در گذشته عسل‌های کاملا طبیعی توسط مردم از کوهستان جمع‌آوری می‌شد و دارای خواص بسیار زیاد بود. حالا که عسل کوهی بسیار کم شده، بازار عسل تولیدی مردم استان رونق گرفته است. وجود هزار گونه گیاهی در ایلام که اکثر آنها دارای خواص خوراکی و دارویی هستند، از جمله این ظرفیت‌ها به شمار می‌روند که خود باعث رونق تولید محصولات عسل در این استان شده است.
در کنار وجود گیاهان متعدد، شرایط مساعد آب و هوایی نیز ایلام را به یکی از مناطق مستعد تولید عسل در کشور تبدیل کرده که در صورت حمایت از آن، بستر و زمینه توسعه اشتغال در استان نیز فراهم می‌شود. طبق گفته کارشناسان و تولیدکنندگان عسل در استان ایلام، میانگین استاندارد رطوبت عسل ۱۸ درصد است و اگر این میزان به کمتر از ۱۷ درصد برسد، شفابخش و جزو نادرترین عسل‌های جهان می‌شود. خوشبختانه عسل بعضی از مناطق ایلام به رطوبت ۱۳ درصد هم رسیده است. اما با وجود ظرفیت بالای تولید عسل در استان، زنبورداران مشکلات فراوانی دارند.
- درآمدمان خوب است اما دیده نمی‌شویم
یکی از زنبورداران بخش زرین‌آباد استان ایلام به خبرنگار همشهری می‌گوید: سالانه بیش از ۲۰ تن عسل طبیعی تولید می‌کنم، اما عسل تولیدشده ایلام با یک بسته‌بندی ساده و بدون هیچ اسمی به فروش می‌رسد. «فریدون میرزایی» می‌افزاید: این یک مشکل بزرگی است که عسل تولید استان هیچ نام و نشانی ندارد.
وی بیان می‌کند: ما فعالیت خود را ۲۰ سال پیش آغاز کردیم و با گسترش کار و پرورش زنبور عسل، تعداد کلونی‌های خود را به ۲ هزار عدد رسانده‌ایم و با درآمد خوب حاصل از این کار برای ۴ نفر دیگر هم شغل ایجاد شده است. این زنبوردار ایلامی با اشاره به این‌که هر کیلوگرم عسل بین ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان (بسته به نوع کیفیت آن) فروخته می‌شود، می‌افزاید: خوشبخانه فروش محصول در استان بسیار خوب است و حتی مورد استقبال مردم دیگر مناطق کشور هم قرار می‌گیرد.
میرزایی اظهار می‌کند: با توجه به طبیعت بکر زرین‌آباد، این ظرفیت در منطقه وجود دارد که صنعت زنبورداری رونق بیشتری بگیرد. اما این امر میسر نمی‌شود مگر این‌که مسئولان برای حمایت از زنبورداران آستین همت بالا زنند تا جوانان بیکار بیشتری از قبل این حرفه شیرین‌کام شوند.
وی ادامه می‌دهد: درخواست دیگری هم از مسئولان استان داریم؛ این‌که اکثر زنبورداران با مشکل نداشتن بیمه مواجهند و امیدواریم این مشکل حل شود.
- بازار فروش عسل نداریم
«احسان نعیمی» یکی دیگر از زنبورداران به همشهری می‌گوید: یکی از مشکلات عمده تولیدکنندگان عسل در استان، نبود بازار فروش است. با وجود همجواری ما با کشور عراق و بازار این کشور، متاسفانه سایر استان‌ها جلوتر از ما به این بازار ورود کرده‌اند. وی با تاکید بر این‌که سرانه مصرف عسل در کشوری مانند عراق چنگی به دل نمی‌زند، ادامه می‌دهد: از مسئولان ارشد و نمایندگان استان در مجلس شورای اسلامی انتظار داریم که با مسئولان طرف عراقی برای ورود عسل استان به باراز آنها رایزنی کنند تا تولیدکننده ما رغبت بیشتری برای تولید داشته باشد. این زنبوردار به پایین بودن میزان مصرف عسل در استان در مقایسه با میزان عسل تولیدی اشاره می‌کند و می‌گوید: عسل ایلام با توجه به وجود گونه‌های گیاهی منحصر به فرد در منطقه، کم‌نظیرترین عسل کشور است اما برخی از افراد سودجو عسل نامرغوب را وارد بازار می‌کنند که همین کار تولیدکنندگان ما را کساد می‌کند.
- گمنامی عسل ایلام در بازارهای کشور
مدیرکل منابع طبیعی ایلام نیز در گفت‌وگو با خبرنگار همشهری اظهار می‌کند: استان ایلام دارای ظرفیت‌های بی‌نظیری در بخش منابع طبیعی است که یکی از آنها وجود گل‌ها و گیاهان متعدد شهدزا برای تولید عسل است«رضا احمدی» اظهار می‌کند: وجود ۵۵۰ گونه گیاه شهدزا در ایلام باعث تولید عسل باکیفیت و توسعه زنبورداری در استان شده است. اما با وجود تولید عسل باکیفیت در استان، این محصول با نام ایلام در بازارهای کشور معرفی نمی‌شود. احمدی می‌گوید: عسل ایلام بدون بسته‌بندی عرضه می‌شود و در این میان افرادی هستند که آن را با نام شهر و دیار خود وارد بازار می‌کنند.
- قطب تولید عسل در تنگنا
همچنین، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان به خبرنگار همشهری می‌گوید: در حال حاضر ایلام از قطب‌های اصلی تولید عسل در کشور است. طبق آخرین سرشماری‌های انجام شده، ۱۰۱ هزار کلونی زنبور عسل در استان وجود دارد و سالانه ۸۰۰ تن عسل در مناطق مختلف استان تولید می‌شود. «محمد تراب‌میری» عنوان می‌کند: ۱۴۰۰ نفر به صورت مستقیم در بخش پرورش زنبور عسل در استان مشغول فعالیت هستند و سال به سال به میزان تولیدات و اشتغالزایی افراد در بخش تولید عسل افزوده می‌شود. وی با اشاره به این‌که برندسازی و بسته‌بندی از نیازهای مهم تولید عسل در ایلام است، تاکید می‌کند: جهاد کشاورزی استان به دنبال تکمیل زنجیره تولید این محصول در استان است که قطعا باعث اشتغالزایی و سود بیشتر برای زنبورداران می‌شود.
- بیمه زنبورداران
رئیس سازمان جهاد کشاورزی ایلام در ادامه به حمایت‌های این سازمان از زنبورداران استان اشاره می‌کند و می‌گوید: تامین شکر برای زنبورداران از مهم‌ترین اقدامات ماست به طوری که در سال جاری ۱۳۰ تن شکر بین آنان توزیع شده است. وی می‌افزاید: برای بیمه زنبورداران استان هم مشکلی خاصی وجود ندارد و این افراد می‌توانند از بیمه روستایی استفاده کنند.
- عسل ایلام نیازمند برندسازی
عسل تولیدی ایلام همچنان به صورت فله‌ای و بدون بسته‌بندی به بازار عرضه می‌شود و و عده‌ای با سوءاستفاده از این موضوع، عسل غیرمرغوب خود را با نام عسل ایلام به خریداران عرضه می‌کنند. یک کارشناس اقتصاد در این ارتباط می‌گوید: با راه‌اندازی خوشه عسل و همچنین برندسازی و بسته‌بندی این محصول می‌توان آن را ساماندهی کرد. «محمد شاکری» تاکید می‌کند: تولید عسل مرغوب از مزیت‌های استان است و سوغات برجسته ایلام به حساب می‌آید اما وجود موانع متعدد تا الان اجازه دیده شدن را این محصول با نام خودش نداده است.
ایلام استانی پرظرفیت در بخش‌های کشاورزی و دامپروری از جمله تولید عسل است. با ایجاد بسته‌بندی و برند و صنایع تبدیلی در این بخش می‌توان شاهد رونق تولید و اشتغال در استان محرومی مثل ایلام بود تا مردم از نبود شغل رنج نبرند. استعدادهای بی‌نظیر استان نظیر تولید عسل برای شکوفا شدن نیازمند طرح و برنامه‌ریزی‌های قوی است.
نظر شما