تصور بیشتر مردم بر این است که پرورش ماهی مختص شهرهای آبی و نزدیک به دریاست، اما این صنعت در البرز از قدیم بوده و در سال‌های اخیر توجه و تمرکز بیشتری روی آن شده و با تخصیص تسهیلات و امکانات، مسئولان جهاد و شیلات سعی در توسعه این صنعت و اشتغال‌زایی و رونق اقتصاد استان دارند و به گفته مسئولان سال گذشته با صادرات ماهی به کشورهای عراق و روسیه در بحث ارزآوری نیز قدم‌های خوبی برداشته شده است.
- اظهارات یک تولیدکننده ماهی
یکی از تولیدکنندگان ماهی قزل‌آلا در ساوجبلاغ البرز که بیش از ۱۷ سال در این حرفه مشغول است، می‌گوید که امسال حدود ۸۰ هزار قطعه ماهی پرورش داده است. «مجتبی فرهنگ‌رنجبر» که چند سال متوالی به عنوان نفر برتر در تولید و پرورش ماهی باکیفیت در کشور معرفی شده است اضافه می‌کند: در ماه حدود ۴۰ میلیون تومان برای غذای ماهی هزینه می‌کنم.
وی با تاکید بر حساس و سخت بودن پرورش ماهی می‌گوید: کیفیت غذا، تمیزی آب و محل نگهداری ماهی‌ها و همچنین داروهای مورد درمان برای ماهی در کیفیت ماهی پرورش‌یافته تاثیر بسزایی دارند. رنجبر با اشاره به وضعیت بحرانی آب و لزوم صرفه‌جویی در این زمینه می‌گوید: امسال برای تهیه دستگاه، فیلتر و پمپ با هدف بازگردانی آب به چرخه مصرف و همچنین هوادهی به ماهی‌ها از شیلات تسهیلات گرفتم. وی با بیان این‌که در صورت بروز بیماری در ماهی‌ها خسارت سنگینی وارد می‌شود، می‌گوید: ماهی‌ها را به آزمایشگاه دانشگاه تهران می‌برم تا با بررسی علت و تعیین نوع دارو از تلفات آنها جلوگیری کنم. رنجبر با بیان این‌که هزینه دارو و غذای ماهی بالاست، می‌افزاید: در صورت تلفات، خسارت سنگینی به تولیدکننده وارد می‌شود.
- توسعه و عمران مناطق استان
مدیر امور شیلات و آبزیان جهاد کشاورزی البرز می‌گوید: البرز به واسطه داشتن منابع آبی قابل برنامه‌ریزی و شرایط اقلیمی مطلوب، دارای قابلیت‌های مناسبی برای تولید انواع آبزیان و توسعه صنایع شیلاتیاست. «لاله ضیاییان» می‌افزاید: اهمیت فعالیت‌های شیلاتی صرف‌نظر از تامین بخشی از مواد پروتئینی و ایجاد اشتغال، از ابعاد دیگری مانند تامین ارز و اهرمی برای توسعه و عمران مناطق استان مورد توجه است. وی با اشاره به فعالیت ۱۳۴ واحد تولیدی در استان می‌گوید: ساوجبلاغ بیشترین تعداد واحد تولیدی را دارد و سال گذشته ۲۴۶۷ تن ماهی پرورشی شامل ماهیان پرورشی سردآبی و گرمابی و همچنین ۱۲ میلیون قطعه ماهی زینتی در استان تولید شد که منجر به اشتغال‌زایی مستقیم برای ۱۰۲۶ نفر در استان شده است.
- صادرات ماهی از البرز
مدیر شیلات البرز با بیان این‌که صادرات محصولات شیلاتی استان در سال گذشته ۶۷۹ هزار دلار بوده است، می‌افزاید: این صادرات شامل قزل‌آلا، گوشت ماهیان خاویاری، خاویار و ماهی زینتی بوده است. ضیاییان اظهار می‌کند: سال گذشته و در راستای حمایت از تولید و اشتغال اقدام به معرفی ۱۲ طرح شیلاتی از محل تسهیلات توسعه روستایی استان شد که ۵۸ میلیارد ریال اعتبار در این بخش جذب شد.
امسال نیز با افتتاح مرکز تکثیر ۱۵میلیون‌قطعه‌ای بچه‌ماهی قزل‌آلا در شهرستان کرج توسط معاون اول رئیس‌جمهور، امیدواریم همگام با برنامه ششم توسعه شاهد تحول تولید در استان باشیم. وی با بیان این‌که سال گذشته از البرز به کشورهای عراق و روسیه صادرات داشتیم می‌گوید: بیشتر صادرات در بخش ماهی‌های زینتی بوده است.
