پس از انقلاب اسلامی، ابتدا بنیاد مستضعفان مالکیت این بنا را در اختیار گرفت و حدود ۱۵ سال بعد این کاخ را به بنیاد تعاون سپاه فروخت و آن بنیاد نیز بهازای هزینه صدور مجوز ساختوساز در ۸۰ هکتار این مجموعه، ساختمانهای مسکونی مجموعه کاخ شمس را به شهرداری داد که با شکایت میراث فرهنگی، بخشی از این مجموعه تاریخی را به متولی اصلیاش برگرداند.
سرانجام کاخ مروارید اردیبهشت سال ۹۳ به دستور دادستانی وقت به میراث فرهنگی البرز واگذار شد. میراث فرهنگی که بقایای کاخ را تحویل گرفته بود، مدعی شد احیای این اثر ارزشمند تاریخی نیازمند میلیاردها ریال اعتبار است، زیرا تخریب سازه بتونی بنای کاخ از داخل، به دلیل نفوذ آب از ناحیه سقف، گرچه از آغاز ساخت کاخ اندکاندک شروع شده بود، اما عدم رسیدگی و رفع مشکل، اکنون پس از حدود ۳دهه، پوسیدگی و فرسودگی عمیق و فاجعهآمیزی به بار آورده که ترمیم آن را صدها برابر دشوار کرده است.
اکنون بعد از ۵ سال علاوه بر بنای کاخ، فضای سبز این مجموعه هم به دلیل سهلانگاریهای آسیب زیادی دیده، به همین دلیل نیز متولیان شهرداری کرج درخواست کردند که درحضور دادستانی و طبق تنظیم تفاهمنامهای، رسیدگی به فضای سبز موجود در ۲۷ هکتار از محوطه کاخ که در اختیار میراث فرهنگی است به سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری کرج سپرده شود. شهرداری نیز برای بازسازی کاخ مروارید اعلام آمادگی کرده که با واکنشهایی از سوی میراث فرهنگی مواجه شده است. مسئولان میراث فرهنگی معتقدند که بازسازی کاخ مروارید در تخصص شهرداری کرج نیست و تنها این توافق برای احیای فضای سبز این مجموعه است. حال باید دید که سرانجام کاخ مروارید به کدام سو میرسد.
- آماده بازسازی کاخ مروارید هستیم
شهردار کرج میگوید: آثار فاخر فرهنگی و هنری در کاخ مروارید به نمایش گذاشته میشود. «علیاصغر کمالیزاده» میافزاید: با هماهنگیهای انجامگرفته ۲۷ هکتار از اراضی فضای سبز کاخ مروارید به شهرداری کرج تحویل داده شد تا با بازپیرایی این فضا، نمای بیرونی کاخ سامان پیدا کند. وی با اشاره به ضرورت بازسازی کاخ مروارید، میافزاید: شهرداری کرج آماده بازسازی این مجموعه تاریخی و فرهنگی است.
شهردار کرج با اشاره به استقرار کارشناسان سازمان سیما، منظر و فضای سبز در کاخ مروارید، میافزاید: امیدوارم بتوانیم ظرف مدت ۲ ماه پیرایش خوبی در حوزه فضای سبز کاخ انجام دهیم تا پس از بازسازی، آثار فاخر فرهنگی و هنری شهر در کاخ مروارید به نمایش گذاشته شود. کمالیزاده میافزاید: در گام بعدی با همکاری دادستانی کرج و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری البرز، بازسازی بنا و مجموعههای کاخ مروارید را در برنامه داریم تا این میراث فرهنگی گرانبهای شهر را که متاسفانه در طول این سالها مورد بیمهری واقع شده، به کاخموزه تبدیل کنیم.
- احیای ۲۷ هکتار از فضای سبز و دریاچه
رئیس سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری کرج هم درباره آخرین تصمیماتی که برای واگذاری ۲۷ هکتار از اراضی فضای سبز این مجموعه تاریخی به شهرداری کرج انجام شده است، میگوید: ۲۰ مرداد سال جاری صورتجلسه و تفاهمنامه مربوط به این اقدام توسط دادستان کرج به امضا رسید و شماره شد. «پیمان بضاعتیپور» با اشاره به امضا و تایید صورتجلسه تحویل ۲۷ هکتار عرصه فضای سبز کاخ مروارید به سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری کرج میگوید: این اقدام در محوطه کاخ مروارید و در حضور نمایندگان اداره کل میراث فرهنگی البرز انجام و عملیاتی شده است.
وی میافزاید: از ۲۷ هکتاری که در اختیار شهرداری کرج قرار داده میشود، حدود ۲۵ هکتار فضای سبز و باقی آن مشتمل بر محوطهسازی، دریاچه و دیگر موارد است که شهرداری کرج این مسئولیت را نیز پذیرفت که کار بازسازی دریاچه مجموعه کاخ مروارید را انجام دهد. وی با اشاره به اینکه کمیتهای مشترک با حضور کارشناسان میراث فرهنگی و سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهرداری کرج تشکیل شد که آن کمیته نظرات تخصصی را در خصوص حفظ و نگهداری این عرصه ۲۷ هکتاری از کاخ مروارید اعلام میکند، میافزاید: در این کمیته گزارشهای دورهای را خواهیم داشت که این گزارشها هر ۲ ماه یکبار به دادستان کرج اعلام میشود. بضاعتیپور اظهار میکند: با توجه به وظیفه ذاتی خود برای حفظ و نگهداری عرصه فضای سبز محوطه کاخ که در اختیار میراث فرهنگی است، تلاشمان بر این است تا در نوروز سال آینده مجموعه کاخ مروارید برای بازدید مردم بازگشایی شود.
