بعد از پروانههایی که شهر از حضورشان پر شده بود حالا این حشرات هستند که باعث نگرانی مردم بهویژه کشاورزان شدهاند و آنها از لزوم مقابله با افزایش ملخها صحبت میکنند. هر چند به گفته اداره منابع طبیعی و آبخیزداری استان این ملخها تاکنون خسارتی به بار نیاوردهاند و جمعیت آنها به اندازهای نیست که بتواند مشکل زیادی برای کشاورزان ایجاد کند.
- عامل ازدیاد حشرات
کارشناس گیاهپزشکی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری البرز میگوید: امسال به دلیل بارندگیها و شرایط آب و هوایی خوبی که وجود داشت با روند رو به رشد حشرات مختلفی روبهرو بودیم که اولین مورد آن پروانه «خانم قشنگ» بود که بومی کل کشور است و این پروانهها قادر به تغذیه از طیفوسیعی از گیاهان هستند.
«بهرام بهرامی» با بیان اینکه دوره زیست آنها کمتر از ۳ هفته است و با توجه به ظرفیت پایین خسارتزایی هیچ آسیبی به محصولات کشاورزی و مراتع وارد نکردهاند و قبل از آغاز کامل کشاورزی به علت تغییر فصل و کاهش شدید منابع غذایی جمعیت آنها کاملاً از عرصههای ملی ناپدید میشود، میافزاید: مورد دوم گزارش از جنگلهای دستکاشت گوراب در شهرستان کرج بود که به علت جویده شدن سرشاخهها ابتدا تصور کردیم خرگوش و موش است، اما در ادامه با بررسی سرشاخهها و شاخههای خشک، ۲ آفت از گروه سرشاخهخوارها شناسایی شد.
وی ادامه میدهد: نخستین گونه سوسک سرشاخهخوار است که به گونههای بادام خسارت وارد میکند و دومین گونه، زنبورهای ساقهخوار بود که گونههای «عرعر» و «زبان گنجشک» را بهشدت آلوده کرده است. البته این مورد هم با مبارزات مکانیکی و هرس کردن سرشاخهها از بین میرود.
این کارشناس عنوان میکند: مورد سوم که در برخی مناطق جاده چالوس از جمله نسا و گچسر مشاهد شده ملخ «بیبال یا شاخهبلند» البرزی است که سطح آلودگی وسیعی نداشته است و در صورت طغیان خسارتزا خواهد بود. در هفته اخیر نیز ملخ «اُوارو ویستیا» در مراتع روستای دُروان و برخی مناطق دیگر مانند آدران کندر گزارش، شناسایی و عملیات کنترلی بر روی آن انجام شده است.
بهرامی اضافه میکند: این ملخها تابستانها در ارتفاعات زیر بوتههای گون و خاک تخمریزی کرده و بعد از عید به دلیل شرایط آب وهوایی کمکم به پایین حرکت میکنند. این ملخها همهچیزخوار هستند اما علاقه به خوردن پهنبرگها در آنها بیشتر است و اگر به باغها و مزارع کشاورزی برسند، برای کشاورزان ایجاد مزاحمت خواهند کرد.
وی با بیان اینکه تعداد این ملخها به مرحله خسارتزایی نرسیده است، میگوید: به گفته سازمان حفظ نباتات کشور اگر تعداد ملخها بین ۱۲ تا ۱۵عدد در مترمربع باشد خطرناک تلقی و با آن مقابله میشود، درصورتی که در مناطقی از البرز که تعداد ملخها زیاد شده طبق بررسی صورتگرفته تعداد ۱۰ ملخ در هر مترمربع وجود دارد، هرچند همین نیز برای کشاورزان و افراد آن منطقه نگرانکننده است. کارشناس گیاهشناسی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ادامه میدهد: تا زمانی که جمعیت متعادل است با آنها به مقابله نمیپردازیم اما در مناطقی که جمعیت بالا بود، عملیات کنترلی انجام شده است.
- ملخهای البرز بومی هستند
بهرامی با اشاره به روشهای مقابله با این ملخها میگوید: با توجه به اینکه در جاده چالوس نمیتوانیم از روش شیمیایی و سمپاشی برای از بین بردن ملخها استفاده کنیم، با وجود هزینه بالا روشهای مکانیکی از جمله حفر کانال در مسیر ملخها، نصب نوارهای زردرنگ چسبی و یا نصب تشتکهای نوری انجام میدهیم؛ به این صورت که خندقهایی کنده و در آن آب و روی آن روغن خوراکی ریخته میشود تا ملخها در این تلهها افتاده و از بین بروند. همچنین برای اینکه به منابع طبیعی آسیب نرسد، روغن خوراکی استفاده میشود.
وی با بیان اینکه وجود ملخها در استان به مرحله طغیان نرسیده است، ادامه میدهد: ملخهایی که مشاهده میشوند بومی خود استان هستند و تاکنون ملخهای صحرایی یا مهاجری که جنوب کشور را تحت تاثیر قرار داده در استان البرز شناسایی نشدهاند. این کارشناس عنوان میکند: اما جمعیت ۲ گونه از ملخهای بومی استان به علت افزایش بارندگیها و وفور منابع غذایی از حالت تعادل طبیعی خارج شده و همانطور که اشاره شد، عملیات کنترلی علیه آنها در حال اجراست. البته تخمریزی این ملخها برای سال گذشته بود و تخمریزی جدیدی انجام نشده، به همین دلیل میتوان گفت تا ماه آینده از بین خواهند رفت. بهرامی میگوید: آموزشهای لازم به افراد مناطقی که حشرات در آنها وجود دارد داده شده، اما به مردم توصیه میکنیم در صورت مشاهده چنین مواردی، با ادارات مربوطه مانند منابع طبیعی و یا جهاد کشاورزی تماس بگیرند.
- کنترل هجوم ملخها
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی البرز از کنترل هجوم ملخهای بومی خبر میدهد و میگوید: امسال به دلیل شرایط اقلیمی پیشآمده و بارشهای خوب زمستان گذشته و اوایل بهار، وضعیت پوشش گیاهی در مراتع و مناطق بایر با توجه به نفوذ جریان آب به عمق خاک، شاهد تغییرات اکوسیستمی زیادی بود.
«محمد تاجالدینی» میافزاید: بعضی از حشرات از سالهای قبل تخمگذاری شده و در شرایط کمون قرار داشتند. با وجود رطوبت و نفوذ آب به این اراضی، تعداد زیادی از این قبیل حشرات به چرخه رشد و نمو وارد شدند، هرچند تاکنون مشکلی از هجوم ملخهای مهاجر، گزارش نشده است. وی ادامه میدهد: در برخی مناطق مرتعی بخش آسارا و شهرستان طالقان برخی از گونههای ملخ به صورت طبیعی رشد و تکثیر پیدا کردند و کنترل بهموقع در این مناطق از خسارت قابل توجه جلوگیری کرد. همچنین در بخشهایی از مرز جنوبی استان البرز و تهران در بخش ملارد نیز مواردی از هجوم ملخ گزارش شد که شناسایی و کنترل آن بر عهده همکاران تهرانی بود. تاجالدینی میگوید: در رویکرد وزارت جهاد کشاورزی و سازمان استانها، مبارزه شیمیایی با آفتکشها در مرحله پایانی طغیان حشرات، استفاده میشود و در شرایط بحرانی بهناچار برای کنترل آفات با ملاحظات لازم و اندازه مجاز استفاده خواهد شد که از صدمات این مواد شیمیایی نیز جلوگیری شود.
نظر شما