اما این تدبیر کارآیی لازم را نداشته و هر روز برحجم خودروهای بدون پارکینگ که در حاشیه کوچه و خیابان‌های تهران قلمرو موقت جست‌وجو می‌کنند، افزوده می‌شود. اغلب مناطق تهران با مشکل کسری پارکینگ مواجه هستند، اما به گفته «کاوه حاجی‌علی اکبری» مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران این مشکل در منطقه۱۷ شرایط بغرنج‌تری پیدا کرده است. مدیریت شهری این منطقه در حال اجرای طرح «پارکینگ‌طبقاتی‌مالکیتی» است که برای نخستین بار در تهران اجرا می‌شود. گزارش زیر حاصل گشت‌وگذار در ۳محله منطقه ۱۷ است که به دلیل وجود بازارهای محلی و فرامنطقه‌ای بیش از سایر محله‌ها با پیامدهای کمبود پارکینگ مواجه هستند.
خیابان امین‌الملک ورودی شمالی منطقه۱۷ است و به محله‌های همجوار دسترسی مناسبی دارد. در ابتدای این خیابان تابلویی که آغاز محدوده منطقه ۱۷ را نشان می‌دهد خودنمایی می‌کند. یک‌طرفه شدن خیابان از هیاهوی آن نکاسته وانباشته از خودروهایی است که به دنبال هم ردیف شده‌اند. افرادی که برای خرید از بازار پوشاک امامزاده حسن(ع) راهی این گوشه شهر شده‌اند با دیدن تابلو «توقف ممنوع» در حاشیه خیابان از رهگذران سراغ پارکینگ عمومی را می‌گیرند. پارکینگ عمومی در اواسط راسته شرقی بازار قرار دارد. ساعت ۱۱ روز غیرتعطیل است، اما تابلو کوچکی که کنار ورودی پارکینگ گذاشته شده، کامل بودن ظرفیت آن را نشان می‌دهد و رانندگان برای پیدا کردن جای پارک به ناچار باید کوچه‌پسکوچه‌های منتهی به خیابان امین‌الملک را بالا و پایین بروند.
- کوچه‌ها پارکینگ خودرو شده‌اند
درکوچه‌های باریک و بلند محله امامزاده حسن(ع) شمار خانه‌های قدیمی و فرسوده با مجتمع‌های مسکونی بلندقامت نونوار برابری می‌کند. در فضاهای مسطحی که از عقب‌نشینی املاک نوساز ایجاد شده خودروهای نه چندان مدل بالا خودنمایی می‌کنند. در بعضی از کوچه‌ها لبه نهرهای روباز انباشته از گنداب فاضلاب خانگی تنها فضای خالی است که از آوار هیکل سنگین خودروها در امان مانده است.
در خیابان‌های اصلی و حتی کوچه‌های محله امامزاده حسن(ع) بنگاه‌های مشاور املاک فراوانی یافت می‌شود. «مرتضی‌حسینی» در بنگاه مشاور املاک مشغول است. او می‌گوید: «نوسازی بافت فرسوده و تبدیل خانه‌های قدیمی به آپارتمان‌های چند واحدی، جمعیت منطقه را چند برابر کرده، اما متناسب با افزایش جمعیت و تعداد خودروها پارکینگ شخصی ساخته نشده است.»
- مشوق‌های دردسرساز
یکی از مشوق‌های نوسازی بافت فرسوده که مورد استقبال سازندگان مسکن قرار گرفته اعطای تراکم (مجوز ساخت طبقه اضافه) است. این امر تبدیل فضای پارکینگ به واحد مسکونی را در بافت فرسوده چند برابر افزایش داده است. وجود بازارهای فرامنطقه‌ای مبل یافت‌آباد، پوشاک امامزاده‌حسن(ع)، آلومینیوم قلعه‌مرغی و بازار محلی جلیلی مشکل کمبود پارکینگ در منطقه ۱۷ را دامن زده است. حسینی می‌گوید: «در محله‌های نزدیک به بازار تعداد زیادی پارکینگ عمومی وجود دارد و نباید با کمبود پارکینگ مواجه باشیم، اما مشتریان غیربومی از این پارکینگ‌ها استفاده می‌کنند و برای اهالی سودی ندارند.» محله یافت‌آباد در همسایگی محله امامزاده‌حسن(ع) واقع شده و به دلیل وجود بازار مبل آوازه‌اش از مرزهای این منطقه فراتر رفته است. خیابان وسیع و پاکیزه یافت‌آباد خیابان اصلی این محله به شمار می‌آید.
