پیش‌تر از این جرائم و تخلفات در دنیای واقعی انجام می‌شد و مجرم نیز مشخص بود و روال عادی قانون برای شکایت، صدور و اجرای حکم انجام می‌شد، اما سال‌هاست که به جرائم قبل جرائم اینترنتی نیز اضافه شده و هر روز شگردهای جدیدی از این جرائم توسط مجرمان اینترنتی آشکار می‌شود. این جرائم از کلاهبرداری گرفته تا برداشت‌های غیرمجاز و هتک حیثیت و... را شامل می‌شود. البرز نیز مانند دیگر استان‌ها از این قاعده مستثنی نبوده و پرونده‌های انبوهی در پلیس فتای استان در حال پیگیری تخلفات اینترنتی است. به گفته مسئولان، بیشترین جرائم اینترنتی البرز برداشت‌های غیرمجاز از حساب افراد است که نه‌تنها در البرز، بلکه در کشور بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است.
- برداشت غیرمجاز ۱۸ میلیون تومان پول از حسابم
یکی از مراجعان به پلیس فتای البرز با بیان این‌که از حساب شخصی او بدون اطلاع مبلغ ۱۸ میلیون تومان پول برداشت شده است، می‌گوید: در یکی از سایت‌های خرید و فروش خودرو خود را آگهی کردم. «وحید عزتی» می‌افزاید: پس از انتشار آگهی برایم پیامکی آمد که اگر می‌خواهم آگهی حذف نشود و در صدر تبلیغات بماند، مبلغ ۵ هزار تومان به شماره حسابی که آمده بود واریز کنم. من هم این کار را انجام دادم، اما پس از چند ساعت متوجه شدم ۱۸ میلیون پولی که در حسابم بوده برداشت و حسابم خالی شده است. وی می‌گوید: برای گزارش موضوع به پلیس فتا مراجعه کردم و چندین بار است برای پیگیری و مشخص شدن هویت برداشت‌کننده رفت و آمد می‌کنم. شکایتم ثبت شده و در حال پیگیری است، اما هنوز برداشت‌کننده پیدا نشده است.
- تهدید به انتشار عکس‌های شخصی و خانوادگی
یکی دیگر از شهروندان البرزی که برای شکایت و پیگیری پخش عکس‌های شخصی‌اش به پلیس فتا مراجعه کرده است می‌گوید: شخص ناشناسی که به عکس‌های شخصی و خانوادگی من که داخل گوشی بود دسترسی پیدا کرده بود، قصد اخاذی و گرفتن پول داشت و تهدید کرد که در صورت عدمپرداخت، عکس‌های مرا در فضای مجازی پخش خواهد کرد. «زهره رستگار» می‌افزاید: بلافاصله موضوع را با همسرم در میان گذاشته و با هم به پلیس فتا مراجعه کردیم تا موضوع را پیگیری کنیم.
وی می‌گوید: با توجه به این‌که شماره جعلی بوده هنوز متوجه نشدیم که این کار توسط چه کسی و چگونه انجام شده است، اما کارکنان پلیس در حال پیگیری برای شناسایی فرد متخلف هستند. رئیس پلیس فتای البرز با بیان این‌که طبق تحقیقات و مطالعات انجام‌شده در فضای مجازی و اینترنت، برداشت غیرمجاز بیشترین رتبه را دارد می‌گوید: این پدیده به گونه‌ای رقم می‌خورد که سلامت روان مردم را زایل می‌کند. سرهنگ «محمد اقبالی» می‌افزاید: در این رابطه سازوکارهای خوبی انجام شده که دریافت رمز لحظه‌ای یکی از آنهاست. بانک‌ها از ابتدای خرداد ۹۸ موظف شدند این عمل را برای همه کاربرانی که از بستر شبکه اینترنت و خودپردازها استفاده می‌کنند، اجباری و اجرایی کنند. قانون‌گذار هم پیگیر این موضوع بوده و با مراجعه مالباختگانی که در تراکنش‌ها زیان دیده‌اند، برای جبران خسارت آنها و معرفی به مراجع قضایی اقدام می‌کند.
- کلاهبرداری، دومین جرم اینترنتی
سرهنگ اقبالی با بیان این‌که در ۶ ماه اول سال جاری برداشت غیرمجاز در رنکینگ شماره یک جرائم پلیس فتای البرز و ناجا قرار دارد می‌افزاید: دومین جرم اینترنتی که ناشی از ناآگاهی کاربران است، کلاهبرداری اینترنتی است. به این صورت که از سایت‌های مختلف کالا یا جنسی خریداری و بیعانه و گاهی هم همه پول پرداخت می‌شود، اما کالا به دست خریدار نمی‌رسد.
