آشتی انسان و طبیعت بخشی از صلح را تشکیل می‌دهد

آیا جای آن نیست که برجستگان ادیان مختلف با خشونت و ناامنی و جنگ و درگیری مقابله کنند؟
حجت‌الاسلام ‌و المسلمین سیدمحمد خاتمی پنجشنبه شب در مراسم اعطای پنجمین «جایزه دکتر تقی ابتکار» به پژوهشگران و فعالان عرصه محیط زیست که در مرکز صلح و محیط زیست برگزار شد، با یادآوری این که صلح، فقط صلح میان انسانها نیست، افزود: بخشی از صلح به آشتی میان انسان و طبیعت باز می‌گردد.
وی افزود: رویارویی انسان و طبیعت، مشکلات فراوانی ایجاد کرده و این امر موجب می‌شود طبیعت عکس‌العمل نشان دهد؛ به شکلی که اگر در طبیعت تصرفی صورت گیرد و این کار با فزون‌خواهی انجام شود، طبیعت نیز برای انتقام‌خواهی وارد عمل می‌شود.
خاتمی با طرح این پرسش که در زندگی انسان، صلح، اصل است یا جنگ و کدام یک امری طبیعی است؟ افزود: وقتی به آثار کلاسیک و فرهنگ و تمدن‌ها رجوع می‌کنیم، بیشتر از جنگ شنیده و خوانده می‌شود تا صلح! و آثار بزرگی که بازگوکننده آنها هستند، اکثرا کتب حماسی است.
وی با اشاره به این که حماسه در واقع به یک معنا ستایش جنگ است، افزود: در آغاز دوران جدید که بنیاد فکر سیاسی از گذشته جدا شده و نظریات جدید سیاسی که بعد هم در برخی نظام‌های سیاسی جدید تحقق یافت، انسان «گرگ» انسان است و وضع طبیعی انسان، جنگ دانسته شده است.
خاتمی به آیه‌ای از قرآن مجید اشاره کرد و گفت: زمانی که سخن از آفرینش است و فرشتگان دچار شگفتی از آفرینش این موجود می‌شوند از خداوند سوال می‌کنند که آیا تو در زمین کسی را قرار می‌دهی که منشا فسادها و خونریزی‌هاست و خداوند می‌گوید من چیزی می‌دانم که شما نمی‌دانید.
خاتمی تاکید کرد: اینکه انسان فساد می‌کند و در طبعش خونریزی است از سوی خدا رد نشده اما آیا لحظات زندگی انسان در جنگ و جدال، نزاع و خونریزی طی شده یا در آرامش و صلح.
رییس‌جمهور سابق کشورمان افزود: انسان اگر بخواهد رها شود به طور طبیعی آنچه وجود خواهد داشت، جنگ و درگیری و خشونت است.
خاتمی با اظهار تاسف از تعبیر وحشتناک «جنگ مقدس» در تاریخ گفت: متاسفانه جنگ در این مفهوم ستایش شده است.
وی با اشاره به تعبیری از قرآن در خصوص طغیان و سرکشی که به جنگ و خشونت می‌انجامد، گفت: خداوند می‌فرماید: وقتی انسان طغیان می‌کند که خود را بی‌نیاز بپندارد ، دچار خودخواهی شود و خود را محور همه چیز در دنیا بداند و آن زمان جنگ رخ می‌دهد؛ اما زمانی که انسان حس کند که نیازمند است و تواضع داشته باشد که خود را محور عالم نداند، صلح در دنیا برقرار می‌شود.
خاتمی به دیدار سال گذشته خود با پاپ اشاره کرد و گفت: ایشان گزارشی از ناآرامی‌ها،‌افراط گری‌ها، جنگ، تهدید بمب اتم،‌نقض حقوق و کرامت انسان در سراسر دنیا ارائه کرد و از من خواست که تلاش کنیم با این موارد مقابله شود.
وی افزود: من هم در پاسخ گفتم: اگر به وضع عالم رجوع کنیم، فقدان دو عامل سبب بروز این خشونت‌ها می‌شود که یکی عدالت و دیگری محبت است.
خاتمی ادامه داد: آیا محتوای ادیان الهی چیزی جز عدالت و محبت است؟ آیا حضرت مسیح (ع) مظهر محبت و دعوت‌کننده به عدالت نبوده است؟‌ آیا اسلامی که تمام سوره‌های خود را با رحمان و رحیم شروع می‌کند و نیز قرآن کریم که می‌فرماید هدف بعثت پیامبران (ص) این است که مردم به قسط قیام کنند، طرفدار خشونت است؟ آیا فقدان عدالت و محبت سبب این همه خشونت‌ها نیست؟
وی افزود: باید برای صلح در دنیا تلاش کنیم و زمینه‌های جنگ را از بین ببریم تا انسان مورد احترام بوده و آگاه باشد و از خودخواهی تهی شود.
در پایان این مراسم از «دکتر کهرم» به عنوان پژوهشگر پیشکسوت سال 86، دکتر اصفهانیان پژوهشگر منتخب سال 86، الهه موسوی روزنامه‌نگار، خانواده‌های 2 محیط بان شهید مسعود نجفی و قدرت‌الله ساتیاروندی که 18 آبان ماه سال جاری در حین تعقیب متخلفان و متجاوزان محیط زیست شهید شدند و خانواده دکتر هرمز اسدی که در حین انتقال 6 رأس گوزن زرد جان خود را از دست داد، [دکتر هرمز اسدی درگذشت] مورد تقدیر قرار گرفتند و جوایز و لوح سپاس را از دست سید محمد خاتمی دریافت کردند.