امروز که جامعه ایرانی از نظر تغذیه‌ای در زمان‌گذار قرار گرفته و مردم به جای مصرف غذاهایی سالم به انواع غذاهای پرچرب و فست‌فود روی آورده‌اند بیش از پیش نیاز به تغییر در زمینه غذایی احساس می‌شود. در این میان سبک تغذیه به اعتقاد متخصصان در سلامت فرد نقشی اساسی را ایفا می‌کند. در سال‌های اخیر و با تغییر شتابان شیوه غذا خوردن در ایران کارشناسان تغذیه نسبت به بروز یک سونامی از بیماری‌های قلبی و عروقی و انواع سرطان‌ها و دیابت در جامعه ابراز نگرانی کرده‌اند برهمین اساس متخصصان معتقدند درصورت عدم‌تغییر سبک تغذیه و روی‌آوردن به تغذیه سالم آینده بسیار نامطلوبی از نظر سلامت در انتظار ایرانیان خواهد بود.
دکتر سیدضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی و رئیس انجمن علمی غذا و تغذیه حامی سلامت ایرانیان در گفت‌وگو با همشهری گفت:عوامل متعددی را در ایجاد سرطان و انواع و اقسام بیماری‌های متابولیکی دخیل دانست. این عوامل هم می‌توانند ژنتیک، ویروسی، تغذیه‌ای واز بعد پرخوری و ناشی از تغییر سبک تغذیه باشند. در واقع پرخوری و استفاده از غذاهای پرچرب و شیرینی و غذاهای فرآوری شده که در آنها از رنگ‌ها و افزودنی‌های مجاز فراتر از حد استاندارد استفاده شده باشد می‌تواند زمینه ساز ایجاد رادیکال آزاد در بدن شود.
رادیکال آزاد با گرفتن الکترون از مولکول‌های اطراف و اکسید کردن آنها، تولید زوج الکترون کرده و به پایداری می‌رسند. مولکول مورد حمله واقع شده توسط خود رادیکال آزاد، دارای الکترون جفت نشده می‌شود و می‌تواند نقش یک رادیکال آزاد را بازی کند.
رادیکال‌های آزاد می‌توانند به بافت‌ها و سلول‌های بدن آسیب برسانند اما آنتی اکسید آنها مانع فعالیت رادیکال‌های آزاد می‌شوند، پس با مصرف مواد حاوی آنتی اکسیدان می‌توان جلوی فعالیت رادیکال‌های آزاد را گرفت.
آلوده کردن مواد غذایی به سموم و مواد افزودنی بالاتر از حد استاندارد هم در زمان کاشت و برداشت و در زمان تولید مواد غذایی منجر به تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود. در زمان کاهش قدرت دفاعی بدن احتمال بروز بیماری‌های متعدد ازجمله قند در افراد افزایش می‌یابد.
این در حالی است که مصرف مواد قندی در کشور طرفداران بسیاری پیدا کرده و بنا بر آمارها در کشور ما ۳میلیون‌نفر از مبتلایان به بیماری قند از بیماری خود اطلاع دارند و ۳میلیون نفر بیمار مبتلا به قند وجود دارند که از بیماری خویش آگاه نیستند. در مورد پرهیز از غذاهای ناسالم و تغییر سبک تغذیه نیز ذکر این نکته لازم به‌نظر می‌رسد که باید تعادل در این زمینه رعایت شود. به گفته دکتر مظهری هر عاملی که تعادل بدن را به هم بزند باعث ایجاد بیماری‌های متابولیکی خواهد شد. همچنین عدم‌تعادل در مصرف انرژی و استفاده از آن باعث بروز چاقی و افزایش احتمال ابتلای افراد به بیماری‌های قلبی و عروقی، سرطان و دیابت می‌شود.
بنابراین باید با برقراری تعادل از چاقی پیشگیری یا به مرور زمان آن را برطرف کرد. اما علاوه بر رعایت تعادل در زمینه مصرف غذایی تحرک متعادل را نیز باید در برنامه خود گنجاند. به گفته دکتر صفوی، موضوع سبک تغذیه بحث بسیار مهمی است که هم به تغذیه و ورزش و هم به شرایط روحی و روانی ربط پیدا می‌کند. در واقع در زمان تغییر سبک زندگی مجموعه‌ای از عوامل باید اصلاح شوند تا یک فرد بتواند به سلامت کامل دست پیدا کند. بنابراین، این مسئله سلامت جسمانی و روح و روان را دربرمی‌گیرد.
لذا ما توصیه می‌کنیم زمانی که می‌خواهید فردی را از شرایط بیمارگونه نجات دهید، او را از عادات بد غذایی مانند نوشابه خوردن، فست‌فود خوردن و عواملی که باعث ایجاد دیابت و بیماری‌های قلبی و ناراحتی‌های سرطانی می‌شود، برحذر دارید و او را به تغذیه صحیح وا‌دارید.
علاوه بر این وضعیت روحی و روانی او را نیز مورد توجه قرار دهید. کارشناسان زیادی بر این باورند که برای گام برداشتن به سوی سلامت زیستن، توجه به سبک تغذیه کافی نیست و باید در این زمینه عوامل متعدد و زیر مجموعه سبک زندگی را نیز مورد توجه قرار داد و تلاش کرد در سایر زمینه‌ها نیز رویه خود را تغییر داد. دکتر صفوی ازجمله این متخصصان است که بر این باور است که سلامت به‌عنوان مبنای سبک زندگی، تنها دارای یک وجه نیست و همزمان سلامت جسمی و سلامت روحی را شامل می‌شود.
بنابراین ما پیشنهاد می‌کنیم زمانی که فردی به یک کلینیک مراجعه می‌کند نه‌تنها صرفا از بعد تغذیه و توصیه‌های غذایی بلکه از نظر سایر موارد مانند سلامت فکری و ذهنی وی را مورد بررسی قرار دهید. در واقع در کلینیک‌ها به جای پرداختن به یک بعد باید به تمامی ابعاد سلامت توجه شود. بنابراین مبانی تغییر سبک زندگی باید مبنای توصیه‌های درمانی و بهداشتی پزشکان به بیماران قرارگیرد و باید تمامی ابعاد سلامت فرد در زمان درمان دیده شود. به‌عنوان مثال، پزشک باید تشخیص دهد که منشأ پرخوری فرد در چیست و آیا علت روحی و روانی دارد؟ درصورتی که چنین باشد باید مسائل عصبی وی را نیز مورد توجه قرار داد و درمان کرد.
