دان چیست؟ وقتی در تفکر مدرن، هنر به صرف امر احساسی و معرفت به سمت راسیونالیسم تقلیل می یابد، هنر و معرفت جدایی پیدا می کنند. بنای این کار با کانت گذاشته می شود و با دکارت ادامه می یابد.

وی افزود: در آثار عرفا و قدمای خودمان تفکر شاعرانه داریم که عین حکمت و معرفت است. اینکه گفته شده «همه بیت الغزل معرفت اند» یا اینکه «شعر بر حکمت پناهی یافته است» یا اینکه حدیث داریم «ان من الشعر لحکمه» بر همین معنا اشاره دارد.

پازوکی گفت: موحد تصریح می کند شعرهایش رمانتیک و سانتیمانتالیسم نیست. برخی ایراد می گیرند که شعر امروز بیشتر عاطفی و احساسی است و عنصر تعهد و حکمت در آن کم است، اما دکتر موحد از صرف عواطف زودگذر عبور می کند و به حکمت شعری که عطار می گوید می رسد.

وی ادامه داد: دکتر موحد می گوید این دسته بندی که شعر بر معنا اشاره دارد و فلسفه بر صدق و حقیقت، دسته بندی دقیقی نیست. چون در شعر هم به نوعی صدق داریم.

وی افزود: منطق جدید، سر و کاری با تفکر شاعرانه به معنایی که عرض کردم ندارد. نکته این است که استاد موحد قائل به جمع فلسفه و منطق با شعر است یا نیست؟ به نظر من نیست.

پازوکی گفت: من نمی خواهم کارهای استاد موحد را نفی کنم، اما تفکر شاعرانه یا بصیرت شعری در منطق جدید پیدا نمی شود. از نظر موحد نسبتی بین شعر و منطق نیست و این دو تیپ تفکر، متفاوت و متخاصم هستند. من این تصور را ندارم که بشود تفکر شاعرانه را با منطق جمع کرد.

وی ادامه داد: به نظر من شعر دکتر موحد ربطی به منطق دانی او ندارد. تصور می کنم علاقه ایشان به منطق جدید به خاطر رساله دکتری ایشان بوده ولی چیزی که دکتر موحد را شکل می دهد تفکر شاعرانه ایشان است.

وی افزود: انس دکتر موحد بیش از هر چیز با شعر و شاعری بوده است و الان که در آستانه ۷۷ سالگی ایشان هستیم دل در گرو شاعری دارند اگرچه در حال تکمیل کتابی در زمینه فلسفه هستند.

کد خبر 462985

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha