به جز 3-2 جشنواره بزرگ دنیا، چیز دیگری در بساط نیست که آدم‌ها را به وجد بیاورد. بقیه‌اش همه اتفاق‌های ساده‌ای است که به آمد و رفت بازیگر ها در فیلم‌ها ربط دارد و البته تعدادی اسم که آب هم بخورند، ارزش دارد. این هفته در آستانه اتفاق مهمی هستیم؛ شصت و چهارمین جشنواره فیلم ونیز آغاز می‌شود و ما می‌مانیم و آدم‌هایی که همین‌جوری آب هم که بخورند، ارزش دارد.
حالا تصور کنید همه این آدم‌ها می‌خواهند در کنار هم جمع بشوند و از روی فرش قرمز ونیز بگذرند. جشنواره فیلم ونیز با شیر طلایی‌اش در رده دوم جشنواره‌‌های معتبرجهانی، بعد از اسکار و در کنار جشنواره فیلم برلین قرار می‌گیرد. این جشنواره از هفتم شهریورماه (به تقویم ما) آغاز خواهد شد. این اطلاعات را داشته باشید تا آغاز جشنواره و اتفاقات هیجان‌انگیزتر.
تاوان در افتتاحیه
فیلم‌های افتتاحیه جشنواره‌ها فیلم‌های مهمی هستند؛ فیلم‌هایی که سلیقه برگزارکنندگان را نشان می‌دهد. نمایش هر فیلم، نشان‌دهنده حرف اصلی برگزارکنندگان جشنواره است. به همین خاطر است که خیلی زودتر از آنکه خبر‌های مربوط به جشنواره روی تلکس‌ها بیاید، فیلم افتتاحیه جشنواره را انتخاب می‌کنند.
شصت و چهارمین جشنواره فیلم ونیز هم قرار بود با نمایش «هوس، احتیاط» - تازه‌ترین ساخته فیلمساز سرشناس تایوانی - آغاز شود. این خبر را از خردادماه، اعلام کرده بودند اما در این روزهای آخر، خبر داغ دیگری آمده است که می‌گوید فیلم «تاوان» جایگزین «هوس، احتیاط» شده است. این فیلم، ساخته جو رایت است و کایرا نایتلی، جیمز مک آووی و ونسا ردگریو در آن بازی می‌کنند.
هالیوود در ایتالیا
با حرکتی که مسئولان جشنواره فیلم ونیز انجام داده‌اند، این شبهه به وجود آمده که آنها زیر سلطه هالیوود قرار دارند. علت این نتیجه‌گیری اسامی فیلم‌ها و ستاره‌هایی است که در این جشنواره حاضرند.
در جشنواره فیلم ونیز، علاوه بر فیلم‌ها، ستارگانی چون سوزان ساراندون، براد پیت و جورج کلونی و فیلمسازان نامداری مانند وودی آلن، کنت برانا و آنگ‌لی هم حضور دارند. مارکو مولر - رئیس جشنواره فیلم ونیز - معیارهای جشنواره برای فیلم‌های برگزیده را 2 نکته اعلام کرده است؛ «معیار ما برای انتخاب فیلم‌های برگزیده شگفت‌انگیز و اصیل بودن آنها است».
کن لوچ، پل هاگیس، وس اندرسن، برایان دی‌پالما، پیتر گریناوی و اریک رومر از دیگر فیلمسازان نام‌آشنای ونیز امسال هستند. تمام 22فیلم حاضر در بخش مسابقه جشنواره فیلم ونیز، نخستین نمایش جهانی خود را در این جشنواره جشن می‌گیرند؛ اتفاقی که پیش از این تنها یک بار و آن هم درسال گذشته افتاده بود.
آمریکا و بریتانیا
باز هم همان قصه قدیمی تکرار می‌شود؛ چه کسی می‌داند علت اینکه در چنین جشنواره‌ای تعداد فیلم‌هایی که با زبان انگلیسی ساخته شده‌اند، این‌قدر زیادند؟ شصت و چهارمین جشنواره فیلم ونیز با انتخاب بیش از یک‌سوم فیلم‌ها از میان آثار آمریکایی و بریتانیایی، بیشتر از هر دوره دیگر، تمایل خود را به فیلم‌های انگلیسی‌زبان به نمایش گذاشته است.
برگزارکنندگان جشنواره ونیز وقتی فهرست کامل فیلم هایی را که در هفتاد و پنجمین سالگرد این جشنواره به نمایش درمی‌آیند، اعلام کردند از حضور 15فیلم آمریکایی شامل «دارچیلینگ لیمیتد» وس اندرسن و «مایکل کلیتن» تونی گیلروی با بازی جورج کلونی و 7 فیلم بریتانیایی خبر دادند.
مولر می‌گوید: «خیلی از فیلم‌های جشنواره امسال به زبان انگلیسی هستند؛ چرا که این کشورها هرگاه که نیاز باشد، حاضرند تن به خطر بدهند. فیلم‌های برگزیده بسیار نوآورانه با ستاره‌هایی بسیار بزرگ هستند. ما همچنان در جست‌وجوی فیلم‌های غافلگیرکننده و بدیع هستیم و فرقی نمی‌کند این فیلم‌ها از کدام کشورها باشند».
فیلم‌هایی که به نمایش درمی‌آید
در میان فیلم‌های آمریکایی بخش مسابقه ونیز به جز «دارچیلینگ لیمیتد» و «مایکل کلیتن»، می‌توان به «آماده شده» برایان دی پالما درباره جنگ عراق و نوع پوشش خبری حوادث این کشور اشاره کرد.
فیلم‌های«ترور جسی جیمز به دست رابرت فورد ترسو» ساخته اندرو دومینیک با بازی براد پیت در نقش جسی جیمز، «در دره‌الله» پل هاگیس (درباره سربازی که از عراق باز می‌گردد و با بحرانی خانوادگی روبهرو می‌شود) و «من اینجا نیستم» تاد هینز درباره زندگی باب دیلن نیز در این فهرست قرار دارند. به اینها اضافه کنید «بازرس» ساخته کنت برانا را؛ این بازیگر و فیلمساز بریتانیایی سال گذشته نیز فیلم «فلوت جادویی» را در ونیز داشت. «این یک دنیای آزاد است»، فیلم جدید کن لوچ و درام ایتالیایی «شیرین و تلخ» ساخته آندرا پورپوراتی نیز در بخش مسابقه حضور دارند.
در میان 22فیلم بخش مسابقه، نماینده‌ای از ایران حاضر نیست اما سینمای آسیا نماینده‌های قابل اعتنایی دارد؛ «خورشید نیز طلوع می‌کند» ساخته جیانگ ون محصول مشترک چین و هنگ‌کنگ، «جنگو وسترن اسپاگتی» تاکشی میکه از ژاپن و فیلم تایوانی «کمکم کن اروس» به کارگردانی لی کنگ‌شگ از جمله این فیلم‌ها هستند.
فیلم‌هایی از مصر، فرانسه، کانادا و روسیه هم در جشنواره امسال حضور دارند. با وجود این، اهمیتی باورنکردنی که این جشنواره در شصت و چهارمین دوره‌اش برای خود به دست آورده است، در نکته‌ای دیگر نهفته است.
مارکو مولر می‌گوید: «از 57 فیلم بلند بخش‌های مسابقه و خارج از مسابقه 51 فیلم نمایش افتتاحیه خود را در ونیز جشن می‌گیرند». به این خاطر است که اتفاق مهمی در سینمای جهان می‌افتد. کارگردان‌هایی صاحب‌نام می‌آیند و تازه‌ترین فیلم‌هایشان را در این جشنواره نمایش می‌دهند.
نکته‌ای دیگر در هیات داوران
معمولا در هیات داوران جشنواره‌ها به توازن و تعداد نمایندگان گروه‌های مختلف اهمیت می‌دهند و افراد را از بین همه گروه‌های سینمایی انتخاب می‌کنند اما در جریان شصت و چهارمین دوره جشنواره ونیز، برای دومین‌بار است که این اتفاق نمی‌افتد و تمام اعضای هیات داوران را کارگردانان تشکیل می‌دهند. این اتفاق پیشتر در 50سالگی جشنواره افتاده بود.
