سال‌های زیادی از ساخت گاراژها با کاربری توقفگاه اتوبوس می‌گذرد و با توسعه شهرنشینی این مکان‌ها کاربری‌شان را از دست داده‌اند. برخی بلااستفاده رها و تعدادی هم به پارکینگ یا کارگاه‌های تولیدی تبدیل شده‌اند. خلاصه در روزگار کنونی همسایگی با این گاراژها برای اهالی محله‌های هلال‌احمر و عباسی خوشایند نیست و مردم بر این باورند گاراژها سبب افزایش آسیب‌های اجتماعی در محله‌ها شده‌اند.
درهای بزرگ و رنگ و رو رفته، دیوارهای فرسوده و محوطه‌های به‌هم ریخته، مشخصه بیشتر گاراژهای منطقه ۱۱ است. حدود ۳۰ گاراژ در محله هلال‌احمر و ۱۰ گاراژ در محله عباسی وجود دارد که گویا بیشتر آنها متروک و رها شده هستند. از کنار گاراژهای خیابان قزوین می‌گذریم. از برخی صدای چکش، که روی بدنه ماشین‌ها کوبیده می‌شود، به گوش می‌رسد و در بعضی صدای چرخ گاری دستی‌ها، که اجناس را داخل و خارج می‌کنند، شنیده می‌شود.
در گاراژهای دیگر نیز دوچرخه‌سازان مشغول پنچرگیری تیوب هستند و کمی آن طرف‌تر استاد کار مشغول تراش دادن چوب و ساخت میز و صندلی. خلاصه بازار مکاره‌ای در گاراژها دایر است. البته دَرِ برخی از آنها که تعدادشان هم کم نیست، بسته است و به محض کوبیدن در صدای سگ نگهبان بلند می‌شود و مردی رنجور با صدای گرفته می‌گوید: «تعطیله!» این حکایت گاراژهای تکه یازدهم است که گویا این روزها اسباب زحمت اهالی شده‌اند. به گفته «محمد رضایی» یکی از اهالی محله عباسی، گاراژها در نقاط اصلی و پررفت‌وآمد قرار دارند: «متأسفانه مالکان برخی از گاراژها آنها را رها کرده‌اند و وضعیت خیلی بدی دارند و به همین دلیل چهره محله را زشت کرده‌اند.» مشکلات گاراژها به اینجا ختم نمی‌شود.
«رباب الماسی» به آسیب‌های اجتماعی گاراژها اشاره می‌کند و می‌گوید: «بیش از ۳۰ سال است که در محله هلال‌احمر زندگی می‌کنم. اوایل رفت‌وآمد اتوبوس‌های فرسوده آزارمان می‌داد و حالا هم رفت‌وآمد کارتن‌خواب‌ها و معتادان آرامشمان را سلب کرده است.» گاراژها محصور در چهاردیواری هستند اما به گفته «علی درودی‌قاضیانی» شورایار مــــــحله هـلال‌احـــمر، معتادان، گاراژهای متـــــروکـــه را شناسایی و آنها را به محل سکونتشان تبدیل کرده‌اند: «آنها نردبان دارند و هر شب با تاریک شدن هوا با استفاده از نردبان از دیوار گاراژهای متروکه بالا می‌روند و صبح خارج می‌شوند. متأسفانه شاهد رفتارهای ناهنجار در گاراژها هستیم و بارها هم با مسئولان کلانتری و مدیران شهری در این باره صحبت کرده‌ایم، اما نتیجه‌ای نداشته است.» گاراژهای متروک مالک دارند و شاید به همین دلیل است که مدیران شهری و مسئولان انتظامی نمی‌توانند وارد آنها شوند.
- کارگاه‌های آلاینده
ساکنان محله عباسی امکانات ورزشی ندارند و می‌گویند که به جای تبدیل کردن گاراژها به کارگاه‌های تولیدی بهتر است آنها به مجموعه‌های فرهنگی، ورزشی تبدیل شوند. «شهباز دولت‌نژاد» شورایار محله عباسی می‌گوید: «بیشتر گاراژهای منطقه وسیع هستند و بیش از ۲ هزارمترمربع مساحت دارند. این روزها برخی مالکان، گاراژهایشان را به انبار و بارانداز تبدیل کرده‌اند و تعدادی هم گاراژهایشان را به تولیدکنندگان اجاره داده‌اند. متأسفانه گاراژها متولی ندارند و مالکان هر طوری که بخواهند از آنها استفاده می‌کنند و برای کسب سود بیشتر، کاربری‌شان را تغییر می‌دهند.»
کارگاه‌های مبل سازی، رنگرزی، کفش‌دوزی، دوچرخه‌سازی، تعمیرگاه و حتی نگهداری حیواناتی مانند مرغ و خروس و گوسفند، کاربری‌هایی هستند که این روزها در گاراژهای منطقه به وفور دیده می‌شود. «احمد حسینی» ساکن خیابان شهید رامین مرادی با ابراز نارضایتی از وجود گاراژهای خیابان قزوین می‌گوید: «برخی از گاراژهای محله هلال‌احمر به آغل دام تبدیل شده‌اند و مالکان فقط به فکر سودشان هستند. وجود چنین مکان‌هایی در بافت مسکونی خلاف قوانین شهری و شهرنشینی است و متولیان امر باید در این مورد تدابیری بیندیشند.» آلودگی‌های زیست‌محیطی مشکل دیگری است که گاراژها برای منطقه ۱۱ به وجود آورده‌اند. دولت‌نژاد می‌گوید:
«کارگاه‌های تولیدی ایجاد شده در گاراژها مشکلات زیست‌محیطی دارند و این امر برای ساکنانی که اطراف یا نزدیک گاراژها زندگی می‌کنند، خطر جدی محسوب می‌شود.» تملک گاراژها یا دادن بسته‌های تشویقی به مالکان برای ایمن‌سازی و ساماندهی وضعیت نابسامان گاراژها پیشنهاد شورایاران محله‌های هلال‌احمر و عباسی است. آنها باور دارند گاراژها در وضعیت کنونی برای محله و اهالی تهدید هستند اما مدیران شهری و سایر ارگان‌های ذیربط می‌توانند با استفاده از راهکارهای درست و اصولی تهدید را به فرصت تبدیل و از گاراژها برای ساخت مجموعه‌های فرهنگی، ورزشی، تفریحی و حتی فضاهای سبز استفاده کنند.
- تغییر کاربری با طرح تفصیلی
رسیدگی به وضعیت نابسامان بناها و فضاهای رها شده در شهر، وظیفه کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران است. به همین دلیل اوضاع آشفته و نابسامان گاراژهای منطقه ۱۰ و ۱۱ را با «زهرا نژادبهرام» یکی از اعضای این کمیسیون مطرح می‌کنیم و او چنین پاسخ می‌دهد: «درباره گاراژها موضوعی مطرح نشده است و به همین دلیل اظهار نظر نمی‌کنم.» نژادبهرام صحبت‌هایش را این‌گونه تکمیل می‌کند: «باید درباره گاراژها جدی فکر شود و نیاز به طرح مشخصی دارد.» عضو کمیسیون معماری و شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران در مورد تغییر کاربری گاراژها هم چنین می‌گوید: «تغییر کاربری بستگی به طرح تفصیلی دارد و پس از بررسی‌های کامل در این باره اظهار نظر خواهم کرد.»
نظر شما