اعلام پیشنهاد معاون صنایع‌دستی کشور مبنی بر استفاده خودروسازها از هنر رشتی‌دوزی در 14میلیون خودروی داخلی موجب واکنش هنرمند رشتی‌دوز کشور شده که در آخرین داوری یونسکو در تهران موفق به دریافت مهر اصالت آن سازمان در هنر رشتی‌دوزی ایران شده است.

هنر رشتی دوزی


عالیه صادقی در تماس با روزنامه همشهری نسبت به آنچه از سوی معاون صنایع‌دستی کشور درخصوص استفاده از هنر رشتی‌دوزی روی عبا با قیمت 30هزار تومان در صنعت خودروسازی کشور مطرح شده گفت: رشتی‌دوزی روی عبا با چنین مبلغی به هیچ‌وجه امکان‌پذیر نیست و ممکن است این اظهارات ناشی از آگاهی‌نداشتن از فرایند رشتی‌دوزی روی عبا باشد. معاون صنایع‌دستی کشور در سخنان چند روز پیش خود درخصوص صنایع‌دستی خواستار آن شد که خودروسازها به جای استفاده از تزیینات خارجی، از هنر رشتی‌دوزی ایرانی روی عبا در 12میلیون خودروی تولیدی استفاده کنند. وی گفته بود که استفاده از این هنر در تزیینات داخل خودرو و روکش صندلی‌ها با مبلغ 30هزار تومان میسر است که درصورت تولید انبوه هنر رشتی‌دوزی روی عبا احتمال کمتر شدن این مبلغ نیز وجود دارد.

محمدحسن صالحی مرام، معاون صنایع‌دستی کشور در حالی این مطلب را اعلام کرده است که عالیه صادقی هنرمند رشتی‌دوز کشور که به تازگی اثر وی در داوری مهر اصالت یونسکو حائز دریافت این نشان معتبر جهانی در حوزه صنایع‌دستی شده است به همشهری گفت: مشخص نیست که معاون صنایع‌دستی کشور بر چه اساس چنین سخنی را مطرح کرده است. به گفته خانم صادقی هنر رشتی‌دوزی در ایران قدمت تاریخی دارد و آثاری از هنر رشتی‌دوزی ایرانی در موزه‌های خارج از کشور و در موزه آرمیتاژ وجود دارد.

عالیه صادقی اهمیت طراحی در هنر رشتی‌دوزی ایران را همردیف با طراحی فرش ‌دانست و گفت: نقش‌ها در هنر رشتی‌دوزی مانند آنچه در طراحی فرش وجود دارد کشیده می‌شود. وی با اشاره به تاریخچه هنر رشتی‌دوزی ایرانی گفت: رشتی‌دوزی در دوران تاریخی هنری مردانه بود که نقش‌ها با استفاده از ابریشم طبیعی بر پارچه‌های ماهوت دوخته می‌شد و چون دوخت ابریشم بر پارچه محکم ماهوت سخت بود به همین دلیل مردها این کار را انجام می‌دادند. به گفته عالیه صادقی از آنجا که در قدیم گیلان مرکز تولید ابریشم ایران و مهم‌ترین ماده تولید رشتی‌دوزی بود به این شیوه از قلاب‌دوزی هنر رشتی دوزی می‌گویند و اساتید آن در قدیم آقایان بودند. مثلا استاد حسین رشتی چهار سال طول کشید تا یک پرده رشتی‌دوزی شده را برای شاهان قاجار تولید کند. براساس آنچه این هنرمند رشتی‌دوز ایران می‌گوید، پیش‌تر ابریشم این هنر به‌صورت طبیعی و رنگ‌آمیزی نخ‌ها نیز به‌صورت طبیعی انجام می‌شد که متأسفانه اکنون رنگ‌های شیمیایی جایگزین رنگ‌های طبیعی شده و کیفیت کار هم به‌دلیل استفاده نکردن از ابریشم طبیعی و جایگزینی آنها با نخ‌های نایلونی بسیار پایین آمده است. براساس گفته‌های عالیه صادقی هنر رشتی‌دوزی اصلا روی پارچه ماهوت انجام می‌شود ولی وی برای نخستین بار در کشور این هنر را روی پارچه عبا به ثبت رسانده است.

وی در رد سخنان معاون صنایع‌دستی کشور گفت: اصلا چنین نیست. پارچه عبایی از پشم شتر و گوسفند تهیه می‌شود که در حال حاضر ابریشم درجه یک خام کیلویی 215هزار تومان قیمت دارد، درحالی‌که سال گذشته 180هزار تومان بود و  یک مترونیم پارچه عبایی از پشم شتر 60هزار تومان قیمت دارد و اظهارات مطرح شده درخصوص هزینه 30هزار تومانی استفاده از هنر رشتی‌دوزی ایرانی واقعا تعجب‌آور است.

عالیه صادقی که برای دستیابی به مهر اصالت یونسکو در هنر رشتی‌دوزی ایران با یاری اساتید دانشگاه گیلان آموزش رنگرزی طبیعی را نیز گذرانده است گفت: رنگ‌آمیزی طبیعی نخ‌های ابریشم نیاز به گرفتن عصاره‌های پوست پیاز و نیل و مورت و زرشک سیاه و لاجورد و زعفران و روناس و قرمزدانه دارد. قرمزدانه حشره‌ای است شبیه مورچه‌های بسیار ریز که خشک‌شده آن کیلویی 300هزار تومان قیمت دارد و وقتی درون آب ریخته می‌شود رنگ قرمز لاکی از آن به دست می‌آید. او گفت: سؤال من تنها این است که قیمتی که از سوی معاون صنایع‌دستی کشور برای استفاده از هنر رشتی‌دوزی روی عبا در صنعت خودروسازی برآورد شده بر چه اساسی به‌دست آمده است؟

براساس آنچه در دایره المعارف صنایع‌دستی ایران آمده است، در کاوش‌های باستان‌شناسی لولمان گیلان قطعاتی از ملیله‌دوزی و قلاب‌دوزی به‌دست آمده که پژوهشگران آن را متعلق به دوره هخامنشیان می‌دانند. قدیمی‌ترین نمونه‌های رشتی‌دوزی نیز جدا از مجموعه‌های خصوصی در موزه آستان قدس رضوی و موزه هنرهای تزیینی ایران نگهداری می‌شود. رشتی‌دوزی پیش‌تر در فهرست آثار ملی ایران و در ردیف میراث فرهنگی ناملموس (معنوی) کشور نیز به ثبت رسیده که در آخرین داوری آسیایی یونسکو در تهران، موفق به دریافت نشان اصالت سازمان جهانی یونسکو شد.

کد خبر 192968

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار فرهنگ عمومی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز