در حالی که طی دهه‌های اخیر پهبادها به تدریج قابلیت و اثر بخشی خود را در کاربردهای نظامی و غیرنظامی نشان داده و در حال برعهده گرفتن بسیاری از کارکردهای پیشین هواپیماهای سرنشین دار هستند، می‌توان گفت که در دهه اخیر شاهد رشدی انفجاری در طراحی، تولید و بکارگیری این سامانه‌ها هستیم.
خوشبختانه برخلاف صنعت هوایی سرنشین دار که سابقه ای طولانی داشته و کشور ما به دلیل شروع دیرهنگام در آن فاصله قابل ملاحظه‌ای با آخرین دستاوردهای دنیا دارد، در صنعت بدون سرنشین به دلیل مختلفی چون جوان بودن این فناوری، وقوع جنگ تحمیلی و در پی آن درک به موقع قابلیت‌های این فناوری در صحنه نبرد و همچنین توجه فرماندهان و تلاش بی درنگ متخصصین این حوزه فاصله بین سطح فن آوری پهباد در کشور ما نسبت به پیشروفته ترین کشورها فاصله اندکی است.
پهباد رزمی 129 شاهدی بر این مدعا است که نشان می‌دهد فاصله جمهوری اسلامی ایران در این پهباد با رقبای خود کمتر از چند سال است و اگر سرعت رشد ما با این کشورها مقایسه شود؛ می‌توان انتظار داشت که در سال‌های آینده جمهوری اسلامی ایران به یکی از کانون‌های نوآوری در حوزه طراحی و بکارگیری پهبادها تبدیل شود.
نشانه‌هایی از این سبقت را می‌توان در طراحی‌هایی که هم اکنون برای بکارگیری پهبادها در نبرد هوایی اجرا بوده و در آینده‌ای نزدیک معرفی خواهد شد مشاهده نمود.
در حالی که حداقل بیش از 15 کشور جهان در صدد طراحی و یا خرید پهبادهای با ارتفاع پرواز متوسط و مداومت پروازی بالا مانند شاهد 129 می باشند، ایران را می توان سومین کشوری دانست که فن آوری طراحی و ساخت این پهباد را بدست آورده و تولید آن را آغاز نموده است.
وجه تمایز این نوع از پهبادها در درجه اول ارتفاع پروازی بیشتر آن نسبت به پهبادهای تاکتیکی است که به آن قدرت می‌دهد و وسعت دید عملیاتی بیشتری را فراهم نموده و نسبت به سامانه‌های مقابله با پهبادها مصونیت بیشتری خواهد داشت.
از سوی دیگر مداومت پروازی 24 ساعته این پهپاد علاوه بر وسعت بخشیدن به شعاع عملیاتی آن، این امکان را فراهم می سازد که این پرنده بتواند ساعت‌های متمادی روی منطقه هدف حضور خود را حفظ نموده و مانع از انجام هرگونه تحرک مخفیانه در منطقه هدف شود.
این قابلیت از شاهد 129، آن را به ابزاری قدرتمند برای حفاظت از نیروهای خودی تبدیل نموده که طی آن هرگونه تعرضی به یگان‌های ثابت و متحرک خودی در منطقه به سرعت کشف شده و اقدام لازم در برابر آن صورت می‌پذیرد.
یگان‌های خودی در مناطقی است که امکان کمین در آن وجود دارد. مناطق کوهستانی غرب کشور به واسطه امکان اختفای نیروهای ضد انقلاب در آن و مناطق شرقی کشور به واسطه تحرک بالای اشرار و قاچاقچیان مسلح در آن از جمله مصادیق مهم در جغرافیای پرکاربرد این گونه پهبادها می‌باشند. اما سومین و مهم ترین قابلیت این پهباد قدرت بالای آن در حمل محموله است. این پهباد قادر است محموله‌هایی بزرگ و سنگین را تا وزنی بالاتر از 400 کیلوگرم حمل نماید و این ویژگی آن را به سکویی مناسب برای حمل انواع تجهیزات مراقبت، تصویربرداری، شنود الکترونیک، اختلال رادیویی و مهم تر از همه مهمات هوشمند تبدیل می نماید.
بکارگیری حجم قابل قبولی از مهمات هوشمند مانند بمب‌های رها شونده و یا موشک های هدایت شونده در پهبادهای چون شاهد 129 این سامانه را به ابزاری ویژه و پرقدرت برای انجام ماموریت‌هایی تبدیل می نماید که در آنها لازم است در یک دوره زمانی بلند مدت، اهداف مشخصی تحت مراقبت دقیق قرار گرفته و بلافاصله پس از تشخیص ضروریت حمله به هدف، مهمات لازم به سمت آن نشانه روی شده و هدف منهدم گردد.
مکانیزم های دقیق تشخیص، نشانه روی و اصابت به هدف و همچنین محدود بودن قدرت تخریب مهمات بکارگیری شده مانع از آن می‌شود که حجم انهدام از گستره محدود مورد نظر فراتر رفته و بدین لحاظ امکان انهدام اهدافی که بواسطه قرار گرفتن در مجاورت وناطق امن اقدام علیه آنها دشوار است فراهم می شود.
این ویژگی نقش مهمی در مقابله با حرکت های تروریستی و انهدام اشرار دارد. این پهباد علاوه بر قابلیت ریزش مهمات خود روی هدف قابلیت بالایی نیز در هدف آتش ادوات زمینی بر روی هدف را دارد.
در این نقش پهپاد شاهد 129 نقش دیده‌بانی را ایفا می‌نماید که بسیار دقیق‌تر و با وسعت دید بسیار بالاتری نسبت به دیده‌بان‌های معمول هدایت آتش را بر عهده گرفته و اثر بخش نیروهای زمینی را چند برابر می‌نماید.
همه قابلیت‌های فوق هنگامی که در کنار هزینه‌های پایین پروازی، امکان تولید و بکارگیری پر تعداد این پرنده و امکان پشتیبانی کامل فنی آن بصورت بومی در نظر گرفته شود، نشان می‌دهد ورود این سامانه به نیروهای مسلح می تواند در آینده چه تاثیر مهمی در افزایش اثر بخشی عملیات نیروهای مسلح، کاهش آسیب پذیری خود، بازدارندگی دفاعی و نهایتا کاستن از هزینه های دفاعی داشته باشد.
منبع: روابط عمومی ارتش
