چرخ بازار خودروی اصفهان نمی‌چرخد

• مشاهدات میدانی، نشان‌دهنده رکود

آمارها و شواهد میدانی چنین نشان می‌دهند که نرخ خودرو پس از ماه‌ها افزایش قیمت در حال طی کردن روند نزولی است. به اعتقاد کارشناسان، مسائلی مانند کاهش تورم انتظاری، تحویل به‌روز خودروها، افت قیمت ارز و سکه و طلا و همچنین بازگرداندن شورای رقابت به قیمت‌گذاری خودرو، در افت قیمت‌ها مؤثر بود و درپی این تغییرات هیجان بازار خودرو فروکش کرد.

حال بحث قابل‌تأمل آن است که اکنون‌که نرخ خودرو در مقایسه با ماه‌های گذشته با کاهش مواجه شده است و خیلی‌ها فروشنده شده‌اند، هنوز خریدار چندانی وجود ندارد، به ‌طوری‌که فعالان بازار خودروی اصفهان از کسادی این بازار خبر می‌دهند. دلیل اصلی این موضوع از دیدگاه فعالان این صنعت بی‌اعتمادی به شرایط بازار و همچنین کاهش قدرت خرید مشتریان است. این رکود سنگین، در حالی است که طبیعتاً در زمان فعلی باید شاهد رونق این بازار باشیم اما قیمت‌ها در مقطعی از زمان به میزانی رشد یافت که اکنون نیز با افت نرخ، هنوز هم‌توان مالی مردم امکان خرید را به آنها نمی‌دهد.

گزارش میدانی از برخی بنگاه‌های معاملات خودرو در شهر اصفهان و همچنین بررسی قیمت خودروها در فضای مجازی نسبت به حدود یکی دو ماه قبل هم بر روند نزولی قیمت خودرو صحه می‌گذارد. تعداد زیادی از نمایشگاه‌داران ضمن تایید رکود بازار، نوسانات ارزی و افزایش خیره‌کننده قیمت خودروهای داخلی و خارجی در ماه‌های اولیه امسال را دلیل اصلی این رکود اعلام می‌کنند.

بنا به گفته یکی از نمایشگاه داران اصفهان، اکنون تب بازار خوابیده و خرید و فروشی انجام نمی‌شود. باوجود آن‌که در وضعیت امروز قیمت خودروهای داخلی در مدل‌های مختلف تا ۲۵ درصد افت داشته است، اما نه تنها خرید و فروشی در بخش خودروی داخلی انجام نمی‌شود، بلکه خرید و فروش خودروهای خارجی خیلی کم شده و به رکود بازار منجر شده است. موضوعاتی مانند کاهش قیمت دلار سبب شده قیمت برخی خودروهای خارجی تا ۳۰ درصد کاهش یابد.

• عوامل کاهش نرخ خودرو

«حمیدرضا قندی» رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو اصفهان با اشاره به کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی نرخ خودروهای داخلی و کاهش ۲۰ تا ۳۰ درصدی نرخ خودروی وارداتی در این هفته‌های اخیر بیان می‌کند: از ابتدای امسال قیمت خودرو افزایش یافت، به‌نحوی‌که قدرت خرید مصرف‌کننده در بازار بسیار کم شد. اما با توجه به کاهش نرخ ارز مدتی است که شاهد کاهش قیمت خودروی داخلی هستیم. به‌غیراز ارز، عواملی همچون تحویل بموقع و به‌روز خودرو توسط کارخانه‌ها نیز از دیگر عوامل کاهش قیمت‌ها به شمار می‌آیند. وی توضیح می‌دهد: یکی از دلایل گرانی خودرو، انبار کردن آنها برای افزایش قیمت بود، اما اکنون خودروهایی که تحویل می‌گیرند برای فروش در بازار عرضه می‌شود. همچنین ممانعت از درج قیمت‌ خودرو در فضای مجازی و... خود عاملی برای جلوگیری از عرضه خودرو با قیمت‌های غیرمنطقی شد.