این جشنواره، قدیمی‌ترین جشنواره سینمایی جهان است. از سال1932 آغاز به کار کرد اما د ر جریان جنگ دوم جهانی برگزار نشد و در چند دوره هم به صورت غیررقابتی برگزار شد.
رئیس هیات داوران جشنواره
رئیس هیات داوران ونیز 2007، ژانگ ییمو چینی است که پیش از این 2 بار برنده شیر طلا شده است. «قهرمان» و «خانه خنجرهای پران» 2 فیلم مطرح او هستند و ژانگ ییمو در کنار هیات داوران جشنواره برای شیر طلایی ونیز تصمیم‌گیری می‌کنند.
این نام‌ها را به خاطر بسپارید: کاترین بریا فیلمساز 59ساله فرانسوی، جین کمپیون کارگردان و فیلمنامه‌نویس 53ساله نیوزیلندی، امانوئل کریالز کارگردان و فیلمنامه‌نویس 42ساله ایتالیایی، الخاندرو گونزالس ایناریتو فیلمساز 44ساله مکزیکی، فرزان اوزپتک فیلمساز 48ساله زاده ترکیه و پل ورهوفن فیلمساز صاحب‌نام و 69ساله هلندی. این افراد اعضای هیات داوران شصت و چهارمین جشنواره ونیز هستند.
تیم برتون و برناردو برتولوچی
امسال 2 شیر طلایی افتخاری هم به 2 فیلمساز برجسته اهدا می‌شود؛ برناردو برتولوچی به مناسبت 75سالگی ونیز یک شیر طلا می‌گیرد و تیم برتون هم دیگر برنده شیر طلایی افتخاری ونیز است. شیر طلایی یک عمر فعالیت پرثمر سینمایی امسال در حالی به برتون تعلق می‌گیرد که مدیران جشنواره فیلم ونیز سال گذشته این جایزه افتخاری را به یکی دیگر از فیلمسازان بزرگ سینمای آمریکا و جهان - یعنی دیوید لینچ - اهدا کرده بودند.
برتون 2 سال پیش با انیمیشن «عروس مرده» و سال1994 با انیمیشن «کابوس پیش از کریسمس» در جشنواره معتبر فیلم ونیز شرکت کرده بود. فیلمساز نابغه این روزها با بازیگر همیشگی آثارش - جانی دپ - مشغول کار روی پروژه «سوئینی تاد» است که بر اساس موزیکالی موفق به همین نام محصول برادوی ساخته می‌شود.
مارکو مولر از تیم برتون به‌عنوان فیلمسازی «نابغه» و «الهام‌بخش» یاد کرد؛ «او به‌خاطر توانایی فعالیت در هالیوود و در عین حال زیرکی در ساخت آثاری خارج از پارادایم غالب هالیوود انتخاب شده است... برتون می‌تواند بدون قربانی کردن وحدت ساختاری و معنایی آثار خود، در تمام ژانرها فیلم بسازد؛ از وحشت گوتیک گرفته تا کمدی‌های نامتعارف».
سورپریز جشنواره‌ای
در این یکی دو ساله مسئولان جشنواره، یک فیلم را به عنوان سورپریز انتخاب می‌کنند و می‌گذارند تا تماشاگران‌شان ناگهان با آن روبهرو شوند. امسال هم 2 فیلم در این فهرست قرار دارند. فهرستی پنهانی که نام‌هایشان معلوم نیستند و با اضافه شدن این
2 فیلم- یکی در بخش مسابقه و دیگری در بخش خارج از مسابقه. تعداد فیلم‌هایی که برای دریافت جایزه با هم رقابت می‌کنند به 22فیلم می‌رسد.
دست‌اندرکاران جشنواره سال گذشته نیز یک سورپریز داشتند: «همچنان زندگی» جیا ژانگکه که در بخش مسابقه نمایش داده شد و در نهایت، شیر طلایی ونیز را از آن خود کرد و در این روزها، در همین سینما فرهنگ خودمان اکران شده است.
