بچه از روی تاب افتاده و سنگ و کلوخ‌های کف زمین بازی دست و پایش را زخمی کرده‌اند.
یک ربعی طول می‌کشد تا کودک را آرام کنی، قصد داری به منزل برگردی، از کنار الاکلنگ که رد می‌شوی کودک گریه دقایق پیش را فراموش می‌کند و می‌خواهد به بازی ادامه دهد.
بهتر است پارک را با خاطره‌ای خوش ترک کنید پس قبول می‌کنی اما این بار کنار بچه می‌ایستی تا از خطرات احتمالی حفظش کنی.
شکر خدا اتفاقی برایش نمی‌افتد اما هنگام پیاده شدن، میله آهنی وسیله بازی به لباسش گیر می‌کند و آن را پاره می‌کند!
این وضعیت غیر استانداردی است که در بسیاری از زمینهای بازی کودکان در کشور به چشم می‌آید: در مناطق مختلف شهر پارک‌هایی ساخته می‌شود و در زمانی کوتاه زمین بازی پارک هم تجهیز می‌شود.
در خیابان سمیه تهران چند شرکت هستند که تاب و سرسره می‌سازند و اگر مسئولان تجهیز این زمینهای بازی خیلی به این کار اهمیت دهند به سراغ این شرکت‌ها می‌روند، در غیر این صورت هم با چند تا آهنگر قرارداد می‌بندند که زمین بازی پارک را تجهیز کنند.
مهندس لاهیجی، مدیر اداره مبلمان شهری سازمان زیباسازی، در گفت وگو با همشهری با بیان این مطلب، می‌افزاید: به دنبال چنین وضعیتی است که شما شاهد اوضاع نابسامان زمینهای بازی کودکان در پارک‌ها هستید.
به گفته این مقام مسئول، زخمی شدن دست و پای کودکان، شکستگی دست و پا و شکستگی سر بچه‌ها در اثر سقوط از وسایل بازی و غیر‌استاندارد بودن کف زمین بازی از جمله مشکلاتی است که بچه‌ها در این زمین‌ها با آن مواجه می‌شوند.
از سوی دیگر ساخته شدن وسایل از آهن، تیز بودن قسمت‌هایی از این وسایل و اتصال آن‌ها به وسیله جوش باعث می‌شود که پوست لطیف بچه‌ها آسیب ببیند و گاهی هم منجر به پارگی لباس اطفال می شود.
مجموع این عوامل باعث شده تا سازمان زیباسازی شهرداری تهران درصدد ایمن‌سازی و تجهیز زمینهای بازی در پارک‌های تهران برآید.
20 زمین بازی نمونه
بالا بردن ضریب ایمنی زمینهای بازی کودکان و تجهیز آن با وسایل مدرن بازی از جمله اهداف اجرای طرحی است که سازمان زیباسازی شهرداری تهران آن را در دستور کار خود دارد.
شریف کاظمی، معاون طرح و برنامه سازمان زیباسازی، با بیان این مطلب به همشهری می‌گوید: ما به عنوان مرجع هدایت کننده این طرح در نظر داریم تا در مناطق مختلف شهرداری تهران یک زمین بازی کودک را با بالاترین ضریب استاندارد و بهترین و مدرنترین وسایل تجهیز کنیم.
به این ترتیب زیباسازی مناطق مختلف شهرداری نیز می‌توانند ضمن الگو برداری از این نمونه ارائه شده سایر بوستان‌های منطقه خود را تجهیز و ایمن‌سازی کنند.
احداث سکوی ایمنی، نصب کفپوش پلاستیکی زمینهای بازی، به کارگیری وسایل بازی که کمترین صدمه را به کودکان می‌زنند، ایجاد زمینه مناسب برای احیای بازیهای کهن ایرانی و همچنین به کارگیری وسایلی که باعث بالا بردن خلاقیت کودکان می‌شود از جمله مواردی است که در این طرح به کار برده می‌شود.
مهندس لاهیجی در تشریح این طرح می‌گوید: طبق استانداردهای موجود، وسایل بازی کودکان در زمینهای بازی باید از جنس پلی‌اتیلن باشد که موجب زخمی شدن بچه‌ها نمی‌شود و در ضمن مواد سمی هم از آن جدا نمی‌شود.
