حاشیه‌ای بر یک اختلاف

امری که وزیر کشور پس از اعلام آن سعی کرد دولت را ناگزیر از قبول آن معرفی کند و آن را  دستپخت شورای نگهبان بداند.

البته مصطفی پورمحمدی تنها یک روز پس ازاین سخنان، حرف‌های خود را تلطیف کرد و تنها زمان ممکن برای برگزاری انتخابات را 24 اسفند عنوان کرد. از این رو سعی کردیم در گفتگو با چند تن از نمایندگان نقاط ضعف و قوت تعیین این زمان را ارزیابی کنیم.

دغدغه‌های آخر سال مردم برای برگزاری مراسم نوروز، مصاف‌شدن با دهه آخر صفر و مراسم عزاداری، فاصله زیاد بین  مرحله اول و دوم، کاهش مشارکت مردم، همزمانی انتخابات با بررسی بودجه در مجلس و... از جمله مهمترین انتقادات مطرح شده بر زمان قطعی یعنی 24 اسفند است.

مهمترین مسئله‌ای که نمایندگان را در خصوص زمان انتخابات نگران کرده، همزمانی بررسی بودجه در مجلس با زمان برگزاری انتخابات است و در صورتی که روال سالهای گذشته که ارائه دیر هنگام بودجه به مجلس است توسط دولت نهم در پیش گرفته شود، بررسی بودجه همزمان با برگزاری انتخابات مجلس تقریبا غیرممکن به نظر می‌رسد.

از همین رو محمود دهقان نماینده طرقبه و چناران با رد سایر ایراداتی که بر زمان تعیین شده فعلی وارد می‌شود می‌گوید: مهمترین مساله زمان فعلی، مشکل بررسی بودجه است چرا که بودجه حدود 2 ماه از وقت نمایندگان را به خود اختصاص می‌دهد.

در سالهای قبل که نمایندگان گرفتاری انتخابات را نداشتند به علت تاخیر در ارائه لایحه، وقت کافی برای رسیدگی جامع بودجه وجود نداشت و امسال اگر انتخابات 24 اسفند برگزار شود، دخیل‌شدن انتخابات اوضاع را حادتر می‌کند.

عضو فراکسیون اصول‌گرایان تصریح می‌کند اگر انتخابات 24 اسفند باشد باید بودجه تا پایان بهمن ماه به تصویب رسیده باشد لذا دولت باید اواسط یا اواخر آذرماه لایحه بودجه را به مجلس بیاورد و  زمان تعیین شده فعلی تنها در این چارچوب قابل پذیرش خواهد بود. 

چه زمانی بهتر است؟

انتقادات به زمان موجود یا همان  24 اسفند بسیار است اما کمتر کسی است که فارغ از این انتقادات خود پیشنهادی ارائه کند.

حمیدرضا حاجی‌بابایی چنین می‌گوید: بهتر است انتخابات هفته اول یا دوم اسفند برگزار شود، چرا که امور اجرایی پس از انتخابات با تعطیلات نوروز با هم تلاقی پیدا نمی‌کند. به نظر من دهم اسفند بهترین موقعیت است. فرصت استعفاها هم 31 خرداد ماه می‌شود و مشکلی برای اجرای مصوبه مجلس مبنی بر استعفای 6 ماه قبل از ثبت نام مسئولان دولتی پیش نمی‌آید.

عضو هیات رئیسه مجلس هم با دهقان در باره مسئله بودجه موافق است و می‌گوید: ما هم باید در مجلس مصوب کنیم لایه بودجه تا 5 آذرماه به مجلس بیاید و ما هم آن را تا 5 بهمن تحویل دهیم، 40 روز هم برای تبلیغات انتخاباتی فرصت خواهد بود و شورای نگهبان قطعا با این امر مخالفت نخواهد کرد.

دغدغه مشارکت

زمان تعیین شده این نگرانی را هم به وجود آورده که با توجه به نزدیکی انتخابات به مراسم سنتی نوروز، مردم شور و هیجان چندانی برای حضور در انتخابات نداشته باشند.

محمود محمدی، نایب رییس کمیسیون امنیت ملی  در این زمینه  می‌گوید: هر انتخاباتی دو جنبه اساسی دارد اول مشارکت هرچه بیشتر مردم در پای صندوق‌های رای و دوم برگزاری خوب انتخابات که هر دو لازم و ملزوم هم هستند. زمان انتخابات هم رابطه مستقیم با مشارکت مردم دارد لذا اگر اساس را مشارکت و استقبال بیشتر مردم قرار دهیم، 24 اسفند به دلیل مصادف‌شدن با روزهای پایانی سال و آغاز سال جدید و آمادگی مردم برای برگزاری جشن نوروز، زمان مناسبی به حساب نمی‌آید.

موسی قربانی دیگر عضو هیات رئیسه اما اعتقاد دیگری در خصوص فاصله زمانی بین مرحله اول و دوم انتخابات و امکان کاهش مشارکت در تعطیلات دارد و بر این باور است که برگزاری مرحله دوم در برخی حوزه‌ها الزامی ندارد که در هفته بعد از مرحله اول صورت بگیرد و می‌توان این امر را حتی بعد از تعطیلات 15 روزه موکول کرد.

اما مهدی کوچک‌زاده نماینده تهران با رد این احتمالات زمان تعیین‌شده را زمان مناسبی می‌داند و چنین می‌گوید: برای برگزاری انتخابات یک هیات اجرایی داریم که وزارت کشور زیربنای آن است و یک هیات نظارت که شورای نگهبان مسئولیت آن را بر عهده دارد و آنچه این دو مجموعه بر آن توافق کنند با توجه به حسن نیتی که ما به آنها داریم، قابل قبول است.

مراسم مذهبی و بهره‌برداری سیاسی

اما این شبهه هم توسط برخی اصلاح‌طلبان مطرح شد که وزارت کشور و شورای نگهبان با برگزاری انتخابات در دهه آخر صفر قصد دارند از ظرفیت موجود در هیات‌های مذهبی برای کاندیداهای خود بهره گیرند.

کوچک‌زاده در این باره چنین می‌گوید: کسانی که این حرف‌ها را می‌زنند مصداق فی قلوبهم مرض هستند چون همه چیز را فاسد می‌بینند قیاس به نفس می‌کنند. شورای نگهبان مجموعه‌ای از فقهای منصوب رهبری و حقوقدانان منتخب مجلس است که ما چنین ظنی را به آنها نداریم. ضمن آنکه مگر کسانی که این ادعاها را مطرح می‌کنند لامذهب هستند، آنها هم در مجامع مذهبی خودشان تبلیغ کنند. اگر هر زمان دیگری هم انتخاب شود، این افراد ایرادهای خود را می‌گیرند. ضمن آنکه باید پذیرفت تاریخ‌های مختلف مزایا و معایب فراوانی دارد اما کسانی که به راحتی به شورا این برچسب‌ها  را می‌زنند با اصل شورای نگهبان مشکل دارند.