سه‌شنبه ۳۰ مهر ۱۳۹۲ - ۱۷:۰۵
۰ نفر

دکتر محمدجواد ایروانی: در بسیاری از مواقع بانک مرکزی به دلایل محدودیت‌های گوناگون انعطاف لازم در مداخله ارزی نداشته یا غایب است و در اینگونه موارد معمولاً جو روانی و اخبار و شایعات، منجر به افزایش تقاضا و بالطبع افزایش غیرمعقول قیمت می‌شود و چنانچه این شرایط برای روزهای متمادی ادامه یابد، عده بیشتری به سرمایه‌گذاری در ارز ترغیب می‌شوند.

دکتر محمدجواد ایروانی

این شرایط اصطلاحاً دوران رونق معاملات ارز را به‌وجود می‌آورد که طولانی‌شدن آن می‌تواند قیمت‌ها را بسیار فراتر از قیمت ذاتی قرار داده و اصطلاحاً حباب قیمتی به‌وجود آورد. در یک بازار عادی وجود دوره‌های رونق و رکود به شرح فوق طبیعی است به شرط اینکه عمق دوره‌های یادشده کم و دوره عمر آنها کوتاه باشد. چنانچه شدت کاهش یا افزایش قیمت‌ها، عمیق و دوره حاکمیت هر دوره طولانی باشد، حاکی از مشکلاتی در وضعیت بازار است که برای حل آن، چاره‌اندیشی شود. درصورتی‌که فعالان بازار در شرایطی که قیمت‌ها بیش از حد افزایش یافته‌اند، مقدار معقولی ارز تحت مالکیت خود را عرضه کنند، باعث جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها شده و در نتیجه بازار به تعادل می‌رسد.

با توجه به اینکه هر یک از فعالان بازار ارز، جزء کوچکی از بازار را تشکیل می‌دهند، لذا اقدام آنها نمی‌تواند تأثیر چندانی بر بازار داشته باشد و لازم است برای جلوگیری از عمیق‌شدن افزایش حباب‌گونه قیمت‌ها، سازمان منسجمی به‌صورت سیستمی و هماهنگ با وضعیت بازار عمل کند. در طرح حاضر پیشنهاد شده است، یک صندوق ثبات ارزی تشکیل شود تا در شرایط پیش‌گفته با فروش بموقع ارز و تنظیم بازار به روان شدن بازار کمک کند.

هدف صندوق، تعادل‌بخشی و تنظیم بازار ارز از طریق به‌کارگیری منابع خود در شرایطی ‌است که بر اثر افزایش تقاضا و عدم‌عرضه، انگیزه‌ای سوداگرانه باعث شده که قیمت از قیمت‌های منصفانه و عادلانه فاصله گرفته و نگرانی از تشکیل حباب‌های قیمت وجود دارد. صندوق ثبات، واحدی مستقل و وابسته به صندوق توسعه ملی خواهد بود. اهداف، موضوع فعالیت، در رکن سیاستگذار مدیریتی و نظارتی بانک مرکزی به صفت مسئولیت‌های ذاتی خویش نقش مؤثری خواهد داشت و نحوه انتخاب و تغییر آنها و اختیارات و وظایف هریک و همچنین چگونگی عملکرد نحوه تدوین حساب‌ها، ترکیب دارایی‌ها، کارمزد ارکان و سایر موارد مرتبط توسط صندوق توسعه ملی تهیه می‌شود و به تصویب هیأت امنا می‌رسد. صندوق توسعه ملی در ابتدای هرسال یک در هزار جمع منابع خود در پایان سال را به‌عنوان بودجه سال بعد در اختیار صندوق ثبات قرار می‌دهد تا با استفاده از آن در طول سال به ثبات بازار ارز آن کمک کند.

مدیریت صندوق باید از نیروهای متخصص امر برای تحلیل بازار و تصمیم‌گیری صحیح استفاده کند. مدیر باید شخصی حرفه‌ای، دارای حسن شهرت و کاملاً مستقل باشد و به هیچ‌یک از فعالان بازار ارز وابستگی نداشته باشد. مدیر صندوق وظیفه تصمیم‌گیری درخصوص چگونگی محورهای برقراری ثبات در بازار و معاملات ارز از طریق شرکت‌های صرافی و بانک‌های دولتی (به‌عنوان کارگزار صندوق ثبات) را برعهده دارد.

مدیر صندوق باید صورت‌های مالی صندوق را در مقاطع معین تهیه و گزارش عملکرد صندوق را تنظیم و به مراجع ذی‌ربط تقدیم کند. صندوق دارای ساختاری ساده و چابک بوده و خود واحد عملیاتی نداشته و از طریق امکانات و نیروی انسانی موجود در دستگاه‌های مرتبط استفاده خواهد کرد. سازمان حسابرسی به‌عنوان رکن نظارتی بر عملکرد صندوق نظارت می‌کند. طرح مذکور در زمان بی‌ثباتی و بی‌انضباطی‌های ارزی در سال1391 به دولت مکتوباً ارائه شد. تأکید می‌شود که نظام پولی و بازار سرمایه و فعالان اقتصادی و محافل تصمیم‌گیری نیازمند نهادسازی‌ است. نهاد صندوق ثبات ارزی، فارغ از تغییرات مدیریتی و فراز و فرودهای ارزی، می‌تواند لنگر ثبات باشد.

کد خبر 236059
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز