برخي بر اين اعتقادند كه نزديكي بيشتر ايران به روسيه باعث خواهد شد تا اين كشور در برابر سياست‌هاي تهاجمي آمريكا، در كنار ما بايستد؛ اما فراموش نكنيم كه مسكو ابزارها و ظرفيت‌هاي لازم براي چنين اقدامي را ندارد. روسيه طي ماه‌هاي اخير تلاش كرده با ايران، تركيه و اخيرا عربستان پيوند نزديكي ايجاد كند تا حضورش در خاورميانه را جايگزين حضور آمريكا كند. اما روس‌ها ساختارهاي لازم براي حضور پرقدرت و همه‌جانبه در خاورميانه را ندارند. در هيچ‌يك از بازارهاي خاورميانه نمي‌توان كالاي روسي پيدا كرد. حجم اقتصاد روسيه به مسكو اين امكان را نمي‌دهد كه تأمين‌كننده نيازهاي اقتصادي كشورهاي منطقه باشد. بنابراين اين كشور را بايد تنها يك قدرت سياسي و نظامي دانست و حضور روسيه در خاورميانه، تنها از منظر سياسي و نظامي ممكن است. مسكو در شرايط كنوني با تقويت حضورش در خاورميانه بيشتر به‌دنبال ترميم وجهه اش در اين منطقه است. ايران با اتكاي صرف به بازيگري روسيه در خاورميانه، نمي‌تواند برنامه‌اي مؤثر در مقابل سياست تهاجمي آمريكا ارائه كند.
در مقايسه با روسيه، ظرفيت‌هاي اروپا براي مهار سياست‌هاي تهاجمي دونالد ترامپ عليه ايران و تلاش‌هاي او براي برهم زدن توافق هسته‌اي بسيار بيشتر است. اروپايي‌ها در چارچوب اتحاديه اروپا قدرتي را تشكيل داده‌اند كه قابل چشم‌پوشي نيست. اتحاديه اروپا طي سال‌هاي اخير سيگنال‌هاي بسيار قوي‌اي ارسال كرده كه از تمايل آن براي نزديكي به ايران حكايت دارد. شريك اقتصادي اصلي ايران، اروپاست و هرچه روابط اقتصادي ما با اروپايي‌ها در هم تنيده‌تر شود، آنها سخت‌تر از ما عبور خواهند كرد. فارغ از ابزار اقتصادي، كشورهاي بزرگ اروپا كه در برجام هم طرف اصلي ايران بوده‌اند، عضو سازمان پيمان آتلانتيك شمالي يا ناتو هستند. آمريكا در شرايط كنوني براي هرگونه اقدام نظامي عليه ايران، كره‌شمالي يا هر كشور ديگري نياز به يك ائتلاف بين‌المللي دارد كه از مسير ناتو مي‌گذرد.
عدم‌همراهي اروپايي‌ها با آمريكا در چنين ائتلافي مي‌تواند ماجراجويي‌هاي نظامي آمريكا را بي‌نتيجه بگذارد. اما نبايد فراموش كرد كه اساسا مقابله ايران با تهديدهاي ترامپ از مسير سياست مي‌گذرد. همراهي سياسي اروپايي‌ها هم دست‌كم طي هفته‌هاي اخير به خوبي به ايران اثبات شده است. بنابراين تقويت هماهنگي سياسي ميان ايران و اروپا بايد به اولويت دستگاه سياست خارجي كشور تبديل شود تا اجماع لازم براي مقابله با دولت جديد آمريكا ايجاد شود. همراه كردن اروپايي‌ها با سياست‌هاي ايران در قبال دولت دونالد ترامپ، باعث خواهد شد تا سازمان ملل هم در كنار ايران بايستد. همراهي 2نهاد قدرتمند، يعني اتحاديه اروپا و سازمان ملل با ايران دونالد ترامپ را كه در داخل با بحران سياسي روبه‌رو است، در جهان هم منزوي خواهد كرد.
پيش از آغاز دور جديد مذاكرات ايران با گروه 1+5، از سوي مقام‌معظم رهبري نكته‌اي مطرح شد كه كمتر به آن پرداخته شد و آن موضوع تأمين گاز اروپا بود. ايشان به امكان استفاده ايران از ابزار گاز اشاره كردند. ايران اكنون در زمينه ذخاير اثبات شده گاز طبيعي، در جايگاه نخست جهان ايستاده و روسيه را پشت سر گذاشته است. اتحاديه اروپا وابسته به گاز است و روس‌ها از گاز به‌عنوان يك ابزار سياسي در مقابل اروپايي‌ها استفاده مي‌كنند. ايران مي‌تواند با جذب سرمايه و تكنولوژي اروپايي‌ها و توسعه ميادين گازي خود، به آنها تضمين دهد كه تا چندين دهه آينده گاز اين منطقه را تأمين خواهد كرد. اين اقدام، روابط ايران و اروپا را بيش از پيش در هم تنيده خواهد كرد.
ما نيازمند يك صداي واحد در داخل هستيم تا به تمايل اروپايي‌ها براي نزديكي بيشتر به ايران پاسخ دهيم. سياست‌هاي تهاجمي دونالد ترامپ عليه ايران و برجام را اروپايي‌ها به بهترين شكل مي‌توانند مهار كنند. زمين بازي برجام اروپاست.
نظر شما