بمب‌های کوچکی که کپسول گاز نام گرفته‌اند

بمب‌های متحرکی که هر از گاهی در گوشه و کنار شهر حادثه می‌آفرینند و مشخص نیست چقدر باید بگذرد تا استفاده از این وسیله متوقف شود. موقعیت محل انفجار تا روز بعد هم همچنان آشفته بود. همسایه‌ها جمع شدند تا فکری به حال خرده شیشه‌ها و وسیله‌های سوخته یا تکه تکه شده کنند. در سایه دیوار یکی از مغازه‌ها، مردی نشسته که تمام صورت و دست‌هایش سوخته است. یکی از ۲ نفری که موقع انفجار و یک ساعت بعد از نیمه شب آن جا بوده و همراه با یک پاکبان دچار مجروحیت شده است.

حال خوشی ندارد و به زحمت متوجه اطرافش است. می‌گوید، موتور را داخل مغازه کناری گذاشته و در را قفل کرده. همین که می‌خواسته برود مأمور شهرداری صدایش می‌کند تا با هم چند کلمه‌ای حرف بزنند و ناگهان دیگر هیچ چیز متوجه نشده و گویا از موج انفجار چند متری پرتاب شده است.
می‌گوید: وقتی به هوش آمده همه بدنش می‌سوخت. شیشه‌های نوشابه در دست‌هایش نیز بر اثر انفجار ترکیده و صورتش هم ‌سوخته بود.

با وجود حال بد مجبور می‌شود خود را زودتر از بیمارستان مرخص کند تا سراغ مغازه و جنس‌هایش بیاید. می‌گوید ۲۷ سال است که در این محل کاسبی می‌کند و بارها دیده که استفاده از کپسول‌ها در نبود گاز شهری چه مشکلاتی برای مردم ایجاد می‌کند. «یک شهروند هم نان خشک می‌خرید که به دلیل انفجار کپسول جان خود را از دست داد. بارها اصرار کردیم که به این جا گازرسانی کنید. زمستان هوا سرد است، اما گوش کسی بدهکار نیست. اکنون این بنده خدا که مغازه‌اش منفجر شده از نظر مالی ضعیف است. چطور می‌خواهد خسارت من را بدهد؟ درد ما گوش شنوا ندارد...» محمد، صاحب مغازه منفجر شده است. می‌گوید: شیر همه کپسول‌های گاز بسته بوده و حتی شلنگ هم سالم است، اما مشخص نیست چرا کسپول‌ها منفجر شده‌اند.

وی ادامه می‌دهد: ۳ مغازه به شدت آسیب دیدند و درها کنده شده است. شیشه‌های نوشابه که در مغازه من بوده چند متری به خیابان پرتاب شده و خدا رحم کرد که به رهگذران آسیب نزده است. او هم از بی‌توجهی برای ساخت شبکه گاز شهری در این منطقه گلایه دارد. به گفته این شهروند قمی سال گذشته هم یک مغازه منفجر شده و سقفش ریخته است، اما این مشکل همچنان ادامه دارد.  وی اضافه می‌کند: به من ۶۰ میلیون تومان خسارت وارد شده و تازه خسارت همسایه‌ها را هم باید بدهم. چاره‌ای ندارم جز این‌که کاسبی را تعطیل کنم، آن هم در این شرایط اقتصادی. نمی‌توانم دوباره سرمایه‌گذاری کنم و باز پس از مدتی یک کپسول بترکد.

• مشکلی برای گازرسانی نداریم

مدیر عامل شرکت گاز استان قم می‌گوید: این شرکت برای گازرسانی به هیچ یک از نقاط شهری مشکلی ندارد و تاکنون به ۵/۹۹ درصد نقاط شهر گازرسانی کرده است. «علیرضا نصیری» اجرای شبکه گاز را مستلزم مجوز و نقشه شهرداری می‌داند که در مورد محدوده خیابان کاسه‌گران این مجوز به شرکت گاز داده نشده است.