رئیس پلیس فتای البرز با اشاره به روش‌های متعدد کلاهبرداری اینترنتی می‌گوید: در برخی سایت‌ها نیز که خرید و فروش انجام می‌شود کاربران شماره تلفنی را برای پل ارتباطی معامله در سایت قرار می‌دهند و هکرها با ربات‌هایی که ساخته‌اند شماره تماس افراد را از این سایت‌ها جمع‌آوری می‌کنند و به موازات همان شماره تماس لینک جعلی می‌سازند که صددرصد مشابه لینک اصلی است و برای شخصی که محصولش را برای فروش گذاشته پیامک ارسال می‌کنند که فلان مبلغ را واریز کنید تا تبلیغات شما حذف نشود. سرهنگ اقبالی ادامه می‌دهد: کاربر نیز وارد درگاه می‌شود و همه اطلاعات کارت را وارد می‌کند و به این طریق اطلاعات فرد به دست هکر می‌افتد و هکر با استفاده از این اطلاعات وارد حساب آنها شده و آن را خالی می‌کند. وی با بیان این‌که این سایت‌ها فیشینگ نامیده می‌شوند و فقط برای سرقت اطلاعات کاربران طراحی می‌شوند می‌گوید: کاربران زیادی در پلیس فتای البرز پرونده مفتوحه دارند که با این شیوه مورد کلاهبرداری قرار گرفته‌اند. سرهنگ اقبالی بیان می‌کند: پیامک‌هایی نیز از طریق این سایت‌ها با عناوین دریافت سبد کالا، یارانه، سهام عدالت یا کارت سوخت، شارژ و... ارسال می‌شود که ضرورت دارد کاربران به آنها توجه نکنند و فقط به موضوعاتی که از مبادی رسمی و رادیو و تلویزیون اعلام می‌شود توجه کنند.
- بستر ارتکاب جرم
رئیس پلیس فتای البرز اظهار می‌کند: مبحث دیگری که در بستر فضای مجازی کاربران را اذیت می‌کند هتک حیثیت اجتماعی است که با سوءاستفاده از عکس‌های پروفایل اشخاص انجام می‌شود. سرهنگ اقبالی با اشاره به این‌که برخی کاربران برای معرفی خود از عکس‌های شخصی و خانوادگی استفاده می‌کنند می‌گوید: این کار نادرستی است، چون با قرار دادن عکس‌های شخصی بستر تحریک و تهییج و عملیات مجرمانه برای افراد سودجو فراهم می‌شود.
وی در توضیح این مورد می‌افزاید: کسی که این کار را انجام می‌دهد با یک شماره فیک و جعلی اقدام به این کار می‌کند تا دسترسی پلیس به او راحت نباشد. در این مقوله هم آرامش روانی افراد از بین می‌رود و هم می‌تواند آرامش فضای مجازی و جامعه را به خطر بیندازد. وی می‌گوید: فضای مجازی یک بستر نامتناهی است که این فضا ارتباط عمیقی با فضای واقعی جامعه دارد. امروزه خانواده‌ای را نمی‌توان یافت که از گوشی هوشمند استفاده نکند و این شامل یک کاربر ساده تا یک کاربر تخصصی که در اشتراک اطلاعات در یک مجموعه یا پروژه کار انجام می‌دهند، می‌شود.
تفکیک جرائم
رئیس پلیس فتای البرز با بیان این‌که در ۶ ماهه اول امسال در فضای مجازی استان نسبت به مدت مشابه در سال ۹۷ حدود ۱۳۵ درصد افزایش جرم داشتیم، می‌افزاید: در همین مدت مشابه ۳۲۵ درصد نیز در جرائم اقتصادی مرتبط با این فضا افزایش جرم داشتیم. سرهنگ اقبالی در خصوص تفکیک این جرائم بیان می‌کند: به‌جز فعالیت و جرائم سیاسی و امنیتی که مختص آقایان است، بیشترین طیف مراجعان به پلیس فتا که شکایت و پرونده دارند خانم‌ها هستند و بیشتر مراجعان و شاکیان نیز از سطح تحصیلات لیسانس تا دکترا هستند و مراجعان دیپلم یا زیر دیپلم بسیار کمتر است.
وی در پاسخ به این‌که قوانین فعلی برای جرائم اینترنتی بازدارنده هستند یا نه، می‌گوید: در مفهوم کلی قانونی موثر و بازدارنده است که به تکرار جرم منجر نشود و وقتی برای یک جرم فردی چند بار دستگیر و محکوم می‌شود، در واقع آن قانون کافی، متنبه و بازدارنده نبوده است. سرهنگ اقبالی اظهار می‌کند: فضای مجازی هم از این امر مستثنی نیست و جرائم فضای مجازی مختص کشور ما نیست و پدیده‌ای است که در همه دنیا وجود دارد و جرائم دیروز آن با امروز متفاوت است. شیوه و شگردها هر روز تغییر می‌کند، پس باید آموزش و آگاهی از آن هم به‌روز باشد. وی با اشاره به این‌که برخی از جرائم به نبود زیرساخت‌های لازم مرتبط می‌شود که کارگزاران باید جوابگو باشند می‌گوید: بخشی هم به عدم آموزش‌های لازم در خصوص پیشگیری از جرائم برمی‌گردد که نیاز است همه دست به دست هم دهند تا بتوانیم فضای مجازی امنی داشته باشیم.
