شهرداری زنجان برای مناسب‌سازی فضاهای شهر نیازمند راه‌حل‌های کارشناسانه، همفکری و تعامل سایر دستگاه‌هاست و به‌تنهایی قادر نیست فضاهای ویژه شهری را برای معلولان مناسب‌سازی کند. با وجود این در زنجان چندان فضاهای شهری برای تردد معلولان مناسب نیست و ادارات، ارگان‌ها و حتی مردم نیز چندان به این مهم بها نداده‌اند. اما آیا باور توانمند‌بودن معلولان در شهر زنجان نهادینه شده است؟
یک عضو هیأت مدیره جامعه معلولان استان زنجان می‌گوید: فضاهای شهری برای معلولان نامناسب است به‌طوری که معلولان ویلچر‌نشین مجبورند با یک نفر همراه در جامعه حضور یابند. حتی مشاهده می‌شود که در اکثر موارد رانندگان وسایل حمل‌ونقل عمومی از سوار‌کردن افراد معلول، به‌ویژه افراد ویلچر‌سوار، به‌علت اینکه جایی برای ویلچر آنان ندارند، پرهیز می‌کنند.
مهدی قنبری‌موحدی ادامه می‌دهد: به‌عنوان نماینده را از سوی معلولان استان از شهروندان جامعه خود می‌خواهم که به افراد معلول مانند شهروندان درجه یک نگاه کنند. که نقص عضو دلیل عدم‌کارایی افراد در انجام کارها نیست و این تفکر باید از سوی مسئولان در جامعه ترویج شود. این عضو هیأت مدیره جامعه معلولان استان، با بیان اینکه جامعه باید به این باور برسد که معلول توانمند است، می‌افزاید: فرهنگسازی در مورد نگرش مناسب جامعه نسبت به معلول به‌درستی صورت نمی‌پذیرد و این موضوع باید نهادینه شود و مردم و حتی کودکان باید مطلع شوند که معلول، انسان بدکار یا به‌درد‌نخوری نیست بلکه او نیز همچون دیگر افراد در جامعه حق زندگی دارد.
تلاش شهرداری
ایمن بودن فضاها برای تردد معلولان، قابلیت وارد شدن معلولان به داخل ساختمان‌ها، ادارات، مؤسسات و مجهز بودن ساختمان‌ها به سرویس‌های بهداشتی ویژه معلولان مهم است. شهردار زنجان درباره طرح‌های عمرانی شهرداری برای مناسب‌سازی فضای شهری ویژه معلولان در سه‌محور تعویض جداول، پیاده‌رو‌سازی همسطح و ساخت پارک‌ها، می‌افزاید: در این رابطه شهرداری جلسات متعددی با مدیران بهزیستی و انجمن‌های نابینایان و ناشنوایان برگزار کرده است و در تلاشیم برای رفاه حال معلولان از نقطه نظرات آنها بهره‌مند شویم. حبیب‌الله یگانه، صدور نقشه پروانه طبق قانون را برای طرح‌های عمرانی ادارات و شرکت‌ها با هدف پیاده‌کردن مسیر تردد معلولان از سوی شهرداری مهم می‌داند و می‌گوید: مناسب‌سازی نباید محدود به خیابان‌ها و معابر شود و باید همه ساختمان‌ها ازجمله ساختمان‌های عمومی ادارات و ساختمان‌های مسکونی و شخصی با توجه به ضرورت مناسب‌سازی فضاها برای تردد و استفاده معلولان، ساخته شوند.
وی با بیان اینکه شهرداری‌های مناطق نیز مکلف هستند، برای صدور نقشه‌ها این موارد را رعایت کنند، از تشکیل کارگروهی متشکل از معاون عمرانی استاندار، بهزیستی، شهرداری و سایر ارگان‌های ذی‌ربط خبر می‌دهد و می‌گوید: در این رابطه باید بهزیستی به‌عنوان دستگاه متولی هماهنگی‌‌های لازم را با دستگاه‌ها و شرکت‌های مسکن ساز ازجمله اداره راه و شهرسازی و بنیاد مسکن به عمل آورد.
وی اجرای این طرح را شبیه طرح فاضلاب شهری می‌داند و می‌افزاید: این طرح هزینه‌بر است و نیازمند همکاری و مشارکت سایر ارگان‌ها هستیم. وی با انتقاد از عملکرد بهزیستی برای تعامل بیشتر با شهرداری می‌افزاید: انتظار داریم بهزیستی به‌عنوان دستگاه متولی و آشنا به مشکلات معلولان شهر جلسات متعددی را برگزار کند و چراغ خاموش حرکت نکند.
دولت به تنهایی نمی‌تواند
محمد محمدی معاون پشتیبانی سازمان بهزیستی استان زنجان نیز رعایت حقوق شهروندی معلولان را مهم می‌داند و معتقد است: دولت به‌تنهایی نمی‌تواند معضلات اجتماعی این قشر را حل کند و همکاری و مشارکت تشکل‌های غیردولتی، انجمن‌ها و خیران برای مناسب‌سازی فضاهای شهری مهم است. وی می‌افزاید: هزینه مناسب‌سازی فضاهای شهری برای این قشر بسیار بالاست و نیازمند همکاری و مشارکت مسئولان استانی و مردم هستیم. این مقام مسئول، نحوه مناسب‌سازی فضا برای تردد معلولان را مهم می‌داند و اظهار می‌دارد: معلولان باید بتوانند مانند سایر افراد در خیابان‌ها و ساختمان‌ها تردد کنند. با رعایت استانداردها و مقرراتی تعریف شده، می‌توانیم زمینه‌های تسهیل تردد برای معلولان در خیابان‌ها و ساختمان‌ها را فراهم کنیم. این مقام مسئول تصریح می‌کند: اجباری‌کردن رعایت استانداردهای فضاسازی برای معلولان در ساختمان‌سازی و تعیین استانداردها برای مناسب‌سازی ایستگاه اتوبوس، خیابان و پارک از مهم‌ترین ضرورت‌ها برای تحقق این امر است؛ ضمن اینکه مناسب‌سازی‌نشدن فضاهای شهری مانع حضور معلولان در فعالیت‌های اجتماعی می‌شود.