قندی خاطرنشان می‌کند: با دستور قوه قضایی مقرر شد قیمت خودرو از سایت‌های فروش حذف شود هرچند دوباره قیمت‌ها به این سایت‌ها بازگشت، اما حذف قیمت‌ها در مقطعی از زمان در کاهش قیمت خودرو تأثیرگذار بود، به‌طوری‌که می‌توان گفت باوجود چنین عواملی بازار به آرامش نسبی رسیده و قیمت‌ها در حال واقعی شدن هستند. این مسئول تصریح می‌کند: پس از نوسانات شدیدی که بر این بازار حاکم شد، با کمبود مشتری مواجه شدیم، به صورتی که تقاضا از سوی شهروندان برای خرید اتومبیل به‌شدت کاهش یافت و بازار در یک رکود تورمی قابل‌توجه به سر می‌برد. در حال حاضر شرایط تا حدودی بهبود یافته و کم ‌و بیش نسبت به چند ماه قبل خرید و فروشی انجام می‌شود اما این شرایط مطلوب نیست. به گفته این فعال، با ثبات نرخ خودرو، مشتریان به بازار اعتماد می‌کنند و به‌تدریج رونق به این بخش باز می‌گردد.

• انتظار برای کاهش بیشتر نرخ‌ها 

سؤالی که این روزها بسیار شنیده می‌شود این است که آیا می‌توان به کاهش بیشتر قیمت خودرو پس از دوره رشد قیمت امیدوار بود؟ به باور کارشناسان اگرچه عقب‌نشینی بازار و مشتریان از خرید خودرو ممکن است در مقاطع کوتاهی باعث کاهش قیمت‌ها شود، اما به‌محض این‌که قیمت‌ها از یک سطح خاص پایین‌تر برود، هرمی به نام هرم تقاضا شکل می‌گیرد.

در زمان شکل‌گیری این هرم، در کلان‌شهر پرجمعیتی مانند اصفهان که اغلب متقاضی خرید خودرو هستند، بخشی از هرم تقاضا که قدرت خریدشان را ازدست‌داده بودند، قدرت پیدا می‌کنند و بلافاصله برای خرید باقیمت‌های ارزان‌تر هجوم می‌برند و در این شرایط بازهم افزایش قیمت رخ می‌دهد، ‌زیرا عرضه خودرو به‌اندازه کافی و نیاز بازار نیست و کاهش قیمت مقطعی خواهد بود. در این زمینه «احمد رضوی»، کارشناس بازار خودرو می‌گوید: اوایل اردیبهشت امسال قیمت‌ها در بازار خودرو با صعودی باورنکردنی روبه‌رو شد و در آن برهه از زمان از توجیهات و دلایل مختلفی چون رشد تورم انتظاری مشتریان و همچنین افزایش قیمت در بازارهای ارز و سکه برای گرانی خودرو نام‌ برده ‌شد. ضمن آن‌که کاهش تولید و به‌تبع آن، کم شدن عرضه نقشی بسیار مهم در صعودی شدن قیمت‌ها داشت و با این شرایط بازار خودروی اصفهان خالی از مشتری شد.  

این فعال می‌افزاید: اکنون با وجود کاهش نرخ خودرو هنوز هم خریدار چندانی به این بازار وارد نشده است، به‌گونه‌ای که اغلب نمایشگاه‌داران شهر، گلایه‌مند از کسادی بازار هستند. وی تصریح می‌کند: واقعیت آن است که کاهش نسبی قیمت ارز در روزهای گذشته اثر روانی بر بازار داشته، اما ازآنجایی‌که قیمت‌ها هنوز با کاهشی که مشتریان در نظر دارند فاصله دارد، خرید و فروش‌ها در کمترین حد خود انجام می‌شود و بازار راکد است. اگرچه  قیمت محصولات شرکت‌های خودروساز در بازار نشان از ثبات قیمتی دارد، ولی بازهم مشتری به دنبال ثبات بیشتری است که البته با توجه به روند رو به کاهش نرخ ارز، انتظار معقولانه‌ای است.  

