مدیری که زیاد با رسانه‌ها ارتباط ندارد و معتقد است عملکرد او را باید با توجه به رضایت تولیدکنندگان و معدنکاران بررسی کرد نه آمارهایی که در مصاحبه و نشست خبری ارائه می‌کند. متین به دلیل سابقه و حضوری که در این سازمان داشته است با اکثر فعالان این حوزه ارتباط خوبی دارد و آنها هم از عملکرد او و معاونانش به‌رغم شرایط بد کشور رضایت دارند. گرچه در ماه‌های اخیر خبرهایی مبنی بر رفتن او به گوش می‌رسید، اما عملکرد مثبت و اعتراضات تولیدکنندگان و صنعتگران باعث شد تا مدیریت ارشد استان تصمیم خود را عملی نکند و در سالی که کشور با بحران مواجه است، متین را برای یاری کردن صنعتگران و معدنکاران نگه دارد. گفت‌وگوی ما را با رئیس سازمان صمت استان همدان می‌خوانید.
- اصلی‌ترین موانع صنعت همدان را چه چیزهایی می‌دانید؟
نمی‌توانیم یک شاخص کلی بدهیم، زیرا نوع تولید و شرایط تولید فرق می‌کند اما بالا بودن نرخ سرمایه‌گذاری و هزینه سرمایه در گردش یکی از اصلی‌ترین موانع است. با توجه به کاهش ارزش پول، من به عنوان یک کارشناس اصلی‌ترین مانع را این موضوع می‌دانم. عملا با توجه به منع واردات و نبود کالای خارجی در کشور، تولید رونق پیدا کرده است. در این شرایط وضعیت تولیدمان خوب است و مشتری پای کار هست و حاشیه سودها هم خوب شده است.
فقط حجم نقدینگی رشد زیادی داشته که تاثیر سنگینی در صنعت ما گذاشته است. این موضوع شرایط تولید را پیچیده کرده، اما از سوی دیگر باعث شده است تا فروش‌ها اکثرا نقدی شوند. دومین مساله بحث واردات و کمبود بعضی از مواد اولیه است. مثلا تولیدکننده‌ای ۱۷ قلم را جمع و یک محصول تولید می‌کرده است و چند قلم از این کالا را که کم بوده از بازار تهیه می‌کرده است.
در دستورالعمل جدید واردات، افراد یا شرکت‌هایی که در سال‌های قبل واردات یک کالا را نداشتند حق واردات آن را ندارند. این موضوع بعضی از تولیدکنندگان ما را دچار تنش کرده است. با وزراتخانه صحبت کردیم و خواستیم این موضوع مدیریت شود. سومین مسأله که چه در بحث تولید و چه در بحث مصرف با آن مواجهیم بحث صادرات است. پیشنهاد دادیم صادرات هر آن چیزی که در کشور نیاز است مثلا در حال حاضر سیب‌زمینی یا قطعاتی که ما در کشور به آنها نیاز داریم ممنوع شود. مساله آخر هم این موضوع است که ما در استان ضعف زیرساخت داریم. نمی‌گویم در سال‌های قبل اهمال‌کاری شده است بلکه اقبالی نبوده است. ما در بحث آب صنعتی و برق صنعتی با چالش مواجهیم و باید در گذشته برای آنها فکری می‌کردیم.
- به نظر شما برخورد ادارات و سازمان‌های همدان با صنعتگران و تولیدکنندگان چگونه است؟
در همدان با احترام با تولیدکنندگان برخورد می‌شود و فکر می‌کنم از سطح کشور و استاندارد جامعه بالاتر است. نمی‌خواهم اسم استانی دیگر را ببرم اما در استان ما برخورد بسیار منطقی و خوب است. این موضوع را با اطمینان خاطر می‌گویم چون از ابتدای کارم در این استان بودم و کم و بیش در جریان شرایط استان‌های دیگر هستم.
- تاثیر تحریم‌ها را در صنعت استان چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اجتناب‌ناپذیر است. دلیل اصلی افزایش هزینه‌های تولید مربوط به تحریم‌هاست. هزینه‌های نقل و انتقال پول و کالا همچون سایه‌ای سنگین روی تولید گسترده شده است.
- آیا ما در استان تولیدکننده‌ای داریم که به دلیل بحث تحریم‌ها با مشکل و تعطیلی مواجه شده باشد؟
قطعا تولیدکنندگانی که مواد اولیه آنها وارداتی بوده است با مشکلاتی روبه‌رو شده‌اند، اما با تلاشی که خودشان کرده‌اند و جایگزین‌هایی که پیدا کرده‌اند توانسته‌اند ادامه بدهند. شاید کیفیت محصولاتشان پایین آمده باشد، اما خود را سرپا نگه داشته‌اند. مثلا شرکت شوکت که تولیدکننده بخاری‌های فوق کم‌مصرف است که از کالاهای استراتژیک محسوب می‌شود، با مشکلاتی مواجه شد اما توانست با تغییراتی به تولید خود ادامه دهد. شاید دلیل این موضوع رونق خوبی باشد که در بازار ایجاد شده است و تولیدکننده را مجاب می‌کند خود را هر طور شده به بازار برساند. این واحد در حال حاضر ۳ قطعه را با مشقات زیادی از خارج تهیه می‌کند.
- عملکرد ستاد تسهیل و رفع موانع تولید را به خصوص در مورد تسهیلات بانکی تولیدکنندگان چطور ارزیابی می‌کند؟
به هر حال تسهیلات و وام‌ها در هر شرایطی باشد باید بخشی از آن پرداخت شود، وامی بوده که اخذ شده است و با هر مشکلی هم باشد باید بخشی از آن پرداخت شود. اما من می‌خواهم این‌طور بگویم که اگر تصمیمات ستاد تسهیل استان همدان نافذ نبوده است ما ظرف ۱۰ روز پرونده را به مرکز برده‌ایم. اگر بانک‌ها به دلایلی در استان دستشان بسته بوده است ما مصوبه را از مرکز گرفتیم تا بتوانیم کمک حال تولیدکنندگان باشیم. ارزیابی من از ستاد تسهیل مثبت است. سوال بعدی من در مورد آمار اشتغال استان است. مثلا معاون آمار سازمان برنامه و بودجه استان اعلام می‌کند اگر فردی در هفته یک ساعت کار کرده باشد، فارغ از این‌که حقوق مناسب یا بیمه داشته باشد از نظر ما شاغل محسوب می‌شود چون ما می‌خواهیم میزان بهره‌وری را در کشور به دست بیاوریم و کمترین واحد مبنای آن یک ساعت است. حال مسأله اینجاست بیان این آمار به عنوان آمار اشتغال و به معنای ایجاد اشتغال پایدار قاعدتا نباید صحیح باشد.
- آیا شما آمار اشتغال اعلامی را درست می‌دانید؟
نکته اصلی در این موضوع این است که سازمان تامین اجتماعی در مورد افراد بیمه‌شده سختگیری بسیاری می‌کند مخصوصا در واحدهای کوچک و زیر ۲۵ نفر ما هم بیشتر واحدهایمان همین‌طور است. اگر فرد حضور نداشته باشد بیمه او قطع می‌شود. علاوه بر این راستی‌آزمایی‌هایی که به صورت رندوم خبرنگاران انجام داده‌اند و افراد بدون ترس از حضور کارفرما یا مامور بیمه به سوال جواب می‌دهند نشان می‌دهد آمار اشتغال ارائه‌شده منطقی و قابل قبول است. همچنین یک لایه پنهانی هم وجود دارد که در بعضی از کارگاه‌ها به دلیل بالا بودن نرخ بیمه تمام کارگران تحت پوشش بیمه نیستند و در آمار به حساب نمی‌آیند. در مجموع فکر می‌کنم آمار غیرواقعی نیست.
- آیا گزارشی در مورد استخراج ارز دیجیتال در استان همدان به شما رسیده است؟
خیر. تاکنون گزارش یا خبری مبنی بر استخراج ارزهای دیجیتال در کارخانه‌ها یا واحدهای صنعتی استان به دست ما نرسیده است.
- با توجه به تنفیذ اختیار شورای عالی معادن به استان‌ها آیا این موضوع باعث تسریع حل مشکلات بهره‌برداران معدن شده است؟
این تنفیذ اختیار مقداری گردش کار را سریع‌تر کرده است. به جای این‌که پرونده به مرکز فرستاده شود و در حجم بالا مورد بررسی قرار گیرد در استان و با تعدادی محدود بررسی می‌شود و باعث می‌شود سریع‌تر به نتیجه برسد. نکته بعد این‌که در استان با توجه به اشراف و حضور کارشناسان منطقی‌تر برخورد می‌شود. جوانب مختلف را بررسی می‌کنند و با توجه به این‌که ما یک استان معدنی نیستیم و حجم درخواست‌ها زیاد نیست اشراف خوبی بر موضوعات داریم و به خوبی پایش انجام می‌شود.
- وضعیت معادن را در سال جاری چطور ارزیابی می‌کنید؟
وضعیت مناسب‌تر از سال گذشته است هرچند دلیل خوشایندی ندارد. سیلی که در لرستان و خوزستان آمد و با توجه به حجم بازسازی و نیاز به مصالح باعث شده است معادن ما با ظرفیت کامل تولید کنند و معادنی هم که تعطیل بودند بتوانند خود را به تولید برگردانند. ما ۱۴۰ معدن شن و ماسه داریم که خوب رشد کرده‌اند. حداقل تا این تاریخ ۲۷ واحد ما برگشت داشته‌اند و برای استان‌های سیل‌زده مصالح تامین می‌کنند. واحدهای تولید سیمان ما با ظرفیت کامل در حال تولیدند.
- علت حادثه انفجار اخیر در واحد فراوری معدن سرمک ملایر چه بود؟
یکشنبه (۱۶ تیر) ۲ ساعت بعد از حادثه به معدن رفتم. طی بازدید مشخص شد انفجار در یکی از کوره‌های خاموش اتفاق افتاده است که جای بررسی بیشتر دارد. از کارشناسان ذوب آهن اصفهان و کارشناسان واحد HSE سازمان درخواست بررسی بیشتر کردیم. متاسفانه در این حادثه ۲ نفر از کارگران فوت شدند و یکی دیگر از پرسنل شرکت مصدوم شد. در عیادتی که از ایشان داشتم حال عمومی او مساعد بود. این کوره ۲ روز خاموش بوده و مهندس طراح این کوره در حال نصب فن بوده است.
- آیا با توجه به حوادث پیش‌آمده برای بازدید و سرکشی از معادن برنامه‌ای دارید؟
واحد HSE سازمان به طور مرتب از واحدها و معادن بازدید می‌کند و گزارش عملکرد جامعی دارد.
- در همایشی که به مناسبت روز ملی صنعت و معدن برپا بود شاهد بودیم که تولیدکنندگان و معدنکاران از عملکرد شخص شما و سازمان صمت استان رضایت داشتند و اگر هم نقدی دارند به شرایط کلی کشور و اقتصاد است. چرا با وجود این گاه خبرهایی مبنی بر جابه‌جایی یا رفتن شما شنیده می‌شود؟
بنده باید انتقادپذیر باشم و تا زمانی‌که مدیر ارشد استان تمایل به ماندن بنده داشته باشد در این سمت می‌مانم. گفتند که فعلا باشیم و بنده هم حرفی ندارم.
- تغییر رئیس اداره صمت ملایر
حمیدرضا متین، رئیس سازمان صمت استان همدان، درباره علت برکناری رئیس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان ملایر می‌گوید: رئیس این اداره ۱۰ سال در این سمت زحمت کشیده‌اند و از نیروهای خوب و سالم ما بوده‌اند و متاسفانه به دلایلی ما دیگر نتوانستیم از حضور او در این سمت بهره‌مند شویم. به او پیشنهاد حضور در یکی از معاونت‌های استان یا جانشین رئیس سازمان یا قائم‌مقام سازمان را دادیم که بتوانیم از حضور ایشان استفاده کنیم، اما متاسفانه به دلیل شرایط خانوادگی نمی‌توانند در همدان باشند. به هر ترتیب فعلا کامران زنگنه به عنوان سرپرست این اداره معرفی شد.
نظر شما