به نوشته سایت Quartz این حادثه در روسیه وخیم‌ترین مورد آزادی مواد رادیواکتیو از زمان حادثه نیروگاه اتمی فوکوشیما در ژاپن در سال ۲۰۱۱ است و خطرات تمایل قدرت‌های جهانی به گسترش سلاح‌های هسته‌ای‌شان را نشان می‌دهد.
موشک‌های هدایت‌شونده معمول دارای یک موتور جت در انتها و یک کلاهک انفجاری در سرشان هستند. موتور جت می‌تواند این بمب را با سرعت بسیار بالا و در ارتفاع بسیار پایین برای فرار از دفاع‌های راداری به هدفش برساند. اما محدودیت سوختی که این موشک‌ها برای موتورشان حمل می‌کنند، باعث می‌شود بردشان محدود شود.
اگر به جای موتور جت در این موشک‌ها از یک موتور با قدرت به دست آمده از یک راکتور هسته‌ای مینیاتوری استفاده شود، این موشک از لحاظ نظری می‌تواند زمان پروازی بی‌نهایت داشته باشد. چنین موشکی می‌تواند برای روزها و هفته‌ها پرواز کند و به دنبال هدفهایش حتی در صورت لزوم در آن سوی جهان بگردد.
اما طراحی چنین موشکی کار سختی است. آمریکا در دوران جنگ سرد تلاش کرد موشکی با موتور هسته‌ای بسازد. اما این تلاش که «طرج پلوتو» نامیده شد، نتوانست جای ایمنی برای آزمایش یک رآکتور هسته‌ای پرنده که مواد رادیواکتیو را از عقبش خارج می‌کرد، پیدا کند و آمریکایی‌ها نتوانست موتوری هسته‌ای بسازند که مواد رادیواکتیور را از خود خارج نکند.
روسیه در سال ۲۰۱۷ مدعی بوده است که توانسته است یک موشک با موتور هسته‌ای که آن را 9M730 بوروستینک می‌نامد، بسازد. اما مقامات آمریکایی و کارشناسان مستقل که این موشک را SSC-X-9 اسکای‌فال می‌نامند، در این باره تردید داشته‌اند. روسیه پس از آزمایش سال ۲۰۱۷ یک ویدئوی کوتاه از این موشک در حال پرواز منتشر کرد، اما این ویدئو آنقدر طولانی نبود که نشان دهد سامانه رانش هسته‌ای این موشک واقعا کار می‌کند.
بعد در ۱۷ مرداد در نزدیکی یک پایگاه نظامی در ننوسکا، شهرکی در شمال غرب روسیه حادثه مرگباری در هنگام آزمایش این موشک پیش آمد. مقامات ارشد روسی در مراسم تدفین پنج نفر از هفت دانشمندی که در این حادثه کشته شدند، حضور یافتند و آنان را قهرمان خواندند.
معلوم نیست که در جریان این آزمایش دقیقا چه مشکلی پیش آمده است، اما جفر لویس پژوهشگر کنترل سلاح در انستیتوی مطالعات بین‌المللی میدل‌بری می‌گوید شواهد بیانگر انفجاری در حین آزمایش آزمایش موتور موشک در سکوی دریابی است.
تصاویر ماهواره‌ای تجهیزات آزمایش موشک و یک کشتی ویژه حمل مواد رادیواکتیور را در محل نشان می‌دهد و سازمان پیمان ممنوعیت فراگیر آزمایش هسته‌ای آزادی مواد رادیواکتیو در محل را شناسایی کرده است.
واکنش رسمی روسیه به این حادثه با تاخیر و مردد بود و در ابتدا گزارش‌ها درباره افزایش پرتوتابی رادیواکتیو در محل را سانسور کرد، اما در نهایت وقوع حادثه را پذیرفت، روندی که شبیه واکنش اتحاد شوروی به حادثه نیروگاه هسته‌ای چرنوبیل بود.
لویس می‌گوید: «این سامانه جنگی احتمالی به این زودی‌ها عملیاتی نخواهد شد و بنابراین نباید بیش از حد نگران بود.»
اما در جهانی که به نظر می‌رسد آمریکا و روسیه به دنبال خارج شدن از موافقت‌نامه‌های کنترل تسلیحات هستند، نگران نبودن ساده نیست.
نظر شما