از اوایل دهه هفتاد که استفاده از لباس فرم در مدارس اجباری شد، بسیاری انتقاد کردند که لباس فرم قدرت تفکر و انتخاب را از دانش‌آموز می‌گیرد، شاید خانواده‌ای توان خرید این لباس‌ها را نداشته باشد و مواردی مانند این و عده‌ای نیز موافق استفاده از این لباس‌ها بودند و دلایل خود را نظم‌بخشی به شکل مدارس می‌دانستند و معتقد بودند خانواده در سال یک بار برای این لباس هزینه می‌کند و تا آخر سال خیالش راحت است و نیازی به در نظر گرفتن چند دست لباس نیست.
به یاد دارم لباس‌های فرم مدارسی که برای همسن و سال‌های ما در نظر می‌گرفتند مجموعه‌ای عجیب از ویژگی‌ها بود؛ آنقدر عجیب که مضحک به نظر می‌رسید و کمتر کسی هست که با دیدن عکس‌های آن سال مدرسه‌اش خنده‌اش نگیرد و نگوید: «این چه لباسی بود که ما می‌پوشیدیم! ». لباس‌های در اصطلاح گل و گشاد و با رنگ‌های تیره که اصلا چیزی به نام طراحی نداشت. فراموش نکنیم کسانی که این لباس‌ها را می‌پوشیدند و دم نمی‌زنند دانش‌آموزان متولد دهه شصت بودند که اساسا سازش‌پذیری در خون آنهاست و گاه حتی این لباس‌ها را تا سال‌ها در مدرسه می‌پوشیدند و تا رنگش کاملا نمی‌رفت و بخشی از آن پاره نمی‌شد، بی‌خیالش نمی‌شدند. اصلا چیزی به نام اعتراض معنا نداشت و توجه به مسائل روان‌شناختی هم مطرح نبود.
بعدها که متولدین دهه هفتاد و هشتاد و الان هم که دهه نودی‌ها وارد مدرسه شده‌اند و سازگاری چندانی در وجودشان نیست، لباس فرم مدارس به چالش مهمی برای خانواده‌ها تبدیل شد. اکثر این بچه‌ها از رنگ و طراحی لباس‌هایشان که اساسا هیچ قاعده روان‌شناختی در آنها رعایت نمی‌شود، ناراضی‌اند و بر سر پوشیدن آن با خانواده‌هایشان مشکل دارند. خانواده‌ها نیز که این روزها با مشکلات اقتصادی بسیاری دست به گریبان هستند، از قیمت‌ها ناراضی‌اند و این قصه سال‌هاست ادامه دارد.
- اعتراض خانواده‌ها
سال گذشته روزنامه همشهری همدان طی مصاحبه‌ای با رئیس سازمان دانش‌آموزی استان که متولی اصلی موضوع لباس فرم مدارس است، پیشنهادهایی برای بهتر شدن وضعیت و رفع چالش‌ها در این زمینه داد و رضا میرزایی نیز قول بررسی این پیشنهادها را داد، اما گویا هیچ‌یک از این پیشنهادها بررسی نشده است چه برسد که به مرحله اجرا برسد.
مهدی مرادی یکی از مخاطبان روزنامه همشهری همدان با ارسال پیامی به دبیر تحریریه روزنامه همشهری همدان بیان می‌کند: بر نحوه تهیه لباس فرم مدارس هیچ‌گونه نظارتی وجود ندارد و متاسفانه هرکسی هرقدر دوست دارد قیمت‌گذاری می‌کند. با این‌که تعرفه مشخص شده است، اما مردم اطلاعی از این تعرفه ندارند. به اتحادیه مراجعه کردم گفتم چرا تمام شهرها تعرفه را روی سایت قرار داده‌اند به جز همدان و آنها پاسخ دادند منابع خوب و فعالی نداشتیم.
وی ادامه می‌دهد: برای دخترم لباس فرم تهیه کردم و متاسفانه ۲۵ هزار تومان گران‌تر از تعرفه لباس را به من فروختند. اتحادیه هم می‌گوید که حتما شکایت کنید چراکه ۴ هزار دانش‌آموز در شهر هستند که واقعا ضرر می‌کنند. من به فکر خانواده‌هایی هستم که توان خریدشان صفر است و عده‌ای را سراغ دارم که به دلیل هزینه‌های سنگین متاسفانه ترک تحصیل کرده‌اند.
- نظارت با کیست؟
رئیس سازمان دانش‌آموزی استان همدان به همشهری می‌گوید: امسال بعد از پایان تعطیلات نوروز طبق هماهنگی با اتحادیه کارگاه‌های تولیدی لباس، ۱۴۰ کارگاه داوطلب دوخت لباس فرم برای مدارس استان همدان شدند و در یک فهرست کامل نام و آدرس آنها را در اختیار مدیران مدارس قرار دادیم تا بنابر تشخیص خود، تولیدی مورد نظر را انتخاب و به خانواده‌ها معرفی کنند. رضا میرزایی تصریح می‌کند: سازمان دانش‌آموزی به لحاظ قانونی اختیاری در برابر تعیین قیمت‌ها ندارد و نرخ لباس‌ها از ۲ ماه پیش توسط کارشناسان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تعیین و به کارگاه‌های تولیدی ابلاغ شده است. گویا بعد از اعتراض این کارگاه‌ها به پایین بودن قیمت‌ها از حدود ۲ هفته پیش قیمت‌ها در حد محدودی بالا رفته است.
وی می‌افزاید: در حال حاضر قیمت هر دست لباس فرم مدرسه بین ۵۰ تا ۹۰ هزار تومان است و در تعیین قیمت‌ها سطح اقتصادی همه اقشار جامعه در نظر گرفته شده است. وقتی موضوع اعتراض مخاطب روزنامه را با میرزایی در میان می‌گذارم، توضیح می‌دهد: نرخی که کارشناسان سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تعیین کرده‌اند براساس جنس و اندازه لباس است. حالا ممکن است در مناطق بالای شهر کارگاه‌های تولیدی از پارچه‌های بهتری استفاده کنند که در نهایت قیمت لباس بالا می‌رود. قطعا این موضوع باید با هماهنگی انجمن اولیا و مربیان انجام شود.
- به تعزیرات گزارش دهید
رئیس سازمان دانش‌آموزی استان می‌گوید: از خانواده‌ها خواسته‌ایم بعد از خرید لباس فرم از کارگاه‌ها فاکتور خرید دریافت کنند تا اگر تولیدی اقدام به گران‌فروشی کرد، قابل پیگیری باشد چون در صورت ارائه فاکتور فروشنده نمی‌تواند لباس را بالاتر از قیمت مصوب بفروشد. نرخ‌نامه نیز از ۲ ماه پیش در اختیار مدیران مدارس قرار گرفته است تا به صورت بنر چاپ و در مدارس نصب کنند.
میرزایی خاطرنشان می‌کند: ما نظارتمان را داریم اما مگر این سازمان چقدر نیرو دارد که هرروز به همه مدارس سرکشی کنند و ببینند اوضاع از چه قرار است؟ یک مواردی را هم خانواده‌ها باید خودشان رعایت کنند اما برخی از خانواده‌ها بدون فاکتور لباس می‌خرند و دیگر نمی‌توانند گران‌فروشی را اثبات کنند. بخشی از مسائل هم به وجدان اجتماعی تولیدکننده و مدیر مدرسه برمی‌گردد که قابل اندازه‌گیری نیست. با وجود این شهروندان می‌توانند تخلفات را به تعزیرات گزارش دهند و پیگیر موضوع باشند.
- تغییر لباس
رئیس سازمان دانش‌آموزی استان درباره این‌که با تغییر سالانه رنگ و مدل لباس‌ها فشار اقتصادی زیادی به خانواده‌ها تحمیل می‌شود، می‌گوید: ما به همه مدارس اعلام کرده‌ایم که تغییر لباس فرم مدارس تا ۳ سال اجباری نیست و اگر لباس سال قبل از نظر ظاهری مناسب پوشیدن است، هیچ مدیری حق تحمیل خرید لباس جدید به دانش‌آموز را ندارد. وی درباره این‌که برخی خانواده‌ها می‌گویند بین مدیران مدارس و کارگاه‌های تولیدی بده بستان‌هایی وجود دارد که باعث می‌شود مدیر دانش‌آموزان را به تغییر لباس سالانه مجبور کند توضیح می‌دهد: نمی‌توانم در این باره قضاوت کنم، اما اطلاع دارم که برخی مدیران مدارس با تحریک دانش‌آموزان آنها را به جان خانواده‌هایشان می‌اندازند تا لباس جدید بخرند. خانواده‌ها در این زمینه تخلفات مدیران را به سازمان گزارش کنند و مطمئن باشند رسیدگی خواهد شد.
- مدیران نظرسنجی نمی‌کنند
یکی دیگر از دلایل نارضایتی دانش‌آموزان و خانواده‌ها، رنگ و طراحی لباس فرم مدارس است. سال گذشته به سازمان دانش‌آموزی پیشنهاد دادیم مدیران مدارس در این زمینه نظرسنجی کنند تا رنگ و طراحی لباس براساس نظر اکثریت دانش‌آموزان تعیین شود. رئیس سازمان دانش‌آموزی همدان در این باره می‌گوید: نظرسنجی در سطحی که مد نظر شما بود انجام نشده است، اما به مدیران مدارس اعلام کردیم با نظر انجمن اولیا و مربیان رنگ و طراحی لباس را انتخاب کنند.
متاسفانه بسیاری از مدیران تن به این کار نمی‌دهند و با سلیقه خودشان لباس را به تولیدی سفارش می‌دهند. اطلاع دارم که اکثر دانش‌آموزان از جمله فرزند خودم از لباس فرمشان ناراضی‌اند و هیچ نظرسنجی در این زمینه صورت نگرفته است اما این موضوع به مدیران مدارس تفویض شده است. میرزایی اظهار می‌کند: این روزها اوج خرید لباس فرم مدارس است و از تعزیرات خواسته‌ایم بازرسی و نظارت لازم را انجام دهند و چند تولیدی به دلیل گران‌فروشی و ارائه نکردن فاکتور جریمه شده‌اند. تا جایی که اطلاع دارم بیشتر مدارس لباس فرم خود را تهیه کرده‌اند و در این زمینه مشکل جدی وجود ندارد.
نظر شما