فعالان بخش چای تلاش می‌کنند تا کشاورزان را به کاشت آن ترغیب کنند، همین موضوع باعث شده تا چایکاران دیگر به تغییر کاربری اراضی خود اقدامی نکنند. در بخشی از قوانین مربوط به حوزه چای بازنگری‌هایی شده است که نشان می‌دهد تلاش‌ها در راستای حفظ باغ‌های چای بوده است، در این میان نقش کارخانه‌داران به عنوان دروازه‌بانان حفاظت از چای ایرانی برای حمایت از این محصول چه بوده است؟
چایکاران شمال کشور تاکنون موفق شده‌اند معادل ۵۱ هزار و ۸۰۰ تن برگ سبز چای را از باغ‌های خود برداشت کرده و برای فراوری به کارخانه‌ها تحویل دهند. سال جاری به دلیل بارش بسیار خوب، مطلوب بودن شرایط آب و هوایی و انجام برنامه‌های به‌زراعی، باغ‌ها با افزایش حجم و کیفیت برگ سبز چای مواجه بودند. حمایت‌های دولت و مدیریت اعمال شده از سوی سازمان چای کشور و حمایت فعالان این عرصه از یکدیگر، باعث به وجود آمدن شرایط خوبی شد. با توجه به انجام عملیات به‌زراعی و مکانیزاسیون در سطح باغ‌های چای، تجهیز و نوسازی کارخانه‌های چایسازی، امسال چای استحصالی از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است.
- تلاش کارخانه‌داران برای اصلاح معیشت چایکاران
به گفته رئیس سازمان چای کشور تاکنون بیش از ۶۳ هزار تن برگ سبز چای درجه یک و درجه دو به صورت تضمینی توسط دولت از چایکاران استان‌های گیلان و مازندران خریداری شده است. ارزش اقتصادی برگ سبز چای که تا این لحظه توسط چایکاران شمالی به مراکز فراوری و کارخانه‌های چایسازی تحویل داده شده است بیش از ۲۰۵ میلیارد تومان برآورد می‌شود.
«حبیب جهانساز» با بیان این‌که حدود ۸۰ درصد از برگ سبز چای بهاره که تاکنون توسط چایکاران برداشت و به کارخانه‌ها تحویل داده شده درجه یک و بقیه درجه دوم است، گفت: علاوه بر این، طبق آمارها تاکنون ۱۴ هزار تن چای خشک در کارخانه‌های چایسازی شمال کشور فراوری شده است. امسال قیمت هر کیلوگرم برگ سبز چای درجه یک معادل ۳۶۰۰ تومان و بهای هر کیلوگرم چای درجه دو ۲۲۰۰ تومان تعیین شده است. وی به استقبال مصرف‌کنندگان داخلی از چای ایرانی اشاره و بیان کرد: با توجه به رونق بازار چای داخلی کارخانه‌داران با خرید برگ سبز به قیمتی بالاتر از نرخ تضمینی و پرداخت به موقع قدرالسهم خود توانستند گام بزرگی در اصلاح معیشت چایکاران بردارند.
- همکاری دولت با سندیکای چای
رئیس سندیکای کارخانه‌داران چای کشور هم به همشهری بیان کرد: به دلیل افزایش قیمت ارز در سال ۹۷ و توجه دولت به تولیدات داخلی از جمله چای، وضعیت بهتری از نظر تولید و قیمت چای داشتیم. همچنین حمایت‌ها از این محصول، محسوس‌تر شد. «سعید رحمت سمیعی» اظهار کرد: در راستای حمایت از چایکاران، کارخانه‌داران وارد معامله شدند و بدون توجه به نرخ تضمینی دولت، چای را از آنان گران‌تر خریدند. پیشنهاد ما برای تعیین نرخ تضمینی چای به دولت این بود که بهای چای درجه یک ۳۶۰۰ تومان و درجه دو ۲۴۰۰ تومان تعیین شود، اما نظر شورای اقتصاد این نبود و علی‌رغم اعتراض فعالان و سازمان چای کشور، قیمت درجه یک را ۳۲۷۵ تومان و درجه یک را ۱۸۵۰ تومان در نظر گرفته شد.
وی ادامه داد: به این علت برای تشویق چایکاران تصمیم گرفتیم چای را از چایکاران به همان قیمت پیشنهادی خود بخریم که از نرخ دولت خیلی بالاتر بود. برای این نرخ با استانداری مذاکره کردیم و طبق توافقی که در سندیکا داشتیم مقرر شد چای تولید شده را از ۹۸/۳/۱ به قیمت بیشتر یعنی ۱۶۵۰ تومان اضافه‌تر از چایکار بخریم. این مسئول گفت: با موافقت جهاد کشاورزی و سازمان برنامه و بودجه اصلاحیه‌ای برای نرخ چای اعلام شد و نرخ پیشنهادی خودمان مورد موافقت قرار گرفت. چای درجه یک ۳۶۰۰ تومان و درجه دو ۲۴۰۰ تومان تعیین قیمت شد.
این فعال حوزه چای و رئیس سندیکای کارخانه‌داران بیان کرد: به شعبه‌های خرید چای در مناطق دوردست که کارخانه نداشتند سپردیم تا چای را ۷۰۰ تومان گران‌تر از چایکاران بخرند یعنی کیلویی ۴۳۰۰ تومان، اما با این حال باز هم شرایط فروش چای خشک برای ما به خوبی فراهم نبود. رحمت سمیعی تصریح کرد: ۴ شرط برای دولت برای بهبود فروش چای خشک داشتیم. در این راستا به استانداری گیلان رفتیم و در جلسه‌ای با استاندار ۴ شرط را مطرح کردیم؛ نخست این‌که چای وارداتی فقط با ارز نیمایی وارد کشور شود. دوم، برای واردات چای تعرفه ۲۰ درصدی گمرک اعمال شود. سوم، جلوی صادرات چای داخلی گرفته شود و چهارم این‌که چای سنواتی وارد بازار نشود.
رئیس سندیکای کاخانه‌داران ادامه داد: خوشبختانه این ۴ شرط مورد موافقت قرار گرفت و هر ۴ شرط انجام شد. اکنون بازار داخلی به دلیل آگاه شدن جامعه از تولید با کیفیت، چای داخلی مصرف می‌کند که از طعم دلنشینی برخوردار است. به طوری که چای برای صادرات نداریم. کلا مصرف چای در ایران ۹۰ هزار تن و تولید داخلی ما ۲۵ هزار تن است. به گفته رحمت سمیعی، اکنون قیمت کنونی چای داخلی در بازار بین ۱۲ هزار تا ۵۵ هزار تومان است.
نظر شما