نیم‌نگاهی به آمارها نشان می‌دهد که شور و حال بازار گردشگری اصفهان در اوایل دهه ۹۰، سال گذشته خیلی زود جای خود را به رکود داد که امسال با جذب گردشگران آسیای میانه و روسیه و چین تا اندازه‌ای جبران شد، اما هنوز هم کمبود امکانات زیربنایی مانند هتل و برنامه‌های تفریحی، تکرار خاطره میزبانی باشکوه اصفهان در چهارفصل سال را به رویایی دست‌نیافتنی تبدیل کرده است.
پس از سال‌ها بحران آب و آلودگی هوا، امسال آسمان و زمین با اصفهان مهربان است. گاهی نم باران گرما را از چهره شهر می‌شوید و نسیم بهاری و خنکای جریان زاینده‌رود به طبیعت جان دوباره بخشیده است، با این همه، هنوز هم از شور و حال بهاری صنعت گردشگری اصفهان خبری نیست. ظرفیت هتل‌های اقامتی تکمیل است و چرخ کسب و کارهای وابسته به گردشگری مانند صنایع دستی و خدماتی با همه کم و کاستی‌ها به زحمت می‌چرخد، اما خاطره رونق این صنعت چندان دور نیست که بتوان به همین آب‌باریکه در صنعت سودآور گردشگری دیار زنده‌رود دل خوش داشت.
- میزبانی از سالانه ۴۷۰ هزار گردشگر خارجی
با وجود همه انتقاداتی که از رکود بازار گردشگری مطرح می‌شود مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان آمار گردشگران خارجی در سال گذشته را نزدیک به ۴۷۰ هزار نفر اعلام می‌کند و می‌گوید: این عدد در مقایسه با سال ۹۶ نزدیک به ۱۰ درصد افزایش یافته است. البته بر اساس برنامه پنج‌ساله توسعه ششم برای جذب یک میلیون گردشگر خارجی برنامه‌ریزی کرده‌ایم و با این‌که شرایط بین‌المللی تاثیراتی بر دست‌یابی به این هدف داشته است در حال تعریف بازارهای هدف جدید و گوناگون هستیم.
«فریدون اللهیاری» با اشاره به تمرکز اصفهان بر گردشگری فرهنگی، تاریخی و طبیعی یادآور می‌شود: تاکنون تمرکز بازارهایمان بیشتر روی کشورهای اروپایی بوده است، اما با وضعیت کنونی باید روی شرق آسیا و بازارهای منطقه‌ای تمرکز کنیم. مزیت‌های رقابتی‌ای که از نظر قیمت داریم نیز یک فرصت ویژه است که به رشد گردشگری کمک می‌کند.
او از رشد ۳ برابری اقامتگاه‌ها و اجرای بیش از ۳ هزار میلیارد تومان پروژه تاسیسات گردشگری در استان خبر می‌دهد و می‌افزاید: گردشگری یک صنعت است و سازمان میراث فرهنگی به‌عنوان یک دستگاه حاکمیتی بیشتر وظیفه مدیریتی و برنامه‌ریزی دراین زمینه دارد. با این حال، در کنار بخش خصوصی به موضوع بازاریابی گردشگری وارد شده‌ایم و اقدامات مهمی در این زمینه انجام داده‌ایم که با وجود حجم مناسب سرمایه‌گذاری‌ها هنوز هم نیاز به سرمایه‌گذاران در حد و اندازه برندهای بین‌المللی تاسیسات در اصفهان داریم.
- زیرساخت‌های اصفهان ظرفیت گردشگری ندارد
از سوی دیگر، «شاهین سپنتا» عضو هیات موسس انجمن دوستداران اصفهان، درباره رکود بازار گردشگری اصفهان و آماری که از افزایش شمار گردشگران اعلام می‌شود به همشهری می‌گوید: گردشگری شکل‌های مختلفی دارد، از جمله گردشگری فرهنگی و تاریخی که دوستداران دیدار از آثار تاریخی و فرهنگی را به اصفهان می‌کشاند. بیشتر این گردشگران افراد بازنشسته و کم‌تحرکند که با هزینه اندکی سفر می‌کنند و نیازشان فقط با بازدید از آثار تاریخی و موزه‌ها برآورده می‌شود.
او نیاز این روزهای اصفهان را رونق بازارهای نوین گردشگری مانند دوچرخه‌سواری، گردشگری شبانه، طبیعت‌گردی و درمانی می‌داند و می‌افزاید: برای جذب و رضایت این دسته از گردشگران به شهر و استان دیدنی اصفهان باید مدیران شهری، فرهنگی و گردشگری برنامه‌ریزی‌های تازه و به‌روزی داشته باشند، در حالی که شهر اصفهان هم‌اکنون هیچ برنامه شاد و جذابی برای پر کردن اوقات فراغت مهمانان خود در طول شب ندارد و تمام برنامه‌های تورهایی که به اصفهان سفر می‌کنند به بازدید از چند بنای تاریخی و گاهی موزه یا بازار خلاصه می‌شود و از کنار جذابیت‌های برگزاری برنامه‌های سالم و نشاط‌آور به‌سادگی می‌گذریم.
این پژوهشگر و فعال میراث فرهنگی نبود تفریحات سالم، سیمای شهری نامناسب، بی‌توجهی به ظرفیت‌های نوین گردشگری به‌ویژه گردشگری شبانه، و بالا بودن هزینه‌های سفر هوایی و اقامت در هتل‌های اصفهان را از مهم‌ترین موانع رونق بازار گردشگری معرفی می‌کند و یادآور می‌شود: برخلاف رویه سنتی جذب و پذیرایی از مهمانان که در اصفهان ادامه دارد، کشورهای همسایه مانند ترکیه و امارات توانسته‌اند با کاهش هزینه‌های اقامت، هر سال تعداد زیادی گردشگر جذب کنند که چند برابر هزینه‌های اقامتی را در این کشورها برای خرید سوغات و گشت و گذار هزینه می‌کنند و به اقتصادشان رونق می‌دهند، در حالی که هیچ یک از زیر ساخت‌های اصفهان ظرفیت گردشگری ندارد.
- فقر آشکار امکانات شهر گردشگرپذیر
سپنتا همچنین با انتقاد از کم‌توجهی مدیران شهری به کمبود محسوس سالن نمایش و کنسرت در اصفهان ادامه می‌دهد: در همه جای دنیا شهرهای گردشگری را همیشه‌بیدار می‌خوانند، در حالی که بیشتر فروشگاه‌های شهر ما در همان ساعت‌های نخست شب تعطیل می‌شوند و گردشگران چاره‌ای ندارند جز این‌که تا فردا صبح بدون هیچ برنامه‌ای در هتل محل اقامتشان بمانند و این برای مسافری که برای چند روز اقامت خود وقت و هزینه کرده است راضی‌کننده نیست. او در یک کلام، رمز رونق گردشگری را تغییر چهره اصفهان به یک شهر زنده و پویا می‌داند و می‌گوید: کمبود خدمات اقامتی متنوع و برای سلیقه‌ها و قشرهای گوناگون درآمدی و نبود تفریحات سالم اما شاد باعث می‌شود اصفهان شهری نباشد که گردشگران برای سفر به آن سر و دست بشکنند.
- یک چشم‌انداز دوردست
رئیس اداره گردشگری سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان درباره راهکارهای مدیران شهری برای رونق گردشگری می‌گوید: طرح «اصفهان ۲۰۲۰» به نام «اصفهان، شهر گردشگری، هنر و میراث فرهنگی» به تصویب شورای پنجم رسیده است و برنامه‌ریزی شده تا اصفهان در سال ۲۰۲۰ به مقصد گردشگری جهان تبدیل شود.
«علیرضا مساح» با اشاره به ویژگی‌های ممتاز صنعت گردشگری برای رشد و توسعه توضیح می‌دهد: گردشگری چهارمین صنعت سودآور جهان و تامین‌کننده ۹ درصد تولید ناخالص داخلی جهانی است. همچنین اصفهان از نظر فرهنگی، تاریخی و هنری، شهری تاثیرگذار در صنعت گردشگری به شمار می‌آید. به همین دلیل، پیش‌بینی شده است اصفهان تا سال ۲۰۲۰ به مقصد گردشگری جهان تبدیل و ظرفیت‌های میراثی شهر احیا شود.
نظر شما