آذرماه سال ۹۲ چند هفته بعد از آنکه توافقنامه هسته‌ای ژنو امضا شد، باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا در مرکز سابان مؤسسه بروکینگز حاضر شد و گفت اگر گزینه‌ای در اختیار داشت که با توسل به آن می‌توانست یک یک پیچ‌ها و مهره‌های برنامه هسته‌ای ایران را از بین ببرد، حتما آن گزینه را انتخاب می‌کرد.

خرابکاری در قطعات هسته ای

او سپس خطاب به مخالفان توافقنامه ژنو در آن مركز گفت كه «ولي... دوست دارم همه اين را درك كنند كه چنين گزينه (خاصي) در دسترس نيست». آنهايي كه آن روز در آن مركز بودند و كساني كه روز بعد سخنان رئيس‌جمهور آمريكا را در روزنامه‌ها خواندند گمان كردند كه اوباما از يك استعاره براي از بين بردن برنامه صلح‌آميز هسته‌اي ايران استفاده كرده اما واقعيت اين است كه اوباما دروغ مي‌گفت.

او و دولت آمريكا اين گزينه را از سال 2003 آزموده بودند و خرابكاري در تاسيسات هسته‌اي ايران را از قطعاتي كه ايران بنا به تحريم از بازار آزاد و نه مستقيما از شركت‌هاي توليد‌كننده قطعات هسته‌اي تهيه مي‌كرد، آغاز كرده بودند. چند سال پيش يك روزنامه آلماني با افشاي خرابكاري‌هايي كه در قطعات صنعت هسته‌اي ايران صورت مي‌گرفت، نوشته بود كه ايران و آمريكا وارد جنگ نامرئي شده‌اند. روزنامه آلماني بيراه نمي‌گفت. كاري كه آنها با ويروس استاكس نت، سپس بدافزار فليم در تاسيسات هسته‌اي ايران انجام دادند، اگر خنثي نمي‌شد مي‌توانست به يك فاجعه زيست‌محيطي منجر شود.

بعدها روزنامه نيويورك تايمز در مقاله‌اي به قلم ديويد سانجر براي نخستين‌بار به صراحت اعلام كرد كه آمريكا درگير يك جنگ سري سازمان يافته سايبري با ايران است كه سال‌هاست «پروژه بازي‌هاي المپيك» ناميده مي‌شود. در واقع كشف خرابكاري‌هاي صنعتي از همين جا هم شروع شد. علي اكبر صالحي، رئيس سازمان انرژي اتمي كشورمان در حاشيه نمايشگاهي به نام خرابكاري‌هاي صنعتي مي‌گويد كه همكاران ما در سازمان انرژي اتمي دائم در حال رصد فعاليت‌هاي خرابكارانه دشمن هستند و زماني اين فعاليت‌ها بيشتر شد كه در دولت دهم اعلام شد كه ويروس استاكس‌نت وارد صنعت ايران شده و قصد خرابكاري دارد ولي ما موضوع را بررسي و بموقع اطلاع‌رساني كرديم و توانستيم جلوي خرابكاري‌هاي آنان را بگيريم كه اين امر نخستين اقدام ما در جهت مقابله با خرابكاري صنعتي در ايران بوده است.

  • خرابكاري‌ها كجا انجام مي‌شود؟

بازرسان آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در سال 2003 در مركز غني‌سازي‌ نطنز با قطعاتي برخورد مي‌كنند كه خرابكاري‌ها روي آن انجام شده بود.اين قطعات ساخت آلمان بود. شركت زيمنس آلمان يكي از شركت‌هايي است كه قطعات كاربردي در تاسيسات هسته‌اي را توليد مي‌كند. شركت ادواردز هم يك شركت آلماني- انگليسي است كه اين قطعات را توليد مي‌كند اما ايران بنا به شرايط تحريم نمي‌توانست اين قطعات را مستقيما از اين شركت‌ها تهيه كند.

اصغر زارعان، معاون امنيت سازمان انرژي اتمي در گفت‌وگو با همشهري درباره هويت خرابكاران و نحوه خرابكاري روي قطعات هسته‌اي ايران مي‌گويد سرويس‌هاي اطلاعاتي غرب با جمع‌آوري اطلاعات، از نيازهاي ما مطلع مي‌شدند و مي‌دانستند مثلا چه تجهيزاتي را بايد تهيه كنيم. آنها در مسير تأمين‌كنندگان قطعات هسته‌اي ايران قرار مي‌گرفتند و پيش از آنكه قطعه به ايران منتقل شود، به ايالت نيومكزيكوي آمريكا منتقل مي‌شد و در مركزي به نام سنديا لب (sandia lab) ظريف‌ترين و پيچيده‌ترين كارهاي ممكن روي قطعه را انجام مي‌دادند و سپس قطعه را به ايران مي‌فرستادند.

