به گزارش همشهری، گمرک بازارچه مرزی کیله سردشت از سال ۸۲ شمسی برای تسریع در صادرات کالاهای کارخانه‌ها و تولیدکنندگان داخلی کشور آغاز به کار کرد. این مرز که پیش از این، یکی از بازارچه‌های مهم آذربایجان غربی در زمینه صادرات کالا به شمار می‌رفت، در ۲۰ کیلومتری شهر قلعه‌دیزه در شمال عراق واقع شده است. شهرستان سردشت هم با جمعیت ۱۲۰ هزار نفر در جنوب آذربایجان غربی و در امتداد مرزهای ایران با شمال عراق قرار گرفته و دارای ۲ بازارچه مصوب کیله و اشکان است.
طی سال‌های اخیر برای رفع مشکلات معیشتی این منطقه، رسمی شدن مرز کیله و حتی ایجاد بازارچه رسمی بین دو کشور ایران و عراق همواره به عنوان مطالبات مردمی مطرح می‌شد تا شاید گره‌گشای بسیاری از مشکلات منطقه شود، اما بیش از ۳ دهه این خواسته اهالی شهرستان محقق نشد. تا این‌که در جلسه هفته گذشته هیات دولت، مرز کیله سردشت رسمی شد و قرار است فعالیت آن پس از ابلاغ هیات دولت به صورت رسمی آغاز شود. اتفاقی که می‌تواند توسعه، رونق و اشتغال‌زایی را برای این شهرستان محروم استان فراهم کند.
- بسته شدن معابر کولبری؛ اشتباهی بزرگ
نماینده سردشت و پیرانشهر در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: در مناطق مرزی بیکاری از میانگین کشوری بسیار بالاتر است و در حقیقت ایجاد معابر کولبری برای به وجود آوردن اشتغال بخشی از مردم مناطق مرزی است. «رسول خضری» ادامه می‌دهد: در سال گذشته بدون آن‌که زیرساخت‌های لازم برای معیشت جایگزین اندیشیده شود، معابر مرزی از سوی دولت بسته شد. در حالی که مردم به دلیل تفاوت قیمت‌ها، از اقصی نقاط کشور به شهرهای مرزی مسافرت می‌کردند و این موضوع هم گردشگری را توسعه می‌داد و هم درآمدی را برای مردم این شهرها به همراه داشت.
وی درباره این‌که آیا راه‌های جایگزین به جای معابر کولبری اجرایی شده‌اند، بیان می‌کند: بعد از مسدود شدن معابر کولبری برای قریب به ۶ هزار نفر در پیرانشهر و ۶ هزار نفر هم در سردشت کارت‌های الکترونیک و بازرگانی صادر شد اما این کارت‌ها فقط برای مناطقی که زیر ۲۰ کیلومتر با مرز فاصله دارند بود و بقیه شهرهای مرزی از این امر متضرر شدند. خضری با بیان این‌که راه مجاز گمرکی بازارچه مرزی کیله سردشت به تصویب هیات وزیران رسیده است، اظهار می‌کند: در جلسه چهارشنبه هفته گذشته هیات دولت به پیشنهاد وزارت کشور و به استناد قانون امور گمرکی، بازارچه مرزی کیله سردشت در آذربایجان غربی به عنوان یک راه مجاز گمرکی تعیین و تصویب شد.
وی ایجاد این راه جدید مجاز گمرکی را عامل ورود و خروج کالا و مسافر در بازارچه مرزی این شهرستان عنوان می‌کند و می‌گوید: پس از ۳۰ سال آرزوی مردم این منطقه پس از آخرین سفر وزیر صنعت، معدن و تجارت به آذربایجان غربی به‌ویژه سردشت محقق شده و گام مهمی برای محرومیت‌زدایی و توسعه منطقه برداشته شد. رسمی شدن این مرز به علت مزایای اقتصادی و مراودات فرهنگی مشترک بین دو طرف مرز، جزو آرزوهای دیرینه مردم سردشت و قلعه‌دیزه کشور عراق به شمار می‌رود. وی با بیان این‌که روند رسمی شدن مرز کیله سردشت آغاز شده است، تاکید می‌کند: این مهم، پس از ابلاغ از سوی هیات دولت آغاز خواهد شد و انتظار می‌رود در آینده‌ای نزدیک شاهد آن باشیم.
- لزوم ایجاد بازارچه مرزی در سردشت
فرماندار سردشت هم با بیان این‌که در کنار رسمی شدن مرز کیله، ایجاد بازارچه‌های مرزی می‌تواند فرصت خوبی برای تامین معیشت مرزنشینان فراهم کند، می‌گوید: با توجه به تشابهات فرهنگی و زبانی و وجود رابطه‌های فامیلی دو طرف مرز بین سردشت و اقلیم کردستان یک ظرفیت بزرگ تجاری فراهم است. «اقصی نخشی‌پور» می‌افزاید: از سردشت می‌توان علاوه بر کشور عراق و اقلیم کردستان، با دمشق نیز مبادلات تجاری داشت.
وی با اشاره به یکی دیگر از مزایای شهرستان سردشت بیان می‌کند: این شهر با توجه به نزدیکی به مراکز استان‌های شمال و شمال غرب کشور فرصت مناسبی را برای راه‌اندازی کاروان‌های زیارتی عتبات عالیات فراهم کرده و این مورد یکی دیگر از دلایل رسمی شدن کیله و توسعه آن به شمار می‌رود. این مسئول تاکید می‌کند: برای رونق وضعیت فعلی بازارچه کیله، ایجاد مشوق‌هایی به نسبت سایر شهرهای مرزی می‌تواند تاثیر مثبتی داشته باشد.
نخشی‌پور درباره کارکرد کارت‌های الکترونیکی برای مرزنشینان استان اظهار می‌کند: ایجاد ساز و کار نوبت‌دهی کارت‌های الکترونیکی و آزادسازی واردات می‌تواند برای اشتغال در این منطقه موثر باشد. کارت‌های الکترونیکی در این شرایط توان تامین معیشت ساکنان این شهر مرزی را ندارند و پیشنهاد می‌شود کارت‌ها با سامانه جدید قابل پایش اجرایی شود.
به گفته این مسئول ایجاد بازارچه مشترک بین دو کشور ایران و عراق و ایجاد غرفه‌های معین با صادرات و واردات مشخص با مدت معین می‌تواند اشتغال‌زا باشد و بخشی از مشکلات کولبران منطقه به دلیل تامین نشدن معیشت را جبران کند. فرماندار سردشت با تاکید بر این‌که رسمی شدن مرز کیله همچون نگینی در کارنامه خدمات‌رسانی دولت تدبیر و امید به سردشت تا همیشه خواهد درخشید، اظهار می‌کند: رسمی شدن مرز کیله رونق و اشتغال‌زایی را برای شهرستان به همراه دارد و در این خصوص برنامه‌ریزی و کارگروه‌های مرتبط تشکیل خواهد شد. بی‌شک تبدیل بازارچه مرزی کیله به مرز رسمی و ایجاد گمرک و پایانه موجب ایجاد رویه‌های واردات و ترانزیت موجب افزایش اشتغال و توسعه منطقه خواهد شد. ژ
- آمار صادراتی مرز کیله سردشت
به گفته فرماندار سردشت در سال ۹۷ افزون بر ۲۷۶ هزار تن کالا با ارزش دلاری بیش از ۱۳۵ میلیون دلار صادرات انجام شده است و رشد صادرات نسبت به سال ۹۶ از نظر وزنی ۴۳ درصد و از نظر ارزشی ۱۴ درصد بوده است. وی بیان می‌کند: واردات سال ۹۷ که در بازارچه کیله و در مجموع ۳ ماه فعال بوده بیش از ۷ میلیون دلار و از نظر وزنی ۲ هزار تن بوده و عوارض داده شده به خزانه دولتی از بابت واردات آن سال افزون بر ۴۴ میلیارد ریال اعلام شد. میزان تسهیلات ارائه‌شده به مرزنشنیان افزون بر ۹۵ میلیارد ریال و تعداد مرزنشنیان تسهیلات‌گرفته بیش از ۱۴ هزار نفر در سال ۹۷ بود و از ۵ هزار کارت مرزنشینی استفاده شد. این مقام مسئول درباره اقلام صادراتی از مرز کیله بیان می‌کند: عمده اقلام صادراتی شامل سیمان، پوکه معدنی، کاشی، سرامیک، میوه و تره‌بار، مصنوعات فلزی و عمده اقلام وارداتی لاستیک سبک و سنگین طی بخشنامه مورد تایید بود.
- مرز کیله سردشت؛ کلید توسعه روابط اقتصادی ایران و عراق
آذربایجان غربی تعداد ۵ پایانه مرزی را در خود جای داده که حدود یک‌چهارم از همه پایانه‌های کشور را شامل می‌شود. در این میان مرز کیله سردشت در جنوب این استان در مجاورت کشور عراق از ظرفیت و اهمیت بسیار بالایی در مناسبات دو کشور برخوردار است. این مرز جنوبی‌ترین پایانه مرزی آذربایجان غربی و در مجاورت با مرزهای کشور عراق است که می‌تواند به عنوان کلید توسعه روابط اقتصادی ایران با عراق و اقلیم کردستان به شمار آید اما تاکنون به وسعت چند دهه از این ظرفیت غفلت شده است.
در ارتباط تجاری بین دو کشور ایران و عراق مرز رسمی تمرچین پیرانشهر موقعیت بسیار خوبی برای صادرات و واردات کالا بین ایران و عراق فراهم کرده است. حالا با رسمی شدن مرز کیله سردشت هم می‌توان انتظار افزایش این رونق اقتصادی را بیش از پیش داشت. در این میان ظرفیت‌های بازارچه کیله هم باید مورد توجه قرار گیرد. طی ماه‌های اخیر ۱٥ غرفه در این بازارچه زیر نظر فرمانداری فعالیت کرده و به صورت خرده‌فروشی اقدام به صادرات کالاهای مجاز می‌کردند. سالانه بیش از ۳ میلیون دلار از همین بازارچه صادرات انجام می‌شود و روزانه ۱۵۰ مسافر عراقی هم از این منطقه خرید می‌کنند. اتفاقی که با ایجاد راه‌های جدید مجاز گمرکی برای ورود و خروج کالا و مسافر در مرز کیله سردشت می‌تواند توسعه بهتر و بیشتری داشته باشد.
نظر شما