- استفاده صحیح از اینترنت
رئیس پلیس فتای البرز با اشاره به این‌که البرز قطب علم و فناوری کشور نامیده می‌شود، اظهار می‌کند: طبق آمار، از این فضا در البرز نسبت به دیگر استان‌ها به‌درستی استفاده می‌شود. محققان و دانشمندان زیادی در حوزه علم و فناوری در استان از فضای اینترنت و شبکه‌های مجازی استفاده درستی می‌کنند و تنها در بحث برداشت غیرمجاز است که ایجاد خطر می‌کند که در این بحث هم قدم‌های خوبی برداشته شده است. سرهنگ «محمد اقبالی» تاکید می‌کند: تا زمانی که این فضا به‌خوبی مدیریت شود، یک وسیله ارزشمند و قدرتمند برای ارتباطات است. اگر کاربران نکاتی را که از طریق پلیس فتا، مراکز آموزشی و پایگاه‌های خبری توصیه می‌کنند مطالعه کنند، هم در جرائم تکرار و تعدد نخواهیم داشت و هم از سوءاستفاده‌های فضای مجازی پیشگیری خواهد شد.
- از برداشت غیرمجاز در امان بمانیم
یک کارشناس فضای مجازی در خصوص جغرافیای مجازی البرز می‌گوید: به دلیل مجاورت البرز با پایتخت، موضوعات مطرح‌شده در فضای مجازی با پایتخت یکسان است و برداشت غیرمجاز که در کل کشور حرکت یکنواختی دارد، در البرز و پایتخت گستردگی بیشتری دارد. ضریب نفوذ اینترنت در البرز ۹۸ درصد است، یعنی ۹۸ درصد مردم یا از سرویس‌های خانگی و یا موبایل پایه استفاده می‌کنند.
به گزارش همشهری «حسین پیری» می‌گوید: البته در بحث برداشت‌های غیرمجاز هم بخشی به زیرساخت‌های بانکی مرتبط می‌شود و بانک‌ها باید تدابیری در خصوص رمز دومرحله‌ای داشته باشند تا چنانچه در حین تراکنش اطلاعات کارت به دست شخص دیگری افتاد، برای تراکنش بعدی که باید وارد مرحله بعد و ادامه کار شود، رمز دوم مانع ورود وی و ادامه کار شود. اگر این اقدام عملیاتی و رمز یک‌بار مصرف اجرا شود، می‌تواند در این زمینه خیلی کارساز باشد و با استفاده از سیستم‌های نرم‌افزاری خاصی که برای این فرایند وجود دارد، می‌توان میزان برداشت‌های غیرمجاز و کلاهبرداری‌ها را ۹۰ درصد کاهش داد. پیری بیان می‌کند: برخی از سوء‌استفاده‌کنندگان به هر طریقی که بتوانند، مشخصات کارت‌های بانکی مردم را می‌گیرند و در این زمینه گاهی از حساب افراد به عنوان حساب واسطه هم استفاده می‌شود، به این صورت که هکر با هک شماره حساب‌ها آنهایی که موجودی دارند از حساب آنها برداشت می‌کند و حساب‌هایی را که موجودی ندارند، به عنوان حساب واسطه مورد استفاده قرار می‌دهد و موجودی دیگر کارت‌ها را به این حساب واریز و از آن خرید می‌کند و یا نقل و انتقال‌هایی انجام می‌دهد، بدون این‌که فرد نقشی داشته باشد.
وی برای در امان ماندن از آسیب برداشت غیرمجاز می‌گوید: زمانی که قصد برداشت، واریز و یا انتقال وجه از طریق یکی از درگاه‌های اینترنتی را دارید، در گام اول شماره کارت را اشتباه وارد کنید. اگر درگاه اصلی باشد، پیام خطا و ارور می‌دهد، چراکه اطلاعات اصلی کارت شما را دارد، اما اگر درگاه جعلی باشد، با توجه به این‌که هدفش کپی و جمع‌آوری اطلاعات است کار را ادامه می‌دهد.
وی ادامه می‌دهد: سعی شود برای تراکنش‌های بالای ۵۰۰ هزار تومان، ولو این‌که تراکنش با موفقیت انجام شود، برای بالا بردن ضریب امنیتی رمز دوم را بلافاصله عوض کنید. همچنین در صورتی که در بستر فضای مجازی و یا خودپردازها تراکنش زیاد دارید، در آن کارت مبلغ زیادی نگهداری نکنید و در صورت نیاز مدام آن را شارژ کنید. این کارشناس تاکید می‌کند: برای خریدهای با مبالغ کم از کارت استفاده نکنید و همیشه پول نقد همراه داشته باشید، چراکه گاهی از کارتی که ۵۰ میلیون تومان پول در آن هست، برای خریدهای مبالغ کم استفاده و فرصت سوءاستفاده به هکرها داده می‌شود. در مسافرت‌ها نیز از دستگاه‌های خودپرداز سیار استفاده نکنید و در خریدها رمز کارت را خودتان وارد کنید. با درنظر گرفتن این‌که مسافر امکان بازگشت و پیگیری نخواهد داشت، سوءاستفاده‌های زیادی در این زمینه از جانب فروشنده‌ها می‌شود.
نظر شما