  • خرابكاري‌ها از چه نوع است؟

فريدون عباسي رئيس سابق سازمان انرژي اتمي در جريان يكي از سخنراني‌هايش در آژانس بين‌المللي انرژي اتمي براي نخستين بار اعلام كرد كه ايران از اين خرابكاري‌ها اطلاع دارد و نسبت به آنها گلايه‌مند است. او در آن سخنراني از خرابكاري در تاسيسات برق سايت فوردو و اضافه‌كردن يك قطعه انفجاري در يكي از سانتريفيوژها پرده برداشت. آخرين جمعه‌ماه رمضان سال 91(روز قدس 27مرداد همان سال) كابل‌هاي انتقال برق به سايت فوردو با استفاده از منجنيق‌هاي دست‌ساز قطع مي‌شود، تمهيدات لازم و وجود برق اضطراري عمليات خرابكاري را خنثي مي‌كند و تأثيري در عملكرد سانتريفيوژها ايجاد نمي‌شود.

يكي از نيازهاي اوليه ماشين سانتريفيوژ حركت در خلأ است و در صنعت غني‌سازي‌ يكي از دستگاه‌هايي كه اهميت بالايي دارد دستگاه يا پمپي است كه توليد خلأ مي‌كند. يك شركت آلماني اين پمپ‌ها را توليد مي‌كند. ايران وقتي براي وارد كردن اين نوع پمپ اقدام مي‌كند بعد از دستيابي به آن متوجه مي‌شود كه 6مورد خرابكاري روي اين پمپ انجام شده است. اين خرابكاري‌ها باعث مي‌شود اصطلاحا خلأ بشكند و فرايند غني‌سازي‌ متوقف شود. به‌عنوان نمونه سوراخ‌هاي ميكروسكوپي يا ليزري روي اين پمپ ايجاد شده بود كه عملكرد آن را دچار مشكل مي‌كرد.

اين پمپ‌ها داراي الكتروموتورهايي هستند كه در قسمت انتهايي پمپ قرار مي‌گيرد. در يك نمونه كارشناسان ايران متوجه مي‌شوند كه سيم پيچي الكتروموتورهاي پمپ تفاوت‌هايي با موردهاي قبلي دارد. وقتي پمپ را مي‌شكافند متوجه مي‌شوند روي سيم‌پيچ اين الكتروموتورها تغييراتي انجام داده‌اند كه مي‌توانند دور موتور را كنترل كنند، افزايش دهند يا جهت آن را تغيير دهند و به اين ترتيب فرايند غني‌سازي‌ را متوقف كنند.

شيرهاي برقي- بادي يا شيرهاي الكتروپنوماتيك قطعه‌اي است كه باز هم در پروسه غني‌سازي‌ به‌كار مي‌رود. اين شيرها در واقع يك بخش از آبشارهاي سانتريفيوژ را از بخش ديگر جدا مي‌كند. در انتهاي يكي از اين قطعات كه به ايران فروخته شده بود آنها باتري كوچكي را جاسازي كرده بودند كه پشت اين باتري يك برد الكترونيك نصب شده بود. اين برد الكترونيك به يك شير برقي كوچك مينياتوري كه داخل اين مجموعه قطعه پنهان بود فرمان مي‌دهد.

درصورتي‌كه برد الكترونيك تأييد كند اين سيستم در تاسيسات هسته‌اي ايران فعال شده است، شير برقي از برد الكترونيك فرمان گرفته، باز مي‌شود و هوا از بيرون به داخل قطعه مكيده مي‌شود. اين اتفاق باعث مي‌شود باز در اصطلاح خلأ شكسته شود و پروسه غني‌سازي‌ به مشكل بخورد. اصطلاحات فني اقدامات انجام شده شايد مجال شرح بيشتر خرابكاري‌ها را ندهد اما به‌طور كلي كشف مواد منفجره در تابلوي برق سايت فوردو و خرابكاري در سيستم كمپرسور آب سنگين اراك ازجمله اين خرابكاري‌ها بوده است. در يك نمونه يكي از متخصصان اوكرايني وابسته به پيمانكار روس در نيروگاه بوشهر با يك عمليات از پيش طراحي شده و با برنامه‌ريزي قبلي اقدام به خرابكاري در تاسيسات بوشهر مي‌كند كه اين فرد دستگير مي‌شود.

  • راه‌اندازي آزمايشگاه مقابله با خرابكاري صنعتي

علي اصغر زارعان معاون امنيت سازمان انرژي اتمي در گفت‌وگو با همشهري درباره خرابكاري‌ در تاسيسات هسته‌اي مي‌گويد كه در سال 93، 4 يا 5 مورد از اين خرابكاري‌ها را در تاسيسات هسته‌اي سراغ داشتيم كه آخرين نمونه آن مربوط به 3 هفته پيش در حوزه غني‌سازي‌ بود كه شناسايي و خنثي شد. زارعان به راه‌اندازي آزمايشگاه مقابله با خرابكاري صنعتي براي خنثي‌‌كردن عمليات‌هاي خرابكاري اشاره كرد و گفت كه اين آزمايشگاه در سال 88عملياتي شده و در نيمه سال 92تقويت شد. اين آزمايشگاه در حوزه مقابله با خرابكاري صنعتي در كشور بي‌همتاست و از نظر نيروي انساني و تجهيزات و در حوزه سخت افزار، نرم افزار، ‌مواد انفجاري، الكترونيك و برق يك آزمايشگاه كامل است.

کد خبر 271127

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سیاست‌خارجی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha