تلسکوپ اروپا دیگر نمی‌بیند

براساس گزارش BBC، منبع هلیوم مایع هرشل یک میلیارد یورویی خالی شده‌است،‌مایعی که برای حفظ حرارت عملیاتی تجهیزات و ردیاب‌های این تلسکوپ ارزشمند حیاتی به شمار می‌رود. پایان یافتن هلیوم مایع به این معنی است که تجهیزات این تلسکوپ اکنون گرم شده‌اند و گرم شدن نیز به این معنی است که هرشل دیگر چیزی نمی‌بیند!

هرشل،‌تلسکوپی که به طیف فروسرخ دور حساس بود در سال 2009 به منظور مطالعه برروی تولد ستاره‌ها و تکامل کهکشان‌ها به فضا پرتاب شد. آینه 3.5 متری و دیگر تجهیزات این تلسکوپ فضایی،‌آن را به یکی از قدرتمند‌ترین رصد‌خانه‌های تبدیل کرده بود که تاکنون به فضا پرتاب شده‌است.

پایان ماموریت هرشل امری غافلگیر‌کننده نیست زیرا اخترشناسان همواره می‌دانستند که ذخیره هلیوم تلسکوپ یکی از عوامل محدود به زمان است. تلسکوپ نابینای هرشل اکنون در فاصله 1.5 میلیون کیلومتری از زمین و در نیمکره تاریک قرار گرفته‌است.

متخصصان پروژه هرشل در مرکز کنترل آژانس فضایی اروپا در دارمشتات آلمان پیش از اینکه هرشل را در مدار خورشید شناور کنند، چند آزمایش نهایی را برروی تلسکوپ انجام خواهند داد.

میشا اشمیت مدیر عملیات هرشل می‌گوید ما این تلسکوپ را به مدار خورشیدی هدایت کرده و آن را غیرفعال خواهیم کرد؛ با خاموش کردن گیرنده‌های هرشل،‌این تلسکوپ برای همیشه در خاموشی فروخواهد رفت.

هرشل تا صدها سال دیگر به نزدیکی زمین نخواهد رسید و برای همیشه برای مناظر زیبایی که از گازها و غبارهای کیهانی و زادگاه ستاره‌ها به ثبت رسانده،‌ به خاطر سپرده خواهد شد. این تلسکوپ طی ماموریت چند ساله‌اش هزاران عکس به ثبت رسانده و در عین حال با جمع‌آوری داده‌های طیف‌نگاری ساختار شیمیایی بسیاری از موضوعات کیهانی را مشخص کرده‌است. اطلاعاتی که برای مطالعات و رصد‌های آینده از اهمیت بالایی برخوردار خواهند بود.

پروفسور مت گریفین یکی از محققان اصلی در بخش ابزار Spire هرشل معتقد است زیبایی پروژه هرشل در این است که تا پنج سال آینده امکان رسیدن به حداکثر بازدهی علمی که هرشل به آن دست یافته بود وجود نخواهد داشت. به گفته وی هرشل به اندازه‌ای تصویر و اطلاعات جمع‌آوری کرده‌است که اخترشناسان هنوز نتوانسته‌اند ذره‌ای از این دریای اطلاعات را مورد بررسی قرار دهند.

مهندسان در اوایل ماه مارچ اخطار دادند که احتمالا پروژه هرشل روزهای پایانی خود را سپری می‌کند. این تلسکوپ از ردیاب‌های نوری ویژه‌ای استفاده می‌کرد که برای جذب نور باید درجه‌ حرارت آن نزدیک به صفر مطلق باقی‌ می‌ماند. ایجاد چنین سرمایی با کمک دو هزار و 300 لیتر هلیوم مایع امکان‌پذیر شده‌بود که اکنون تمامی آن مصرف شده و به پایان رسیده‌است.

هرشل یکی از بزرگترین تلسکوپ‌های فضایی است که تاکنون به فضا پرتاب شده‌است. این تلسکوپ بیش از هزار و 430 روز در فضا شناور بوده و 22 هزار ساعت رصد علمی انجام داده‌است که بر اساس رصد‌های آن تاکنون 600 مقاله علمی منتشر شده‌است.

با خاموش شدن هرشل،‌ اکنون آژانس فضایی اروپا امیدوار است بتواند به پروژه تلسکوپ فروسرخ دور اسپیکا بپیوندد،‌پروژه‌ای متعلق به ژاپن که انتظار می‌رود در اوایل سال 2020 به فضا برود. این تلسکوپ برخلاف هرشل از خنک‌کننده‌های مکانیکی بهره‌خواهد برد.