این کارشناس ارشد طراحی صنعتی، می‌افزاید: کفپوش استاندارد زمین بازی به گونه‌ای است که اگر بچه از ارتفاع یک متر و 40 سانتی‌متر سقوط کند، آسیب نمی‌بیند.
وی با اشاره به کف‌پوش‌هایی که در کف برخی زمینهای بازی وجود دارد و به صورت قطعات پازل به هم متصل می‌شوند، می‌گوید: این کف‌پوش‌ها ظاهری مانند ابر دارند و بسیار نرم هستند و به راحتی با فشار دست فرو می‌روند و اصلا مناسب زمین بازی نیستند.
به گفته لاهیجی این گونه کف‌پوش‌ها مخصوص فضاهای داخلی طراحی شده‌اند اما به دلیل قیمت پایین و سادگی نصب گاهی در زمینهای بازی استفاده می‌شوند در حالیکه کفپوش استاندارد زمین بازی از ترکیب نوعی خرده پلاستیک خشک، چسب و مواد پلیمری ساخته می‌شود و به راحتی فرو نمی‌رود اما به دلیل خلل و فرج‌هایی که دارد به راحتی ضربه را می‌گیرد.
مدیر اداره مبلمان شهری در ادامه می‌افزاید: در طرح تجهیز و ایمن‌سازی زمینهای بازی، کف تمام 20 زمین بازی الگوی ما با استفاده از این کف‌پوش‌ها پوشانده می‌شود و تمام وسایل بازی هم استاندارد خواهند بود.
لاهیجی زمان بهره‌برداری از این زمینهای استاندارد را پایان سال ذکر می‌کند و می‌گوید: اکنون ما در حال بازرسی زمینهای موجود هستیم تا در هر منطقه شهرداری یک زمین بازی مناسب را برای تجهیز انتخاب کنیم. به گفته لاهیجی این زمین بازی باید دست کم 400 متر وسعت داشته باشد، در آن منطقه شهرداری مرکزیت داشته باشد و بچه‌ها در آن پارک رفت و آمد زیادی داشته باشند.
پارک دوستدار کودک
اما طرح دیگری که شهرداری تهران در دستور کار دارد، ایجاد مجتمعی مخصوص کودکان در زمینی به وسعت 10 هکتار در ضلع شمالی پارک چیتگر است.
شریف کاظمی با بیان این مطلب می‌گوید: نمونه چنین پارکی فقط در شهر وین وجود دارد و در این پارک، نه تنها بازی و تفریح بچه‌ها بلکه پرورش هوش انتزاعی آن‌ها مورد توجه است.
قرار بر این است که تمام مبلمان این پارک از نیمکت و صندلی گرفته تا سطل‌های زباله و آبخوری‌ها مناسب قد و قواره کودکان طراحی و ساخته شود.
استاندارد بودن تمام وسایل بازی، طراحی وسایل بازی چوبی علاوه بر وسایل پلی‌اتیلنی معمول و همچنین وجود بخشی مخصوص بازی کودکان معلول با در نظر گرفتن تسهیلات ویژه از دیگر مشخصات این پارک است.
بخش امانت اسباب‌بازی از دیگر بخش‌هایی است که برای این مجتمع تفریحی در نظر گرفته شده است.
اما شاید وجود اسباب‌بازی‌های ویژه بازیهای ایرانی از شاخص‌ترین ویژگی‌های پارک دوستدار کودک باشد. مهندس لاهیجی در این زمینه می‌گوید: بازی‌هایی چون الک‌دلک، پشتک وارو، هفت سنگ و پرش خرک از بازیهای قدیمی ایرانی هستند که کم‌کم به فراموشی سپرده می‌شوند.
اما کارشناسان ما روی این بازی‌ها کار کرده اند و بر اساس این بازی‌ها طرح‌های اولیه وسایل بازی را آماده کرده‌اند و حال دنبال مجری مناسبی هستیم تا تهیه این وسایل را به او بسپاریم.
طراحی بازی بر اساس داستان‌های قدیمی ایرانی چون هفت‌خوان رستم و موش و گربه از دیگر مواردی است که به منظور پرورش هوش کودکان و همچنین هویت‌سازی کودکان در دستور کار کارشناسان سازمان زیباسازی است.
