علاوه بر اختراعات به ثبت رسیده او بیش از 30 مقاله در زمینه DNA نوشته و در 20 کنفرانس بین‌المللی حضوری فعال داشته است. در حال حاضر هم رونقی عضو سازمان ژنوم انسانی و جامعه علوم پیشرفته آمریکاست.
او در سال 1968 در تهران به دنیا آمد و پس از گذراندن تحصیلات دبیرستانی به سوئد رفت. لیسانس خود را از دانشگاه کالمار و مدرک PHD را در زمینه بیوتکنولوژی از دانشگاه KTH اخذ کرد.
رونقی در میان صحبت‌هایش به آمار جالبی اشاره می‌کند: « در حال حاضر 4/0 درصد از جمعیت آمریکا را ایرانیان تشکیل می‌دهند که سالانه حدود 650 میلیارد دلار درآمد دارند، چندین برابر درآمد نفتی ایران در سال. 10 میلیون نفر ایرانی در کالیفرنیا زندگی می‌کنند و 30 درصد مسکن لس آنجلس متعلق به ایرانی‌هاست.»
این آمارها نشانه اقتدار کسب و کار و ذهن ایرانیان است. به امید روزی که چنین سرمایه‌هایی که بیشتر آنها در ایران پرورش یافته‌اند در ایران بمانند، با رونقی به عنوان یک الگوی موفق در پیوند دادن علم و صنعت و تجارت به گفتگو نشستیم.
***
- شاید شما یکی از بهترین افراد برای پاسخگویی به سؤال علم بهتر است یا ثروت باشید، چون کارنامه خوبی هم در علم و هم در اقتصاد دارید؟ چه شد که علاقه‌مند به کارهای اقتصادی شدید؟
من پس از گرفتن دکتری از دانشگاه KTH ، از دانشگاه استنفورد یک پیشنهاد کاری داشتم که به آنجا رفتم و تاکنون حدود هشت سال است که آنجا هستم. پس از اخذ دکتری همواره 50 درصد از وقت خود را در دنیای صنعت گذراندم و مابقی را در دانشگاه. در واقع صنعت دقیقاً کار تحقیقاتی من را تعریف کرد.
- شما در دو بخش از تکنولوژی بیشتر فعالیت می‌کنید ژنتیک و انرژی‌های نو، که یکی از آنها هم اکنون بحثی است که همه کشورهای دنیا درگیر آن هستند از جمله کشور خودمان.
انرژی هم اکنون یکی از گرانبهاترین کالاها به شمار می‌رود. با توجه به اتخاذ سرمایه گذاری و خلق ایده‌های نو در مواضع مختلف اقتصادی نظرتان راجع به وضعیت امروز انرژی در دنیا چیست؟
انرژی بازار بزرگی را در دنیا گرفته است. چیزی حدود 700 میلیارد دلار در حالی که با وجود عصر اطلاعات، بازار فناوری اطلاعات حدود 600 میلیارد و بازار دارو با وجود نیاز مبرم انسان‌ها حدود 400 میلیارد دلار در سال است.
به عقیده من دنیا وارد انقلاب انرژی شده است، به علاوه که با صنعتی شدن برخی کشورها نظیر چین و هند، انرژی با نرخ مصرف رشد بسیار سریعی در حال پیشرفت است. در حال حاضر این انرژی است که تمام مسائل را تعریف می‌کند، حتی سیاست. و به همین دلیل بحث انرژی‌های جانشین مطرح شد.
البته انرژی‌هایی که از کارایی بهتر و بیشتری برخوردار باشند. مثلاً تولید اتانول و مصرف آن به عنوان سوخت جانشین خودروها در بعضی کشورها در 5 سال اخیر رایج شد که ابتدا برزیل پیشگام بود و بعد از آن تا حدودی آمریکا و همچنین چند کشور دیگر اقدام کردند.
اما دولت برزیل در این زمینه به صورت جدی اقدام کرد و تا جایی پیشرفت که تولید این سوخت سبب پیشرفت و افزایش منافع سرشار اقتصادی‌اش شد به طوری که چندی نگذشت که حتی دست به صادرات انرژی زد.
- طرح تولید اتانول در برزیل چگونه به این موفقیت چشمگیر رسید؟
ابتدا با سوخت ترکیبی که 40 درصد اتانول و 60 درصد بنزین بود شروع کرد به علاوه یک تغییر فنی در خودروها ایجاد کرد و نیز پمپ بنزین‌های این‌گونه سوخت را به تدریج افزایش داد.
با گسترش پمپ بنزین‌های سوخت ترکیبی کم کم خودروهایی تولید شد که صددرصد از اتانول استفاده می‌کردند. البته تولید این خودروها چون از نظر مالیاتی به نفع تولیدکنندگان بود بیشتر رایج شد و همین موضوع باعث شد خودروها کاملاً بر اساس سوخت اتانول تولید شوند.
