شاید ابتدا به ساکن باورکردنی نباشد اما سینمای حال حاضر بنگلادش که به "دالی‌وود" موسوم است یک صنعت بسیار فعال است.
بنگلادش که ۱۴۷ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد، جمعیتی در حدود ۱۵۰ میلیون نفر را در خود جای داده است. در این کشور ۹۲۰ سالن سینمای فعال وجود دارد. و سالیانه حدود ۴۵ میلیون نفر به سینما می روند. این ارقام باتوجه وضعیت فقر در این کشور و همچنین میزان وسعت و جمعیت آن بسیار شگفت آور است. سالیانه نیز ۹۰ فیلم بنگلادشی در این صنعت موسوم به دالی‌وود تولید می‌گردد که رقم قابل توجهی است و نشاندهنده توجه مردم این کشور به سینمای بومی خودشان است.
البته کسی از دالی‌وود توقع خاصی ندارد. دالی وود تقریبا یک کپی برابر اصل از بالیوود و سینمای هند است که حدود ۲۵ سال است در این کشور جا افتاده و با اقبال مواجه شده ضمن اینکه عمده‌ی دولت های مستقر در بنگلادش توجه کافی و حمایت‌های مالی خاصی از بدنه سینمایی این کشور داشته‌اند. ضمن اینکه حمایت از تماشاگر نیز یکی از راهکارهای اصلی دولت است. در این راستا تا سال ۲۰۱۱ قیمت بلیط سینما حدود ۱۵۰ تومان بوده است.
سینما در بنگلادش هنگامیکه هنوز این سرزمین چنین نامی نداشت در ۲۴ آوریل سال ۱۸۹۸ در داکا پایه گذاری شد. شرکت‌های انگلیسی در این شهر یک سالن نمایش ایجاد کردند. شرکتی موسوم به "برادفورد" در شهر بندری داکا این تاسیسات نمایشی را سروشکل داد و تا حدود ۱۵ سال پس از آن این سالن محل نمایش فیلم‌های خبری هندی و انگلیسی و همچنین اجرای نمایش بود.
از ۱۹۱۳ تا ۱۹۲۰ اولین تحرکات برای ساخت فیلم‌های بنگالی با مدیریت عوامل انگلیسی آغاز گردید. در ۱۹۳۱ فیلم‌های "آخرین بوسه" و "کولی" در این کشور با بازیگران بومی اهل داکا ساخته شد. اما پیش از آن اولین فیلم بنگالی صامت با نام "عافیت جهان" در سال ۱۹۲۰ با حمایت خانواده سلطنتی ساخته شده بود. گفته می‌شود وضعیت و رونق فرهنگ و هنر در این بازه زمانی به گونه‌ای بود که بیش از ۸۰ سالن فعال تئاتر و نمایش در داکا به 
کار مشغول بودند.
از ۱۹۴۷ که پاکستان از هند مستقل شد و پس از آن تا سال ۱۹۷۱ که بنگلادش به استقلال رسید و تا یک دهه بعد از آن به لحاظ ملاحظات سیاسی و درگیری‌های قومی؛ سینمای این کشور نیز در سکوت و تعطیلی تقریبی به سر می‌برد. اگرچه فیلم "نقاب و چهره" به عنوان اولین فیلم بنگالی زبان تاریخ سینمای بنگلادش در سال ۱۹۵۶ و در همین بازه زمانی تولید گردید.
با اینهمه دوران طلایی سینمای بنگلادش از دهه ۹۰ شروع می‌شود جایی که صنعت سینمای این کشور "دالی‌وود" نام گرفت و با حمایت بخش خصوصی و مساعدت های چشمگیر دولت قوام یافت. همچنانکه گفته شد؛ نرخ بسیار کم بلیط سینما در این کشور یکی از دلایل استقبال مردم از تولیدات سینمایی بومی و همچنین اکران‌های خارجی است.
از سینماگران بنگالی قدیمی و بسیار مشهور باید از زهیر ریحان(۱۹۳۵-۱۹۷۲) نام برد که یکی از پیشگامان این صنعت به شمار می‌آید. مهمترین اثر او مستند "توقف نسل کشی" محصول ۱۹۷۱ است که در کشاکش جنگ استقلال این کشور ساخته شد.
از هم نسلان ریحان؛ کاشی نظر اسلام(۱۹۴۱-۲۰۱۵) نیز قابل ذکر است. یکی از مهمترین ساخته های این فیلمساز "پس از بزرگترین ابرها" محصول ۲۰۰۴ نام دارد که از پرفروش‌ترین تولیدات تاریخ سینمای بنگلادش است.
از سینماگرانی که در دهه ۹۰ و در عصر طلایی سینمای دالی‌وود شروع به کار کردند افرادی مانند منتظر رحمان اکبر(۱۹۵۷-) با فیلم "قهرمان برتر" محصول ۲۰۱۰ و تنویر مکمل (۱۹۵۵-) با فیلم "قهرمان بی‌صدا" محصول ۲۰۰۷ قابل اشاره‌اند.
نسل جدید سینمای بنگلادش در سالهای بعد از هزاره سوم به یکباره و با سرعت زیاد به بدنه سینمایی این کشور تزریق شدند. و تولید فیلم‌های بنگالی به‌شدت افزایش یافت. البته این تولیدات عمدتا مصرف داخلی ندارد و حوزه هند و پاکستان و حتی نپال را نیز در برمی‌گیرد. از فیلمسازان نسل جدید دالی‌وود مصطفی سرور فروکی(۱۹۷۳-) با فیلم "داستان مگس" محصول ۲۰۱۳ قابل ذکر هست.
سینمای بنگلادش دارای چند جشنواره فیلم و جایزه مرتبط با این صنعت نیز هست. "جشنواره بین‌المللی فیلم داکا" که از ۱۹۹۲ برگزار می‌شود و "جوایز ملی فیلم و سینما" از مهمترین این فستیوال‌ها هستند. از سال ۲۰۰۸ نیز جشنواره‌ای با عنوان فستیوال فیلم‌های کودک و نوجوان بنگلادش راه اندازی شده که آثار ایرانی متعددی نیز در آن شرکت کرده‌اند.
و در پایان اینکه تنوع ژانر در تولیدات بومی سینمای بنگلادش بسیار فراگیر شده‌است. برای مثال نرخ تولیدات ژانر جنایی و معمایی و پلیسی در کنار ژانر درام اجتماعی همان قدر زیاد است که فیلم‌های علمی تخیلی و فانتزی در دالی وود ساخته می‌شوند. البته باید در نظر داشت که بالاترین هزینه تولید یک فیلم حدود ۱۰۰ هزار دلار است. و مثلا یک کارگردان بنگالی شناخته شده و ۵۰ ساله می تواند چیزی حدود ۲۰۰ فیلم! در کارنامه‌اش داشته باشد. در واقع پروسه نگارش و تولید فیلم در بنگلادش در حدود ۱۰ روز! زمان می برد. البته این روند با توجه به کپی‌برداری مطلق دالی‌وود از بالیوود چندان عجیب نیست.
پوستر فیلم پلیسی جنایی "کیش و مات" ساخته آشکور رحمان محصول ۲۰۱۴ یکی از موفق ترین فیلم‌های سالهای اخیر دالی وود را در ذیل می‌بینید.
نظر شما