وی درخصوص اینکه آیا شهرداری کرج برنامهای برای ورود به بحث نگهداری و بازسازی بنای کاخ مروارید دارد، توضیح میدهد: اکنون برنامه ما حفظ عرصه سبز این مجموعه است و در مورد بنای کاخ نیز اگر میراث فرهنگی تا یک سال آینده مرمت آن را به سرانجام برساند که اقدامی ارزنده است، اما اگر این مهم عملیاتی نشود، آن وقت در حضور دادستان کرج برای بازسازی بنای کاخ نیز تصمیمگیری خواهد شد.
- واگذاری آبیاری و احیای فضای سبز
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان البرز در مورد احیا و بازپیرایی بخشی از اراضی سبز مجموعه کاخ مروارید مهرشهر میگوید: دررابطه با تعیین تکلیف رسیدگی به فضای سبز مجموعه کاخ مروارید در حضور دادستان کرج جلسهای تشکیل شد. از آنجا که رسیدگی به فضای سبز در تخصص سازمان سیما و منظر شهرداری کرج است، مقرر شد که به دستور دادستان و آن هم با شرایطی که در صورتجلسه و تفاهمنامه قید شده، از ۱۱۱ هکتار اراضی محوطه کاخ مروارید، رسیدگی به وضعیت ۲۷ هکتار اراضی سبز و محوطه آن به شهرداری کرج واگذار شود.
حجتالاسلام و المسلمین «فخرالدین صابری» در مورد اینکه آیا این ۲۷ هکتار از اراضی کاخ مروارید مهرشهر در کل به شهرداری کرج واگذار میشود یا نه، میگوید: به هیچ عنوان چنین چیزی انجام نمیشود. میراث فرهنگی این مجموعه را در اختیار دارد و تنها رسیدگی به وضعیت ۲۷ هکتار که مشتمل بر فضای سبز است، به شهرداری کرج محول میشود که در آن قالب آبیاری و احیای این عرصه توسط سازمان سیما، منظر و فضای سبز انجام شود.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا برای واگذاری بازسازی ساختمان کاخ مروارید به شهرداری کرج برنامهای دارند، میگوید: چنین برنامهای نداریم، چراکه بازسازی کاخ مروارید در تخصص شهرداری کرج نیست. کاخ مروارید یک اثر ملی است و نباید چنین بنای تاریخی مهمی را در معرض اقدامات انتفاعی قرار دهیم، زیرا دیگر چیزی از این مجموعه فاخر باقی نمیماند. وی در مورد صحبتهای شهرداری کرج مبنی بر تبدیل کاخ مروارید به کاخموزه اظهار میکند: این موضوع هیچوقت محقق نمیشود، چون در اختیار و تخصص شهرداری نیست که چنین کاری را انجام دهد. این موضوع فقط پیشنهاد خود شهردار کرج بوده و آنچه مدنظر داشته بیان کرده است. صابری میافزاید: موضوع واگذاری مرمت کاخ مروارید به شهرداری کرج تنها در حد پیشنهاد بود، از طرفی میراث فرهنگی اقدام به بازسازی کامل کاخ خواهد کرد تا کار به طرح چنین مسائلی کشیده نشود.
- مرمت کاخ در دست میراث فرهنگی
دادستان عمومی و انقلاب کرج با بیان اینکه طبق تفاهمنامهای بازسازی و احیای فضای سبز کاخ مروارید به شهرداری کرج واگذار شد، میگوید: در این قرارداد بازسازی ۲۷ هکتار از اراضی و فضای سبز، دریاچه و همچنین تاسیسات موتورخانه کاخ مروارید به شهرداری واگذار شد و کاخ و محوطه دور آن که ۲ هکتار است، در اختیار میراث فرهنگی قرار دارد. «حاجیرضا شاکرمی» میافزاید: در این تفاهمنامه که مرداد امسال منعقد شد، مقرر شد تا نوروز ۹۹ بازسازی فضای سبز و دریاچه کاخ انجام و در ایام نوروز در کاخ به روی مردم باز شود. همچنین میراث فرهنگی مکلف شد حداکثر تا ۲ سال از تاریخ تفاهمنامه نسبت به مرمت، تعمیر و بازسازی بنای کاخ اقدام کند.
وی در پاسخ به اینکه آیا بحث واگذاری مرمت بنای کاخ به شهرداری مطرح شده و این کار انجام خواهد شد یا خیر، اظهار میکند: این بحث مطرح شد اما به دلیل صلاحیت میراث فرهنگی و همچنین اقدامات فنی مورد نیاز لازم است که مرمت و بازسازی کاخ توسط میراث فرهنگی انجام شود و اگر زمانی میراث فرهنگی اعلام کند که بودجه ندارد و یا نمیتواند مرمت کاخ را انجام دهد در مورد واگذاری این امر به شهرداری مذاکره و تصمیمگیری خواهد شد، اما اکنون نظر ما بر انجام مرمت کاخ توسط میراث فرهنگی است.
نظر شما