ضیاییان بیان می‌کند: فعال‌سازی واحدهای غیرفعال با برطرف کردن مشکلات مربوطه و کمک در راه‌اندازی مجدد آنها، مکانیزه کردن و افزایش توان و ظرفیت تولید واحدهای دارای قابلیت توسعه، شناسایی منابع آبی جدید و تلاش برای افزایش تعداد واحدهای شیلاتی، برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری در خصوص تولید ماهی در استخرهای ذخیره آب کشاورزی در سیستم آبیاری تحت فشار «پرورش ماهی در تلفیق با آب کشاورزی» با هدف افزایش بهره‌وری و استفاده از ظرفیت‌های موجود استان، توسعه آبزی مصرفی با هدف ارتقای سلامت غذایی جامعه و امنیت تولید و افزایش سرانه مصرف آبزیان، ارتقای کمی و کیفی تولید و ارتقای صادرات محصولات شیلاتی از برنامه‌های اولویت‌دار استان برای توسعه فعالیت‌های شیلاتی است.
- پروانه‌دار و شناسنامه‌دار کردن واحدها
وی با بیان این‌که حدود ۳۰ درصد تولید استان مربوط به واحدهای تولیدی ماهی بدون پروانه در استان است می‌گوید: گاهی برخی نمی‌دانند که از چه مسیری برای گرفتن پروانه باید اقدام کنند. گرفتن مجوز برای این واحدها از طریق سازمان نظام مهندسی یا مشاغل خانگی انجام می‌شود. ضیاییان اضافه می‌کند: ضمن تلاش برای طی مراحل و پروانه‌دار کردن این واحدها با همکاری سازمان نظام مهندسی برای شناسنامه‌دار کردن واحدهای آبزی‌پروری اقدام می‌کنیم. وی در خصوص مشکل کم‌آبی و تاثیر آن در این صنعت می‌گوید: قطعا کمبود آب که روی همه فعالیت‌های تولیدی تاثیرگذار است، روی این حرفه نیز بی‌تاثیر نیست. تامین آب این صنعت از آب کشاورزی است که داخل استخرهای کشاورزی ذخیره و از آن استفاده می‌شود.
- خدمات و نظارت دوره‌ای
مدیر شیلات البرز با بیان این‌که در بخش تولید ماهی مصرف‌کننده صرف نبوده و بهره‌بردار هستیم می‌افزاید: امیدواریم طبق برنامه‌ریزی که در بحث مکانیزاسیون و بازچرخانی آب داریم، بتوانیم بهترین بهره‌برداری را از آب موجود داشته باشیم. «لاله ضیاییان» با تاکید بر این‌که کارشناسان شیلات شهرستان‌ها خدمات و نظارت دوره‌ای برای متقاضیان دارند، می‌گوید: ضمن بازدیدهای شهرستانی، کارشناسان و بازرسان استانی نیز بر واحدهای تولیدی نظارت دارند.
بیماری مشترک بین انسان و ماهی کم است
یکی از مهم‌ترین اصول اقتصاد و سلامت هر جامعه ایجاد امنیت غذایی است. این امنیت را می‌توان به ۲ صورت تولید محصول غذایی و عدم وابستگی به خارج و دوم سلامت و بهداشت محصول تولیدشده و کنترل و پایش آثار مصرف آن در جامعه تعبیر کرد. به گزارش همشهری، اداره دامپزشکی مسئولیت نظارت بر بهداشت و سلامت دام، طیور، ماهی و انواع آبزیان را برعهده دارد. آبزیان تمام نیازهای خود مانند غذا، تنفس و دفع را در آب محیط زندگی خود انجام می‌دهند، پس شرایط بهداشتی آنها بسیار خاص است، خصوصا ماهیان سردآبی که به گفته کارشناسان، به علت نوپا بودن در بخش بهداشت و بیماری‌ها و نبود قوانین و ضوابط متناسب با شرایط کشور حساسیت بیشتری دارند.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی البرز با بیان این‌که کارشناسان دامپزشکی به صورت دوره‌ای بر سلامت آبزیان تولیدی استان نظارت دارند، می‌گوید: با نمونه‌برداری از ماهیان تولیدی برای تایید سلامتی آنها اقدام می‌شود. «علیرضا جمالی» با اشاره به این‌که بیماری مشترک بین انسان و ماهی بسیار کم است، می‌افزاید: با توجه به این‌که انسان خونگرم و ماهی خونسرد و تفاوت در سیستم بدنی آنها وجود دارد، معمولا بیماری‌های مشترک هم وجود ندارد.
وی اظهار می‌کند: در البرز بیشتر ماهی‌های تزئینی و قزل‌آلا پرورش داده می‌شود که تشخیص قطعی بیماری‌های ماهی به‌خصوص قزل‌آلا از طریق انجام آزمایش امکان‌پذیر است. معاون سلامت اداره کل دامپزشکی البرز بیان می‌کند: علائم بالینی ماهی در مزرعه برای تشخیص اولیه بیماری کمک‌کننده است. همچنین شایع‌ترین بیماری‌های ویروسی قزل‌آلا آی‌پی‌ان، وی‌اچ‌اس و ای‌اچ‌ان است که این بیماری‌های ویروسی مشترک بین انسان و ماهی نیست، اما از جنبه اقتصادی برای جلوگیری از انتقال به مزارع و پیشگیری از ایجاد خسارت‌های شدید اقتصادی به مزارع پرورش ماهی مهم است، پس نظارت بر بهداشت و سلامت آنها اهمیت زیادی دارد.
نظر شما