اگرچه تلاش‌های اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای ایمن‌سازی کارگاه‌ها برای کاهش حوادث کار قابل انکار نیست، اما شرایط اقتصادی هم به این موضوع کمک کرده است، به طوری که با تعطیلی یا خلوت شدن کارگاه‌ها، تعداد کارگران و در نتیجه حوادثی که متوجه آنها است، کاهش می‌یابد. حوادث کار در ۵ دسته، شامل صنعت و تولید، معدن، ساختمان، کشاورزی و سایر موارد تقسیم می‌شود اما آنچه مسلم است این است که بیشتر کارگران واحدهای صنعتی استان دچار حوادث می‌شوند و حوادث امسال بیشتر در واحدهای فولادی رخ داده است.
- ارتقای ایمنی؛ مطالبه کارگران یزدی
یکی از کارگران یزدی می‌گوید: کارفرماها به اندازه‌ای که برای سرمایه خود نگران هستند، دغدغه‌ای برای حفظ جان کارگران ندارند. البته طی سال‌های اخیر شرایط به مراتب بهتر شده است اما هنوز هم شاهد بروز حوادثی که منجر به فوت، قطع عضو و حتی از کارافتادگی کارگر می‌شود، هستیم. «رضا اسماعیلی» ادامه می‌دهد: کارفرمایان باید به رعایت استانداردهای ایمن‌سازی اجبار شوند اما بازدیدهای گاه و بی‌گاه اداره کار امکان تخلف را برای آنها فراهم کرده است و بسیاری از کارفرمایان زیر بار شرایط ایمن‌سازی کارخانه نمی‌روند.
وی با تاکید بر این‌که همین ایمن‌سازی بسیاری از کارگران را از چرخه تولید دور کرده است، می‌افزاید: اگر کارفرمایان به سلامت نیروی کار توجه کنند، قطعا کارگران نیز با دل و جان کار می‌کنند اما در برخی از واحدها حتی لباس کار و کفش ایمن هم در اختیار کارگران قرار نمی‌گیرد. یکی دیگر از کارگران یزدی نیز از وضعیت کارگاه‌های ناایمن انتقاد می‌کند و می‌افزاید: چطور است که هر سال چند نفر از کارگران در کارخانه‌های فولاد جان خود را از دست می‌دهند و این نشان می‌دهند واحدهای فولادسازی ایمنی لازم را ندارند.
«حسین مرادی» اضافه می‌کند: این در حالی است که سود سالیانه این واحدها چندین هزار میلیارد تومان است اما حاضر نیستند برای حفاظت از جان کارگران خود هزینه کنند و به جان آنها بها نمی‌دهند. وی ادامه می‌دهد: در کنار ایمن‌سازی محیط کار باید آموزش‌های لازم هم به کارگران ارائه شود تا برای پیشگیری و حتی در زمان بروز حوادث از آن اطلاعات استفاده کنند و صدمه کمتری ببینند اما متاسفانه بسیاری از کارگران هم این آموزش‌ها را فرا نگرفته‌اند.
- خطرات کار در معدن
یکی از کارگران بخش معدن هم به حوادثی که در معادن استان اتفاق می‌افتد اشاره می‌کند و می‌افزاید: کارگران معدن در سخت‌ترین شرایط کار می‌کنند و اگر ایمن‌سازی نیز صورت نگیرد هر لحظه در خطر مرگ قرار دارند. «محسن کرامتی» ادامه می‌دهد: مصدومان و فوتی‌های حوادث کار در بخش معدن هم کم نیستند، در حالی که کارگران این صنف در گروه مشاغل سخت قرار دارند و این نشان‌دهنده میزان خطر در محیطی است که کارگران معدن کار می‌کنند. وی برضرورت افزایش بازدیدها از معادن استان برای الزام معدنکاران به رعایت استانداردهای ایمنی تاکید می‌کند و می‌افزاید: به نظر می‌رسد که کارگران بخش معدن از این حیث محروم مانده‌اند و کمتر مورد توجه بازرسان اداره کل هستند.
- صنعت و تولید، دارای بیشترین حوادث کار
مدیر روابط کار اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان یزد از روند نزولی بروز حوادث کار در استان خبر می‌دهد و می‌افزاید: بخشی از این کاهش مربوط به اقدامات آموزشی و بازرسی اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان یزد در کارگاه است. «محمدجواد حیدری» اضافه می‌کند: اما بخشی از کم شدن آمار حوادث کار نیز مربوط به کاهش فعالیت کارگاه‌های استان به‌ویژه در بخش صنعت است چراکه عمده حوادث ناشی از کار در استان یزد در بخش صنعت و تولید رقم می‌خورد.
وی می‌افزاید: این روند کاهشی امسال نیز مشاهده می‌شود، چراکه به دلیل شرایط اقتصادی برخی کارگاه‌ها تعطیل یا نیمه تعطیل شده‌اند، به این ترتیب حوادث و مصدومان هم کاهش یافته‌اند. این مسئول با بیان این‌که حوادث کار منجر به فوت در سال جاری در بخش صنعت و تولید بوده است، می‌افزاید: حوادث ناشی از کار در دسته‌های صنعت و تولید، کشاورزی، ساختمان، معدن و سایر فعالیت‌ها تقسیم بندی شده است.
مدیر روابط کار اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان یزد اظهار می‌کند: برای ایمن‌سازی محیط کار و به منظور کاهش حوادث، اقدامات قابل توجهی برای استقرار مسئول ایمنی آموزش‌دیده در کارگاه‌ها از بین کارگران و همچنین ارائه آموزش‌های ایمنی به جامعه هدف انجام شده است. حیدری نداشتن نظارت بر کارگاه از سوی کارفرما و وجود دستگاه‌های بدون حفاظ یا دارای نقص فنی را از اصلی‌ترین علل بروز حوادث کار می‌داند و می‌گوید: استفاده از مشارکت کارگران و کارفرمایان در نظارت مستمر بر حسن اجرای مقررات حفاظت فنی از طریق به‌کارگیری افراد شایسته و واجد صلاحیت در زمینه ایمنی و آگاه‌سازی کارگران و کارفرمایان و مدیران صنعتی از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی مرتبط با ایمنی یکی از اقدامات تاثیرگذار برای کاهش حوادث کار است که از سوی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی یزد انجام می‌شود.
وی می‌افزاید: نظارت بر عملکرد ایمنی پیمانکاران از طریق بازرسی برای پیشگیری از حوادث ناشی از کار بسیار اهمیت دارد و پس از بازرسی، گواهی تایید صلاحیت ایمنی پیمانکاران برای اشخاص حقیقی و حقوقی که ضوابط و مقررات ایمنی را رعایت می‌کنند، صادر می‌شود. مدیر روابط کار اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی استان یزد بیان می‌کند: تشکیل کمیته راهبری ارتقای ایمنی در کارگاه‌ها با مشارکت دستگاه‌های اجرایی استان برای همسو کردن برنامه‌های مرتبط با ایمنی از دیگر اقدامات اداره تعاون کار و رفاه اجتماعی استان برای پیشگیری از حوادث احتمالی ناشی از کار است. حیدری تاکید می‌کند: باید توجه داشت که نظارت حداکثری کارفرمایان بر عملکرد ایمنی واحدهای خود طبق ماده ۹۱ قانون جمهوری اسلامی‌نقش کلیدی را در پیشگیری از بروز حوادث ناشی از کار دارد.
- آمار نداریم
رئیس اداره بازرسی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان یزد با تاکید بر این‌که نمی‌توان آماری از تعداد حوادث کار و آمار کارگران مصدوم و فوت شده ارائه کرد، می‌گوید: ارزیابی آمار حوادث کار به صورت نرخ ارائه می‌شود و می‌توان گفت که نرخ بروز حوادث کار در استان روند کاهشی دارد. «مجید دشت‌آبادی» می‌افزاید: درباره حوادث ناشی از کار نمی‌توان آمار دقیقی ارائه کرد، از این رو نرخ آن بر اساس فرمول بین‌المللی محاسبه و اعلام می‌شود.
وی با بیان این‌که حوادث ناشی از کار شامل حوادث گروه صنعت و تولید، گروه ساختمان، گروه معدن و گروه کشاورزی و سایر بخش‌ها است، می‌گوید: عمده حوادث ناشی از کار در استان در بخش صنعت و تولید رقم می‌خورد. رئیس اداره بازرسی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان یزد ایمن‌سازی براساس ماده ۹۱ قانون کار را از وظایف کارفرما می‌داند و می‌افزاید: اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان یزد در این بخش نظارت عالیه دارد.
وی از جمله اقدامات این اداره کل در کنار نظارت را آموزش نزدیک به ۷۰۰ مسئول ایمنی مستقر در کارگاه‌ها از بین کارگران و همچنین آموزش ایمن‌سازی به ۲۸ هزار نفر از کارگران استان عنوان می‌کند. رئیس اداره بازرسی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان یزد با بیان این‌که سال گذشته ۸۵۰۰ مورد بازرسی از کارگاه‌های استان انجام شده است، می‌گوید: پس از بازدید نقایص به کارفرمایان ابلاغ شده و تا مهلت قانونی تعیین شده زمان دارند که نقایص را برطرف کنند.
وی تاکید می‌کند: البته کارفرمایان یزدی همکاری لازم را برای ایمن‌سازی محیط کار دارند و اگر موارد را رعایت نکنند بر اساس قانون پیگیری قضایی صورت خواهد گرفت. رئیس اداره بازرسی اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان یزد درباره اتفاقاتی که در صنایع فولادی رخ می‌دهد می‌گوید: بسیاری از حوادثی که در کارخانه‌های فولادسازی اتفاق می‌افتد، ارتباطی به فولاد ندارند. وی توضیح می‌دهد: برای مثال سقوط از ارتفاع در حین انجام طرح توسعه، مشمول حوادث فولادی نیست و در زمره حوادث ساختمان محسوب می‌شود مگر این‌که مواد ذوب باعث صدمه به کارگری شود.
- افزایش بازرسی از محیط‌های کاری
یاسین دهقان- یزد- خبرنگار:سالانه موارد بسیاری از حوادث کار در کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی استان یزد اتفاق می‌افتد که برخی از آنها اطلاع‌رسانی می‌شود و برخی از آنها اصلا صدایشان در نمی‌آید. بعضی از کارگران به حقوق خود در این رابطه واقف نیستند و بعد از بروز حوادث برای دریافت خسارت پیگیری نمی‌کنند. در مواردی نیز کارفرما از ترس این‌که خسارت تامین اجتماعی را پرداخت کند، با کارگر به توافق می‌رسد که این موضوع به اداره کار نرسد.
بسیاری از حوادثی که در کارگاه‌های استان رخ می‌دهد ناشی از ایمن نبودن محیط کار است اما در مواردی نیز کارگر مسائل ایمنی را رعایت نمی‌کند. البته این رعایت نشدن به این دلیل است که قراردادهای کارگران موقت است و آنها از ادامه کار در کارخانه امیدوار نیستند. این موارد دست به دست هم می‌دهند که اتفاقات بسیاری برای کارگران استان رقم بخورد. دبیر اجرایی خانه کارگر استان یزد در این زمینه می‌گوید: تقویت بازرسی‌ها بهترین روش برای کاهش حوادث ناشی از کار در کارخانه‌های استان است که به دلیل کمبود بازرسی این اتفاق نیفتاده است. «علی محمد دهقانی» ادامه می‌دهد: بسیاری از کارگاه‌های استان به دلیل کمبود بازرس، تحت پوشش بازرسی نیستند اما کمیته‌های حفاظت و بهداشت کارخانه‌های بزرگ با عضویت نماینده کارگر و کارفرما و نماینده مرکز بهداشت تشکیل می‌شود که به این موارد رسیدگی کند.
وی ادامه می‌دهد: البته همه حوادثی که در کارگاه‌های استان اتفاق می‌افتد، اعلام نمی‌شود و به همین دلیل آماری که حتی اداره کل درارتباط با حوادث کار در استان ارائه می‌دهد نمی‌تواند واقعی باشد چراکه برخی از کارگران اصلا حوادث را اعلام نمی‌کنند. وی می‌گوید: در برخی از موارد در صورتی که کارفرما مقصر باشد اصلا اعلام نمی‌شود چراکه در این صورت کارفرما از سوی سازمان تامین اجتماعی جریمه می‌شود.
دبیر اجرایی خانه کارگر استان یزد با بیان این‌که برخی از کارگاه‌های استان ایمن نیستند، می‌گوید: البته نمی‌توان آمار دقیقی ارائه کرد. بعضی دستگاه‌ها نیاز به حفاظ دارد، اما حفاظ ندارد و منجر به قطع عضو می‌شوند و از این قبیل می‌توان به کارخانه‌های کارتن‌سازی و کاغذسازی اشاره کرد. وی می‌افزاید: حتی حوادثی که در کارخانه‌های فولادسازی استان اتفاق می‌افتد کم نیست و این نشان می‌دهد کارگاه‌های بزرگ هم مسائل ایمنی را رعایت نمی‌کنند.
دبیر اجرایی خانه کارگر استان یزد اظهار می‌کند: این گونه نیست که هر کارگاهی که در آن حادثه پیش نیامده، ایمن باشد، برای همین نمی‌توان آماری از تعداد کارگاه‌های ایمن یا غیرایمن ارائه کرد. دهقانی می‌گوید: البته رعایت مسائل ایمنی باید دو طرفه باشد اما بسیاری از کارگران به دلیل قرارداد موقت اصلا انگیزه برای آموزش ایمنی ندارند و بسیاری از مسائل از این دست باعث بروز حوادث می‌شود. وی ادامه می‌دهد: آمار مصدومان و فوتی‌های حوادث کار مشخص نیست، برای مثال امسال ۲ تا ۳ مورد فوت کارگران اعلام شد اما قطعا آمار بیش از این است.
نظر شما