ساماندهي تك بنا بدون درنظرگرفتن مجاورين و پيشينه راسته و محل، اقدام ناقصي است كه منجربه ساماندهي سيما و منظر شهر نخواهد شد. به يقين ملزم كردن طراحان و سازندگان به دريافت تأييديه نماي ساختمان، خلق آثار خاص و فاخر معماري نيست بلكه ساماندهي وضعيت نابسامان كنوني است كه بدون توجه به رويكردهاي شهرسازي ممكن نخواهدبود. حضور اساتيد شهرسازي در كنار استادان معماري در كميته نماي مناطق به همين دليل است اما هنوز بسياري از سازندگان و طراحان از اين مسئله غفلت مي‌كنند.
«طراحي شهري يك هنر است و بر زيبايي شناسي وكيفيت خوب فيزيكي شهر تأكيد مي‌كند اما اين موضوع در ايران و كشورهاي جهان سوم مخدوش شده درحالي‌كه شهرسازي سنتي ما داراي نمونه‌هاي زيبايي از اين موضوع است كه آن را تسري نداده‌ايم.» اين گفته نسيم ايران‌منش، استاد شهرسازي دانشگاه و عضو كميته نماي منطقه 8 است. وي به همشهري مي‌گويد: «سازندگان و حتي برخي طراحان از اهميت مسئله شهرسازي و هماهنگ بودن نما با ساختمان‌هاي همجوار بي‌اطلاعند اما وقتي اهميت اين موضوع به آنها توضيح داده مي‌شود به خوبي رعايت مي‌كنند. طراح و سازنده بايد از نماي بناي خودش فراتر رفته و آن را در كنار ديگر بناهاي همجوار و خصوصيات محلي قرار دهد. تمايل به بارزبودن نما، موجب بروز هرج و مرج در سيماي شهري مي‌شود؛ مشكلي كه اكنون در شهرها با آن روبه‌رو هستيم.»
- مشكل همجواري با نماي فاقد ارزش
به طراحان و سازندگان بنا توصيه مي‌شود معيارهاي استاندارد زيبايي شناسانه در نماي ساختمان‌هاي مجاور را، درنماي ساختمان خودشان رعايت كنند. به‌عنوان مثال، نماي افقي يا عمودي ساختمان‌هاي كنار هم تاحدودي شبيه باشند، خط پنجره‌ها تا حدامكان حفظ شده و برآمدگي‌ها و پيش‌آمدگي‌ها نيز تفاوت چنداني نداشته باشند، رعايت اين موارد در مورد ساختمان‌هايي كه در معابر اصلي و درجه يك قرار دارند از اهميت بسيار بيشتري برخوردار است اما مشكل در مناطق و محله‌هاي فرسوده است يعني جايي كه ساختمان‌هاي بسيار قديمي و فاقد نماي ارزشمند دارد كه قاعدتا ساختمان جديد نمي‌تواند و نبايد از آنها پيروي كند. به گفته ايران منش، دراين موارداهميت نماي ساختمان جديد بسيار زياد خواهد بود چراكه اگر ساختمان‌هاي قديمي هم تخريب شوند و نوسازي را آغاز كنند، از نماي نخستين ساختمان نوسازي شده سرمشق خواهند گرفت. «تلاش مي‌كنيم اهميت اين موضوع را به مالك گوشزد كنيم تا به رعايت كامل استانداردهاي نما ترغيب شود.» اما گاهي اوقات ساختمان‌هاي مجاور نه فرسوده‌اند و نه داراي ارزش. در چنين مواردي معمولا تلاش خواهد شد نماي ساختمان جديد ناهماهنگ و ناهمگون با ساختمان‌هاي قبلي نباشد.
رئيس كميسيون معماري و شهرسازي شوراي شهر اما معتقد است كه بايد اقدامي اساسي در مورد نماهاي قديمي شهر انجام داد و اين وظيفه سازمان زيباسازي است. محمد سالاري در گفت‌وگو با همشهري به مرمت و بهسازي جداره‌هاي ميادين اصلي شهر توسط اين سازمان و به‌ويژه بهسازي ساختمان‌هاي منطقه 12اشاره كرده و مي‌گويد: «انصافا مرمت انجام شده در اين منطقه اقدامي كم نظير و مايه دلگرمي است كه اگردر راسته‌هاي اصلي ديگر مناطق هم انجام شود، فرايند تصميم‌گيري در مورد نماي ساختمان‌هاي جديد را راحت‌تر خواهد‌كرد.»
- جفاي قانون به شهرسازان
استاد شهرسازي كميته نماي منطقه 8معتقد است قانونمندتر شدن ضوابط دراجراي مباحث شهرسازي، كار را راحت‌تر و سريع‌تر پيش خواهد برد. اين موضوعي است كه سالاري رئيس كميسيون شهرسازي شوراي شهر هم به آن اشاره كرده و با اشاره به اينكه از ابتدا اصرار بر حضور شهرسازان در كميته‌هاي نما داشتيم مي‌گويد طبق ضوابط سازمان نظام مهندسي، شهرداري‌ها ملزم شده‌اند كه تنها امضاي تأييد معمار ساختمان را داشته باشند درحالي‌كه امضا و تأييد استاد شهرسازي نيز مسئله مهمي است. به گفته وي درجلساتي كه با سازمان نظام مهندسي برگزار شده و در موضوع مبحث دوم كه هم‌اكنون در حال بررسي است اميدواريم كه اين جايگاه براي مهندسان شهرساز هم قائل شود تا آنها نيز از اركان ذيصلاح در صدور پروانه محسوب شوند.
نظر شما