وقتی همسر اوباما هنگام دادن جایزه به آرگو از طریق ویدئوکنفرانس پیام داد، مشخص شد که اینبار برگزارکنندگان اسکار حتی فکر حفظ ظاهر را هم نکردهاند و ابایی از این ندارند که جایزهای صددرصد سیاسی به فیلمی سطحی و دروغین بدهند. آرگو در حالی اسکار بهترین فیلم را دریافت کرد که حتی اگر پای منافع ملی آمریکا هم در میان باشد، فیلم «لینکلن» ساخته استیون اسپیلبرگ میتوانست انتخاب معقولتری باشد؛ فیلمی که لااقل بهلحاظ سینمایی اثر قابلدفاعی است.
آرگو چه فیلمی است؟
آرگو روایتی هالیوودی از واقعه تسخیر سفارتخانه آمریکا بهدست دانشجویان ایرانی است و به موضوع فرار شش دیپلمات آمریکایی توسط یکی از مأموران سیا از ایران میپردازد. جدای از تحریف تاریخ و دروغپردازیهایی که بن افلک در این فیلم انجام داده، آرگو یک درام حادثهپرداز بهشدت متوسط است که در 20 دقیقه پایانی تبدیل به اثری احمقانه میشود. آکادمی اسکار با دادن جایزه بهترین فیلم به آرگو حیثیت خود را به حراج گذاشت. میتوان گفت در میان 10 فیلمی که نامزد دریافت اسکار بهترین فیلم بودند، آرگو از همه ضعیفتر بود و آکادمی بدترین انتخاب ممکن را انجام داد. سیاسیکاری اسکار وقتی آشکارتر شد که در بقیه رشتهها انتخابها تا حد زیادی قانعکننده بود. پیش از این کارتر ( رئیس جمهور آمریکا در زمان تسخیر لانه جاسوسی) هم به ضعف محتوایی این فیلم اشاره کرده بود. او گفته بود در حالی که سفیر کانادا در آن اتفاق نقش پر رنگی داشت فیلم آرگو سازمان سیا را به عنوان قهرمان معرفی می کند. این نکته ای بود که سفیر وقت کانادا در ایران که در روزهای تسخیر سفارت در تهران بود هم بر مبنای آن نسبت به تحریفات تاریخی این فیلم اعتراض کرده بود.
سایر برگزیدگان
انتخاب آنگ لی بهعنوان بهترین کارگردان برای فیلم تماشایی «زندگی پای» معقول و پذیرفتنی بود. تارانتینو هم با شایستگی اسکار بهترین فیلمنامه اوریجینال را برای فیلم «جانگوی آزادشده» دریافت کرد. دنیل دیلوئیس هم باتوجه به بازی در نقش آبراهام لینکلن، انتخابی قطعی بهنظر میرسید و میان دیگر نامزدهای اسکار بهترین فیلم، بقیه گزینهها امید چندانی برای دریافت جایزه نداشتند. به این ترتیب یکی از جوایز اصلی به لینکلن اسپیلبرگ رسید تا فیلمی که در بیشترین رشته نامزد دریافت جایزه بود و درنهایت ناکام بزرگ اسکار2013 لقب گرفت، دستکم در این شاخه اسکار بگیرد. در رشته بهترین فیلم خارجیزبان هم پیشبینی اینکه «عشق» میشائیل هانکه اسکار را دریافت کند، دشوار نبود. جایزهای که سال گذشته به «جدایی نادر از سیمین» رسیده بود، امسال به محصولی از اتریش رسید تا نوار موفقیتهای این برنده نخل طلای کن قطع نشود.
