داستان حكمراني فيلمهاي كمدي البته منحصر به 6-5سال اخير نيست و مي‌شود گفت دست‌كم يك دهه است كه اغلب سينما‌روها بيشتر با هدف خنديدن، فيلم‌ها را براي تماشا انتخاب كرده‌اند.
نكته جالب توجه اما كيفيت تعدادي از اين كمدي‌هاي پرفروش است؛ فيلم‌هايي كه اگر بخواهيم عنوان كمدي را برايشان به كار ببريم، چاره‌اي جز افزودن صفت «سخيف» را بر آنها نداريم. اين كمدي‌هاي سخيف با پايين‌ترين كيفيت به بالاترين ارقام فروش دست يافته‌اند. تازه سهم كمدي‌هاي ضعيف را بايد جدا از كمدي‌هاي سخيف محاسبه كرد. در 2سال اخير ميان فيلمهاي غيركمدي تنها 4 فيلم به فروش بالاي 10ميليارد تومان دست‌يافته‌اند؛ «فروشنده» اصغر فرهادي، «محمد رسول‌الله(ص)» ساخته مجيد مجيدي، «ابد و يك روز» سعيد روستايي و «سلام بمبئي» قربان محمدپور كه اين آخري يك فيلم‌هندي تمام‌عيار است.
در همين روزهاي اخير «خفگي» جيراني با اقبال قابل‌توجه تماشاگران مواجه شده و به عنوان يك فيلم سياه و سفيد و تلخ ـ بر خلاف پيش‌بيني‌ها ـ به گيشه‌اي قابل توجه دست يافته است اما وقتي فيلم «خالتور» از راه رسيد، خيلي زود توانست در آمار فروش روزانه از تريلر خوش‌ساخت جيراني جلو بزند. به نظر مي‌رسد كه مردم، فيلم شاد و مفرح را به درام تلخ و جدي ترجيح مي‌دهند و تنها مواردي چون «فروشنده» به دليل جايگاه فرهادي ميان طبقه متوسط شهري مي‌تواند همپاي كمدي‌ها تماشاگر داشته باشد. وقتي بخواهيم ميان كمدي‌هاي پرفروش سراغ آثار استاندارد را بگيريم به‌سختي مي‌توانيم از چند نمونه انگشت‌شمار نام ببريم.
به نظر مي‌رسد كه در تحليل چرايي موفقيت ژانر كمدي در سينماي ايران، بيشتر از بررسي‌هاي زيبايي‌شناسانه، به تأملات جامعه‌شناسانه نياز داشته باشيم.
- نوستالژي دهه60
«نهنگ عنبر» دومين فيلم پرفروش سال94 بود و با اينكه در فصل نامناسب و پس از جرح‌وتعديل فراوان به نمايش درآمد، توانست بالاي 7ميليارد تومان بفروشد. ساخت دنباله بر فيلمي موفق در گيشه، به عنوان سنت اين سال‌هاي سينماي بدنه در مورد نهنگ عنبر هم تكرار شد. «نهنگ عنبر2؛ سلكشن رويا» با تكيه بر جذابيت‌هاي قسمت اول و با فيلمنامه‌اي ضعيف‌تر توانست به توفيق خيره‌كننده‌اي در گيشه دست يابد. حضور رضا عطاران به عنوان پولسازترين بازيگر سينماي ايران در اين سال‌ها، كنار نوستالژي دهه60 و البته حرفه‌اي‌گري و قريحه طنز سامان مقدم، باعث شد كه نهنگ عنبر2 بالاي 21ميليارد تومان بفروشد و تبديل به پرفروش‌ترين فيلم تاريخ سينماي ايران شود.
- كمدي ارزان عامه‌پسند
در حالي كه سال‌ها بود كمدي‌هاي ارزان عامه‌پسند خيلي در گيشه با موفقيت مواجه نمي‌شدند، حالا فروش بالاي «خالتور» به‌عنوان اثري به شدت ضعيف خيلي‌ها را غافلگير كرده است. محصول تازه پويافيلم كه در دهه 80 كمدي‌هاي پرفروشي را روانه اكران كرده بود، پس از چند سال فترت دوباره طعم موفقيت را چشيده است. خالتور در تداوم موفقيت تجاري «آس و پاس» و با همان تركيب بازيگران و همان حال و هوا ساخته شده است.
- آتراكسيون لاله‌زاري
در تحليل فروش بالاي «گشت2» كه تا آستانه 20ميلياردي‌شدن پيش رفت احتمالا بايد سراغ شهرت و جنجال‌آفريني قسمت اول و تركيب امتحان‌پس‌داده بازيگرانش رفت. گشت ارشاد ساخته سعيد سهيلي كه در نوروز91 اكران شد و به دليل اعتراض‌ها از پرده به پايين كشيده شد، فيلم با ظاهر اجتماعي و نسبتا تند و تيز و موثري بود كه لحن طنزآميزي نيز در آن به‌چشم مي‌خورد. گشت2 هيچ‌كدام از محسنات قسمت اول را ندارد و سطح شوخي‌هايش پايين‌تر از آن است كه بتوان آن را كمدي ناميد. اما همين فيلم زير استاندارد هم نزديك به 20ميليارد تومان در گيشه فروخت.
- كمدي استاندارد
«خوب، بد، جلف» تنها كمدي استانداردي بود كه امسال اكران شد و به فروش بالايي دست يافت. مسئله تلقي از ژانر كمدي، نوشتن شوخي‌هاي سينمايي و اجراي درست و مؤثر آنها در اولين فيلم بلند سينمايي پيمان قاسم‌خاني كه مهم‌ترين و بهترين كمدي‌نويس سينماي پس از انقلاب محسوب مي‌شود، كاملا مشهود است. خوب، بد، جلف فيلم درخشان و بي‌نقصي نيست ولي فيلمي هم نيست كه بخواهد تماشاگرش را با شوخي‌هاي زننده بخنداند. فيلمي كه بيشترين لحظه‌هاي كمدي ميان آثار اكران‌شده امسال در آن به چشم مي‌خورد، بار ديگر مفهوم كمدي استاندارد را موكد مي‌سازد.
- از 65 فيلم اكران شده در سال 95
مجموع فروش 170 ميليارد و 240 ميليون تومان
فروش 11 فيلم كمدي 66ميليارد و 540 ميليون تومان
فروش 54 فيلم غيركمدي 108ميليارد و 700 ميليون تومان
كل تماشاگران فيلمهاي اكران شده
25 ميليون و 230 هزار و 490 نفر
تماشاگران فيلمهاي كمدي
10 ميليون و 275 هزار نفر
تماشاگران فيلمهاي غيركمدي
13 ميليون و 966 هزار نفر
- از50 فيلم اكران‌شده تا پايان آبان 96
مجموع فروش 139 ميليارد و 400 ميليون تومان
فروش 9 فيلم كمدي 86 ميليارد و 529 ميليون تومان
فروش 41 فيلم غيركمدي 52ميليارد و 871 ميليون تومان
كل تماشاگران فيلم‌ها تا پايان آبان 96
17 ميليون و 354 هزار و 280 نفر
تماشاگران فيلمهاي كمدي
12 ميليون و 790 هزار نفر
تماشاگران فيلمهاي غيركمدي
4 ميليون و 660 هزار و 280 نفر
نظر شما