معروف‌ترین موارد این پول‌های مجازی که حالت فیزیکی ندارند و پشتوانه‌شان تبادل مالی امنی است که در این فضا وجود دارد، قرار است تا پایان شهریورماه تعیین تکلیف شوند. سعید مهدیون، معاون تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی دیروز در این‌باره گفت: ارز مجازی تا پایان شهریورماه تعیین تکلیف می‌شود.
به گفته او ارزهای مجازی به‌زودی در ایران از حالت بلاتکلیف و ممنوع، به وضعیت پایدار قانونگذاری‌شده خواهند رسید. این شیوه جدید تبادل مالی چون وابسته به سیستم تبادل مالی سنتی نیست و زیر ذره‌بین آمریکا قرار ندارد، عملا می‌تواند تحریم‌ها را دور بزند و به همین دلیل بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. استفاده از این قابلیت فناوری تا حدی جدی است که حدود یک‌ماه پیش اعلام شده بود طرح‌هایی برای عرضه رمزارز ایرانی نیز ارائه خواهد شد. رمزارزها چه ماهیتی دارند، چطور کار می‌کنند و آیا زیرساخت‌های لازم برای پذیرش آنها در فضای کشور وجود دارد؟
- چرا رمزارزها مهم هستند؟
ارزهای مجازی که این‌روزها تراکنش‌های مالی بسیار بزرگی از آنها ثبت می‌شود و در بعضی موارد تقریبا به اندازه تولید ناخالص داخلی برخی کشورها گردش مالی داشته‌اند، یکی از مهم‌ترین سامانه‌های تبادل مالی در جهان مدرن به‌شمار می‌روند. در مدل سنتی، مدیریت پول تحت نظارت بانک مرکزی هر کشوری است و تونل ارتباطی تبادل مالی بین‌المللی نیز سیستم سوئیفت است که آمریکا روی آن نظارت جدی دارد. ارزهای مجازی اما این تمرکز را شکسته‌اند و کارکردشان به هیچ بانک مرکزی وابسته نیست، ضمن اینکه تونل ارتباطی خاص خودشان را دارند. به همین دلیل، در شرایطی مثل تحریم می‌توان از زیر ذره‌بین کشورهایی مثل آمریکا بیرون رفت و تبادل مالی جهانی با کشور همچنان پایدار می‌ماند.
- باید رفتار رمزارزهای خارجی را بسنجیم
پیش‌تر از چند طرح آزمایشی مربوط به رمزارزهای ایرانی سخن به میان آمده بود. این طرح‌ها هنوز در شرایط آزمون و خطا هستند و حتی نام‌شان هم مشخص نیست. هرچند مشخص نیست تعیین تکلیف رمزارزها به‌معنای ورود پول مجازی ایرانی به شبکه تبادل مالی کشور است یا خیر اما کارشناسان اقتصادی می‌گویند بهتر است قبل از هرکاری به ارزهای مجازی خارجی اجازه ورود به کشور بدهیم. نیما امیرشکاری، کارشناس اقتصادی در این‌باره به همشهری می‌گوید:
«قبل از اینکه سراغ نمونه‌های ایرانی ارز مجازی برویم و یک نمونه داخلی داشته باشیم، بهتر است روی رمزارزهای شناخته‌شده خارجی تمرکز کرده و تکلیف‌مان را در حوزه‌های مختلف با آنها روشن کنیم.» او درباره اینکه چه چالش‌هایی درباره ارزهای مجازی ایرانی یا خارجی وجود دارد، می‌گوید: «ما هنوز درباره رفتار بازار داخلی نسبت به این ارزها چیزی نمی‌دانیم. ضمن اینکه، ارزهای مجازی به‌صورت ذاتی شرایطی دارند که می‌توانند برای پولشویی استفاده شوند، پس باید قوانین محکمی در این رابطه تدوین کرده و برای اجتناب از پولشویی و احراز هویت‌های مناسب راه‌حل داشته باشیم. این روش‌ها را باید روی ارزهای خارجی پیاده کرد، بعد سراغ ارزی رفت که با پشتوانه دارایی‌های ایران ایجاد شده است.»
- ایجاد صرافی‌های آنلاین
ایجاد صرافی‌های آنلاین یکی از راه‌حل‌هایی است که برای شفاف‌تر و ارزان‌تر شدن مبادله مالی با ارزهای مجازی پیشنهاد شده است. در تعدادی از کشورهای جهان چنین پدیده‌هایی وجود دارند و مردم با رفتن به سایت صرافی‌های آنلاین یا استفاده از اپلیکیشن تبادل مالی نیازهای اقتصادی خرد و متوسط‌شان را برطرف می‌کنند. این در حالی است که استفاده از همین خدمات در کشور بالاست. نیما امیرشکاری در این‌باره می‌گوید: «کسی که بخواهد با جهان معامله کرده یا پول را به جایی بفرستد، باید به‌صورت حضوری به صرافی‌ها رفته یا هزینه‌های مربوط به انتقال پول فیزیکی را پرداخت کند که به‌هرحال هزینه بالایی است. ما خودمان را از چنین فضایی عمدا بیرون کشیدیم، چون در بانک مرکزی نظارت ضعیفی وجود داشت. اما حالا باید این فضا را تجربه کنیم.»
به جز این، بازار ثانویه ارزهای مجازی نیز باید فعال باشند. به گفته امیرشکاری، به‌جز بازار جهانی که برای ارزهایی مثل بیت‌کوین وجود دارد، یک بازار محلی کوچک‌تر هم هست که شهروندان در مقیاسی کوچک‌تر می‌توانند از طریق آن خرید یا کارهای معمول روزانه‌شان را انجام بدهند. این گردش‌های مالی گردش سرمایه و در نهایت، زنده ماندن رمزارز را تضمین می‌کند.
- مناسب برای کسب‌وکارهای خرد
تجار و شرکت‌های متوسط و خرد که تراکنش مالی کمتری دارند، می‌توانند کارهایشان را از طریق این سامانه‌ها انجام بدهند و با تقریب خوبی مطمئن باشند که مشکلی از نظر تحریم‌ها برایشان پیش نخواهد آمد. نیما امیرشکاری، مدیرگروه بانکداری الکترونیک پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در این‌باره به همشهری می‌گوید: «زمانی که از ارزهای مجازی که به شیوه توزیع‌شده (غیرمتمرکز) منتقل می‌شوند، استفاده کنیم، چگونگی انتقال پول دیرتر از زمان‌های دیگر قابل شناسایی و بند آوردن است.
در نتیجه، کسب و کارها می‌توانند صادرات و واردات‌شان را با خیال راحت‌تری در این فضا انجام بدهند.» بسیاری از ارزهای مجازی در کشورهای دیگر جهان نیز شناخته‌شده هستند و به همین دلیل، افراد می‌توانند پول‌شان را در هر نقطه‌ای از جهان به ارز فیزیکی دلخواهشان تبدیل کنند. البته این روش، بیشتر به‌کار کسب‌وکارهای خرد می‌آید و سامانه‌های دولتی که حجم پول تبادل‌شده‌شان بسیار بالاست، باید از روش‌های دیگری استفاده کنند.
- شکار رمزارزها با پردازنده قوی
رمزارزهایی مثل بیت‌کوین از طریق روشی به نام «ماینینگ» گسترش پیدا کرده و شبکه بزرگی را شکل می‌دهند. در این شیوه، اشخاص حقیقی یا حقوقی قدرت پردازنده‌های کامپیوتری‌شان را برای حل مسائل و معادلات پیچیده ریاضی که در داخل شبکه تبادل مالی وجود دارد، فعال می‌کنند و به ازای هر معادله مقداری از این پول را به‌عنوان دستمزد برمی‌دارند.
هرچند از نظر فنی اجرای عمل ماینینگ با هر دستگاهی که پردازنده داشته باشند، امکان‌پذیر است و تلفن همراه، لپ‌تاپ و... می‌توانند در این بازی به‌کار گرفته شوند، اما برای اینکه عملا برای استخراج بیت‌کوین جنبه اقتصادی داشته باشد، باید از پردازنده‌هایی با قدرت بسیار بالا که در فضایی امن با خنک‌کننده‌های قدرتمند قرار داده شده‌اند، استفاده کرد. انرژی که برای استخراج هر بیت‌کوین در روز مصرف می‌شود، چیزی معادل هزینه برق یک شهر کوچک تخمین زده شده است.
برخی کارشناسان ماینینگ را یک راهکار برای به‌دست آوردن بیت‌کوین برای ورود ارز فیزیکی به کشور می‌دانند. ماینینگ رمزینه‌ارزها در کشور یکی از اقتصادی‌ترین روش‌ها از نظر برخی کارشناسان است. چون هزینه برق در کشور ارزان‌تر از دیگر کشورهاست، با استفاده از پردازنده‌های رایانه‌ای می‌توانیم رمزینه‌ارزها را استخراج کرده و آن را به خریداران خارجی بفروشیم. این روش در بلندمدت بهینه و سودآور به‌نظر می‌رسد.
نظر شما