نظر سینمایی ها درباره فیلم
عسگرپور اهدای جایزه اسکار به آرگو و رفتار میشل اوباما، همسر رئیسجمهور آمریکا را یک حرکت کاملا سیاسی دانست و تأکید کرد که با این کار مدتها طول میکشد تا اسکار اعتبار سابق خود را احیا کند. محمد مهدی عسگرپور. کارگردان سینمای ایران در واکنش به جایزه بهترین فیلم اسکار 2013 که به آرگو اختصاص یافت و چگونگی اعلام آن توسط همسر رئیسجمهور آمریکا به مهر گفت: جایزه آرگو بیش از آنکه یک جایزه سینمایی باشد یک جایزه سیاسی تلقی میشود. وی ادامه داد: سابقه اسکار اینگونه بوده که وقتی قرار است فیلمی اسکار بهترین فیلم را بگیرد، معمولا نامزد بهترین کارگردانی هم هست اما امسال آرگو در میان پنج فیلم نامزد بهترین کارگردانی نبود. این موضوع جای تعجب دارد که فیلمی نامزد بخش کارگردانی نباشد اما جایزه بهترین فیلم را بگیرد! مدیر عامل خانه سینما با اشاره به اینکه جایزه اسکار اعتبار جدیدی برای آرگو در حوزه سینمایی و فرهنگی ایجاد نمیکند، توضیح داد: اما در محدوده سیاسی ممکن است برای آنها اعتبار بیشتری به ارمغان آورد.
این جایزه بهعنوان یک پالس کاملا مشخص از طرف یک جریان سینمایی است و یک دستاورد سیاسی تلقی میشود. به اعتقاد من آکادمی اسکار امسال و در این دوره خیلی به اعتبار خود فکر نکرده و حتی به این بخش بهگونهای بیتوجهی کرده است. عسگرپور ادامه داد: درصورتی که اگر به سالهای قبل این جوایز فکر کنیم، متوجه میشویم که در دورههای گذشته آنها تلاش میکردند این جوایز را کمتر به مسائل سیاسی آلوده کنند و حتی اعتبارشان برای آنها اهمیت بیشتری داشت اما امسال بهگونهای دیگر عمل کردند. وی تأکید کرد: به هر حال من و خیلی از همکاران سینماییام این فیلم را دیدهایم. فارغ از مسائل سیاسی، آرگو در قدوقواره بهترین فیلم جایزه سال سینمای جهان یا همان اسکار نیست. این فیلم بیشتر در حوزههای سیاسی معنا پیدا میکند تا حوزههای فرهنگی. در هر صورت من معتقدم آکادمی اسکار امسال کمتر به اعتبار خود فکر کرده و مدتها طول میکشد تا اعتبار گذشته خود را احیا و این اتفاق را جبران کند.
همایون ارشادی بازیگر سینما نیزتأکید کرد که جایزه بهترین فیلم اسکار برای آرگو، اعلام آن از سوی همسر اوباما و سخنان بن افلک کارگردان اثر نشان از سیاسی بودن این جایزه است. همایون ارشادی که در فیلمهای بینالمللی نیز ایفای نقش کرده است در گفتوگو با مهر، آکادمی اسکار را یک رویداد سینمایی - سیاسی دانست و گفت: هیچگاه فیلمهای خارجی را که درباره ایران ساخته میشود نمیبینم؛ چراکه معتقدم فیلمهایی از این دست بیش از اینکه دغدغه شناخت ایران و ایرانی را داشته باشد منافع و اهداف سیاسی بنگاههای غرب را تأمین میکند. به همین دلیل حاضر نیستم فیلمهای سیاسی که خارج از کشورم درباره ایران ساخته میشود را ببینم. وی در ادامه افزود: موضوعات مطرح شده در اغلب این آثار حقیقت ندارد و نمیتوان بهعنوان یک مرجع به فیلمهایی از این دست اعتماد و مراجعه کرد، ضمن اینکه طبق تعریفهایی که شنیدهام فیلم آرگو از جهت مضمون استناد تاریخی دچار مشکل است و جدا از محتوا به لحاظ ساختار هم دچار اشکالهایی است. بازیگر بادبادکباز همچنین اشاره کرد: سال گذشته فیلم جدایی نادر از سیمین ساخته اصغر فرهادی هم برنده جایزه اسکار شد. البته این فیلم از نگاه من بیش از اینکه جنبههای سیاسی داشته باشد از ارزشهای سینمایی برخوردار بود و نمیتوان جایزهای که از آن خود کرد را صرفا سیاسی دانست. اما فیلم آرگو و نحوه اعلام جایزه آن از سوی میشل اوباما و همچنین صحبتهای بن افلک کاملا جنبه سیاسی داشت.