- و قیمت خودروها؟
هیچ تغییری نکرد. در واقع دولت کنترل می‌کرد و نکته دیگر این بود که از لحاظ فنی خودروهایی که با سوخت اتانول تولید می‌شد از شتاب کمتری برخوردار نبودند چون درجه احتراق اتانول مانند درجه احتراق بنزین نیست.
- با توجه به هشدار سازمان محیط زیست جهانی در مورد تولید سوخت اتانول به کشور برزیل، اتانول می‌تواند در این بحران جایگزین سوختی خوبی باشد؟
نه. تولید اتانول علاوه بر مواردی که گفتید با مشکلات بسیاری روبه روست و به نظر من کار عاقلانه‌ای نیست. اتانول از ذرت گرفته می‌شود. به صورتی که 4 واحد انرژی به ذرت وارد و تنها یک واحد انرژی از آن گرفته می‌شود.
برای مثال اگر آمریکا بخواهد سوخت خود را از این نوع تأمین کند برای تولید اتانول از ذرت، به 130 میلیون هکتار زمین نیاز دارد که در آمریکا این مساحت یافت نمی‌شود. علاوه بر آن قیمت ذرت در دنیا به صورت چشمگیری رو به افزایش است و طی سال گذشته در آمریکا 3 برابر افزایش قیمت داشته است.
- هم اکنون از نیشکر هم اتانول می‌گیرند. چرا دولت‌ها این کار را نمی‌کنند؟
بله. گرفتن اتانول از نیشکر یک پله بالاتر از ذرت است زیرا نیشکر 32 برابر کارایی بیشتری نسبت به ذرت دارد ولی مشکل بزرگی هم دارد. نیشکر در هر نوع آب و هوایی رشد نمی‌کند.
بنابراین اگر دنبال جانشین خوبی می‌گردیم این دو را شامل نمی‌شود. اخیراً محققین از جمله تیم ما که در دانشگاه استنفورد مستقر هستند بر روی زیست توده (Biomass) کار می‌کنند. زیست توده در واقع به هر موجود زنده مثل انواع درختان، جلبک‌ها و سایر گیاهان که قابلیت پرورش و استخراج انرژی را دارند اطلاق می‌شود.
در این زمینه جلبک‌ها قابلیت رشد و استخراج انرژی بدون هیچ مشکلی را دارند. آنها تنها نور آفتاب و دی اکسیدکربن را جذب می‌کنند و بستری آماده برای استخراج انرژی هستند. تحقیقات روی آنها آغاز شده تا با کمی‌دست‌کاری ژنتیکی مقدار کارایی آنها را افزایش دهیم.
در واقع آنها تولید روغن می‌کنند و ما با دستکاری ژنتیکی می‌توانیم تا 3 برابر تولید آنها را افزایش دهیم. ویژگی‌های بخصوص آب و هوایی ایران بستری ناب برای پرورش و کلاً تحقیقات زیست توده است.
- شما به عنوان فعال بخش خصوصی، چه ارزیابی از وضعیت اقتصادی ایران دارید؟
اگر نفت نبود ما نیز مثل بسیاری دیگر از مردم جهان به اندازه کار می‌کردیم و به اندازه فرمان می‌بردیم. ولی نکته بسیار جذاب در مسئله نفت این است که این صاحبان نفت نیستند که بر بازار مسلطند، خریداران چنان بر بازار و اقتصاد این ماده مسلط شده‌اند که دولت‌هایشان از همین محل درآمدی به مراتب بیشتر از دولت‌های صاحب نفت دارند.
به همین سبب باید دست از آن کشید و دید چه صنعتی در ایران می‌تواند اشتغال زایی کند. البته از نوع اشتغال‌زایی پایدار که در سطح بازارهای جهانی مطرح شود. برنامه‌های اقتصادی برنامه‌هایی نیستند که در چند سال جواب دهند، باید آنها را در چارچوب اقتصاد جهانی تعریف کرد و در آن چارچوب موضعی عمل کرد که چنین روندی در برنامه‌های اقتصادی ایران فعلاً دیده نمی‌شود.
- با توجه به ابلاغیه اصل 44 قانون اساسی، خصوصی‌سازی چقدر می‌تواند به اقتصاد یک جامعه کمک کند و این شیوه در کشورهای دیگر به چه صورت اجرا می‌شود؟
یکی از مراحل صنعتی شدن در هر کشوری خصوصی سازی است. رابطه‌ها در دنیا سه نوعند، برد در مقابل برد، برد در مقابل باخت و باخت در مقابل باخت که در خاورمیانه اکثر رابطه‌ها از نوع سومند.
رابطه برد در مقابل باخت هم در درازمدت مخرب است چون باعث نارضایتی می‌شود و در نتیجه برد در مقابل برد تنها رابطه خوب و عاقلانه است. اگر شما سرمایه‌گذار هستید باید تمام افراد شرکت شما برنده باشند.
نه تنها از حقوق خوبی برخوردار باشند بلکه سهام دار شرکت نیز باشند که این مدل در ساختار دولتی عملی نیست. بر همین اساس شرکت‌های خصوصی باید وارد عمل شوند.