- پارکینگ‌ها انبار شده‌اند
برای اعلام ممنوعیت پارک خودرو در حاشیه خیابان یافت‌آباد به تابلو و مأمور راهور حاجتی نیست و کاسبان کاملاً مراقب هستند که با پارک خودروهای شخصی مسیر خودروهای حمل بار مسدود نشود و ویترین فروشگاه‌شان از جلوه نیفتد. «محمد اردشیری» از ساکنان محله یافت‌آباد است. او می‌گوید: «این محله پارکینگ طبقاتی بزرگ و مجهزی دارد، ولی اجاره ماهانه آن بالاست و اهالی توان پرداخت ندارند. فقط کاسبان و مشتریان بازار مبل از این پارکینگ استفاده می‌کنند.» در کوچه‌های تنگ و باریک مجاور بازار مبل خانه‌های فرسوده قرص و محکم جا خوش کرده‌اند و از نشاط و سرزندگی بازار اثری نیست. اردشیری می‌گوید: «بسیاری از اهالی محله در ازای دریافت مبالغ قابل توجــهی پارکینگ منزل خود را به‌عنوان انبار یا کارگاه استیجاری در اختیار کاسبان و تولیدکنندگان بازار مبل قرار می‌دهند و برای پارک خودروهای شخصی خود از معابر استفاده می‌کنند.»
- قوانین بازدارنده نیست
درنگی کوتاه در این کوچه‌ها کافی است که بارها شاهد جنجال اهالی برای حفظ قلمرو خودروهای شخصی باشیم. آنها مقابل منزل و مغازه خود مانعی قرار می‌دهند تا محدوده اختصاصی پارک خودرو آنها تلقی شود و تجاوز دیگران به این حریم را نمی‌پذیرند. «علی‌اصغر بزمه‌ای» از فعالان بازار مسکن و ساکنان محله یافت‌آباد است. می‌گوید: «اهالی و کاسبان قسمتی از خیابان را به‌عنوان جای پارک قرق می‌کنند و به دیگران اجازه پارک خودرو نمی‌دهند.
این مسائل باعث کدورت و اختلاف میان همسایه‌ها و هم‌محلی‌های قدیمی می‌شود.» وقتی سازندگان مسکن برای دریافت پایانه کار به شهرداری مراجعه می‌کنند،
اگر تعداد پارکینگ ساختمان از حد تعیین‌شده در ضوابط شهرداری‌ها کمتر باشد، جریمه پرداخت می‌کنند، اما گویا مبالغ این جرائم نه تنها برای فعالان بخش مسکن هزینه‌زا و بازدارنده نیست، بلکه برای شهر تهران هم منابع مالی مؤثری ایجاد نمی‌کند. بزمه‌ای می‌گوید: «اگر در ملکی با ظرفیت ۷ طبقه ۷ پارکینگ ساخته شود، سرمایه‌گذار سودی به دست نمی‌آورد. سازنده مسکن برای جریمه کسری پارکینگ مسکونی ۱۸میلیون تومان و پارکینگ تجاری ۲۵ میلیون تومان می‌پردازد، اما سود فروش واحدی که با کاربری تجاری یا مسکونی می‌سازند چند برابر است.»
- کلافگی مشتریان و اهالی
محله جلیلی ۹۵ کیلومترمربع وسعت و ۱۹هزار و ۱۲۲ نفر جمعیت دارد، اما از پارکینگ عمومی محروم است. خیابان شهید آقایاری شلوغ‌ترین و پرازدحام‌ترین محله جلیلی به شمار می‌آید. در حاشیه ۲راسته این خیابان خودروها و موتورسیکلت‌ها بدون فاصله و تنگاتنگ هم پارک شده‌اند و رانندگان کلافه و عجول بدون توجه به ممنوعیت پارک در ورودی پارکینگ‌های خصوصی، خود را از دردسر جست‌وجوی جای پارک خلاص می‌کنند. بازار محلی جلیلی در خیابان شهید آقایاری قرار دارد که معبری یک‌طرفه است و برای دسترسی به آن باید محله‌های گلچین و ابوذر را دور زد. بسیاری از مشتریان بازارچه برای کوتاه‌کردن مسیر، اتومبیل‌شان را در معابر اطراف بازارچه پارک و پیاده برای خرید می‌آیند. «مرتضی جلیلی» در خیابان شهید آقایاری زندگی می‌کند. او می‌گوید: «از عصر تا نیمه‌شب که بازارچه دایر است، ما جرئت استفاده از خودرو خود را نداریم چون پس از بازگشت پیدا کردن جای پارک محال است.»
نظر شما