مدیر عامل شرکت گاز استان با بیان این‌که ما همین الان پیمانکار داریم که می‌تواند این کار را انجام دهد ادامه می‌دهد: مکاتبات متعددی با شهرداری داریم که برای زیرساخت آنجا و اجرای شبکه متقاضیانی با ما مکاتبه کرده‌اند. شهرداری باید نقشه محل را به ما بدهد تا ما بتوانیم گازرسانی کنیم. بهدلایلی نقشه‌ها را ندارند یا به ما نمی‌دهند.

نصیری می‌گوید: ما گازرسانی در هیچ نقطه‌ای از استان هیچ مشکل و هیچ محدودیتی نداریم. این‌که بگوییم اصلا گاز نمی‌دهیم درست نیست، چراکه منابع تأمین می‌شود و شبکه هر جایی که متقاضی باشد اجرا می‌شود، اما این موضوع منوط به همکاری شهرداری برای دادن نقشه‌ها ست. وی با اشاره به این‌که ۵/۹۹ درصد شهر قم گاز شهری دارد بیان می‌کند: نیم درصد هم مربوط به معابری است که قبلا باغ بوده و زمین مسکونی شده. به جز این معابر جدید فقط همین بخش و قسمتی از شهر قائم و قسمتی از جمکران است که هنوز گازرسانی نشده و ما آمادگی داریم این کار را انجام بدهیم.

• نیازی به مجوز شهرداری نیست

معاون معماری و شهرسازی شهردار قم اما می‌گوید در محدوده خدمات شهری که طرح تفصیلی هم وجود دارد، جدول‌گذاری و پروانه ساختمانی و... با شهرداری است و تأمین زیرساخت‌هایی مانند آب و برق با شرکت‌های خدمات‌رسان است و در این نقاط نیازی به مجوز شهرداری نیست. «غلامرضا جان قربان» افزود: به جز محدوده خدمات شهری یک حریم شهر هم داریم که ۵/۲ برابر محدوده است. یعنی محدوده شهر قم ۱۳ هزار هکتار و حریم شهر ۳۰ هزار هکتار است. در محدوده قانونی شهر فرقی برای ارائه خدمات در نقاط مختلف شهر وجود ندارد. معابر و کاربری‌ها مشخص است و فقط برای ارائه خدمات یک استعلام از شهرداری صورت می‌گیرد که اگر خیابان درست شده تعیین کف و بر کنیم تا شرکت‌های حفار به کار خود بپردازند. جان قربان می‌افزاید: حریم ۵/۲ برابر محدوده است و برای طرح‌های توسعه آینده شهر در نظر گرفته شده است.

در حریم هم به جز مسکونی می‌توانیم به صورت طرح‌های موضعی پروانه بدهیم. وی با اشاره به این‌که مکان‌هایی مانند شهرک صاحب الزمان(عج) به دلیل قرارگرفتن در حریم شهر نمی‌توانند خدمات دریافت کنند اظهار می‌کند: در واقع دستگاه‌ها از شورای امنیت کشور دستور دارند که برای جلوگیری از گسترش نیافتن سکونت در خارج از محدوده به این مناطق خدمات ندهند. با این همه جان‌قربان هم از دلیل گسترش نیافتن شبکه گاز در منطقه کاسه‌گری اظهار بی‌اطلاعی می‌کند و می‌گوید: در آن منطقه از سوی شهرداری هیچ محدودیتی وجود ندارد.

• شهرداری خارج از محدوده خدمات نمی‌دهد

رئیس کمیسیون معماری شهرسازی شورای اسلامی شهر قم هم تعیین محدوده طرح تفصیلی و شهر را به کمیسیون ماده ۵ استان قم مربوط می‌داند و می‌گوید: شهرداری نمی‌تواند خارج از محدوده خدمات بدهد، مگر این‌که دستور مقام‌های بالادستی وجود داشته باشد. «محمود مسگری» می‌افزاید: در چنین مواردی شهرداری پیشنهاد واردکردن یک منطقه به محدوده شهری برای گرفتن خدمات را به کمیسیون ماده ۵ می‌برد و معمولا پاسخ این است که شورای عالی معماری و شهرسازی امکان واردکردن به محدوده شهری را نمی‌دهد.