• عرضه، شرایط مناسبی ندارد

«سعید موتمنی» رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو می‌گوید: خوشبختانه قیمت‌ها به‌مرور در حال کاهش است اما همچنان عرضه شرایط مناسبی ندارد. به صورتی که خرید و فروش در بازار خودرو به ‌ندرت صورت می‌گیرد و تنها اگر کسی به خودرو نیاز داشته باشد، اقدام به خرید می‌کند. این‌گونه افراد نیز معمولاً به سمت خرید خودروهای ارزان‌قیمت می‌روند. به گفته این مسئول هم‌اکنون قیمت‌های فعلی پراید غیرمنطقی است و باید به حدود ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان برسد. در هرصورت زمانی که در بازار خریدار وجود نداشته باشد، قیمت‌ها کاهش پیدا می‌کند و این روند ادامه خواهد داشت.

• پیشگامی اصفهان  در ساخت قطعات خودرو

نسیم زمانی-  اصفهان- خبرنگار:  صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی با توجه به شرایط تحریم در این سال‌ها با مشکلات زیادی مواجه شده است و گفته می‌شود تا خودکفایی اتفاق نیفتد، مشکلات هم لاینحل باقی خواهد ماند. حال با توجه به این‌که استان اصفهان از لحاظ تولید قطعات خودرو و فروش آنها در کشور صاحب رتبه بالایی است، از این نظر می‌تواند در رسیدن به نقطه خوداتکایی مورد توجه قرار گیرد، چراکه از نظر میزان فروش قطعات، مقام چهارم و به لحاظ تأمین مواد اولیه مقام اول را در سطح کشور به خود اختصاص داده است. ضمن آن‌که با توجه به نوسانات نرخ ارز و تجربه ساخت قطعات می‌تواند ارزآوری مناسبی از این رهگذر داشته باشد، به‌شرط آن‌که موانع پیش روی این فعالان برداشته شود.   «ابراهیم احمدی» رئیس هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان استان اصفهان دراین‌باره  با همشهری گفت‌وگو کرده است.

• مشکل فعلی قطعه‌سازان چیست؟

این فعالان مطالباتی از شرکت‌های خودروسازی دارند که تا ۴۰۰ میلیارد تومان می‌رسد.  

قرار بود بخش زیادی از آن ظرف ۱۲۰ روز پرداخت شود اما گاهی مطالبات به‌قدری زیاد است که در بازه زمانی ۱۲۰ روز امکان پرداخت آن وجود ندارد.  

• دیگر مشکلات قطعه‌سازان به‌غیراز مطالباتشان چه مواردی است؟

در حال حاضر مهم‌ترین مشکل قطعه‌سازان این است که قطعاتی را که باید خریداری کنند نقدی است. مورد دیگر آن‌که نتوانسته‌اند آزادی عمل داشته باشند. ۱۰۰ هزار میلیارد تومان گردش مالی در صنعت خودروسازی وجود دارد، اما با نگاهی که به صنعت خودرو از سال ۹۱ به بعد شده، خودروسازان نتوانستند نسبت به سایر صنایع آزادی عمل داشته باشند و مشکلات در این بخش زیاد شد. درحالی‌که سال گذشته صنایعی همچون فولاد، آلومینیوم و مس توانستند به دلیل تحمیل هزینه‌های تولید افزایش قیمت داشته باشند اما صنعت خودرو مورد بی‌مهری قرار گرفت و البته پیش‌فروش‌ها نیز آنها را تحت‌فشار گذاشت.

• از دید شما بهترین راه ‌حل چیست؟

در شرایط حاضر می‌توان با بومی‌سازی قطعات بیشتر چالش‌های ایجاد شده را به فرصت تبدیل کرد. بیشترین عمق داخلی‌سازی قطعات خودروهای سواری را استان اصفهان داشته است که امیدوارم این عمق  بازهم در این استان افزایش پیدا کند.