بررسی وضعیت تولید و خودکفایی محصولات کشاورزی به‌ویژه برخی محصولات راهبردی که طی چند سال اخیر مسئولان وزارت جهادکشاورزی هدف‌گذاری و وعده‌های بسیاری را برای نیل به‌خودکفایی در این محصولات مطرح کرده بودند، نیازمند ارائه دیدگاه‌های مختلف به‌ویژه واکاوی چالش‌های پیش روی تحقق خودکفایی این محصولات توسط دست‌اندرکاران بخش کشاورزی کشور است.

مجلس شورای اسلامی

بر این اساس روزنامه همشهری در صفحات ویژه اختصاص داده شده برای بررسی پرونده خودکفایی محصولات کشاورزی قصد دریافت پاسخ‌ مسئولان وزارت جهادکشاورزی را داشت. و پس از هماهنگی با روابط‌عمومی این وزارتخانه و تماس تلفنی با مدیرکل دفتر محصولات استراتژیک این وزارتخانه، درخواست مصاحبه حضوری یا تلفنی با این مسئول محترم را مطرح کرد اما مهندس محمدمهدی کابلی، مدیرکل دفترمحصولات استراتژیک وزارت جهادکشاورزی با امتناع از مصاحبه حضوری یا تلفنی راهکار پاسخ به پرسش‌های همشهری را ارسال کتبی سؤالات دانست. از آنجا که درخواست خبرنگار ما برای انجام مصاحبه، با طرح موضوع استیضاح وزیر جهادکشاورزی همزمان شده بود مسئولان این وزارتخانه نه‌تنها وعده پاسخگویی سریع به این پرسش‌ها را دادند بلکه پیشنهادهایی برای مصاحبه با برخی نمایندگان مجلس در این زمینه ارائه کردند. با این روند پرسش‌های خبرنگار ما از مدیرکل دفتر محصولات استراتژیک وزارت جهادکشاورزی در تاریخ 30مهر‌ماه به دفتر وی فکس و اعلام شد که حداکثر طی مدت دو تا سه روز پاسخ داده خواهد شد. این در حالی بود که تلاش‌های قبلی خبرنگار ما برای پاسخگویی مسئولان مختلف وزارت جهادکشاورزی در زمینه وضعیت محصولات دامی، زراعی و. . . بی‌ثمر مانده بود و شاید بتوان گفت که جدی‌شدن بحث استیضاح صادق خلیلیان در مجلس این خوش‌بینی را ایجاد کرده بود که این بار مسئولان به پرسش‌های مطرح شده پاسخ دهند. اما با منتفی شدن موضوع استیضاح وزیر جهادکشاورزی در مجلس، این خوش‌بینی دیری نپایید و پاسخگویی به این پرسش‌ها در پیچ و خم دیوانسالاری اداری گرفتار شد.

به جرأت می‌توان گفت بیش از 30بار پیگیری تلفنی خبرنگار ما از دفتر محصولات استراتژیک، معاونت تولیدات گیاهی و روابط عمومی وزارت جهادکشاورزی مشکل‌گشا نشد؛ چرا که پس از فروکش کردن تب استیضاح، رویه‌ای دیگر در وزارتخانه مذکور آغاز شده بود و برخی مدیران میانی درحال تغییر و جابه‌جایی بودند(جایگزینی ناصر توکلی به جای خشنود، معاون پیشین تولیدات گیاهی این وزارتخانه و زمزمه‌های جایگزینی مهندس حیدرپور به جای مهندس کابلی در اداره کل محصولات استراتژیک). در نهایت محمد مهدی کابلی که پیش از آن پرسش‌های مذکور در مورد سیاست‌های کلان این وزارتخانه را دارای بار حقوقی قلمداد کرده و از ارجاع آن به بخش‌های مختلف برای ارائه پاسخ مناسب، خبر داده بود اعلام کرد که چهارشنبه هفته گذشته این پاسخ‌ها را شخصا به معاون تولیدات گیاهی این وزارتخانه تحویل داده تا پس از امضای ایشان برای درج در روزنامه ارسال شود اما این وعده هم عملی نشد و با وجود تماس‌های مکرر و پیگیری چندین باره از مهندس کابلی و مسئول دفتر این معاونت محترم، در نهایت اعلام شد که از یک سو این پاسخ‌ها در جریان اتوماسیون اداری وزارتخانه مذکور ناپدید شده و از سوی دیگر ناصر توکلی، معاونت جدید تولیدات گیاهی این وزارتخانه در جلسه حضور داشته و بدون امضای ایشان نیز ارائه پاسخ‌ها امکان‌پذیر نیست. همچنین توصیه نهایی مدیرکل محترم دفتر کالاهای استراتژیک درج جمله «عدم‌پاسخگویی از سوی این وزارتخانه بود» که به‌عنوان آخرین راهکار برای انجام این مصاحبه ناموفق مدنظر قرار گرفت. پرسش مطرح آن است که چرا وزارت جهادکشاورزی به‌عنوان متولی اصلی بخش تولید کالاهای استراتژیک در کشور پاسخگوی افکار عمومی نبوده و مسئولان این وزارتخانه علاوه بر عدم‌برگزاری نشست‌های خبری حتی از ارائه پاسخ به پرسش‌های مطرح‌شده در زمینه خودکفایی محصولات کشاورزی نیز خودداری می‌کنند. آیا نباید این رویکرد وزارتخانه به عدم‌پاسخگویی را ناشی از استیضاح چندین باره و نافرجام وزیری قلمداد کرد که در طول دو سال اخیر حتی یک نشست خبری برای پاسخ به پرسش‌های مکرر نمایندگان رسانه‌های جمعی نداشته است؛ با این شرایط آیا می‌توان بدون نقد‌پذیری انتظار بهبود شرایط بخش کشاورزی در سال حمایت از تولید ملی کار و سرمایه ایرانی را داشت؟! متن پرسش‌های بی‌جواب روزنامه همشهری در زمینه خودکفایی محصولات کشاورزی از مسئولان این وزارتخانه خود حاوی نکات دیگری است که در ذیل می‌خوانید.

1 - هدف‌گذاری خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی در اسناد بالا‌دستی مانند سند چشم‌انداز و برنامه توسعه چگونه بوده و این اهداف تا چه حد محقق شده است؟

2 - خودکفایی در تولید محصولاتی مانند گندم، برنج، جو، ذرت، دانه‌های روغنی و میوه و مرکبات ازجمله این اهداف است؛شرایط کنونی تولید این محصولات چگونه است؟

3 - گندم از جمله محصولات کشاورزی است که به گفته مسئولان از چند سال گذشته به‌خودکفایی در تولید آن دست یافته‌ایم با وجود این منتقدان افزایش تولید گندم را متاثر از شرایط مساعد جوی و کاهش سطح زیرکشت سایر محصولات قلمداد می‌کنند. این خودکفایی تا چه حد پایدار بوده و میزان تولید گندم طی سه سال اخیر و نیاز بازار مصرف داخلی چقدر بوده است؟

4 - آیا افزایش تولید گندم تأثیر منفی بر کاهش سطح زیرکشت سایر محصولات کشاورزی نداشته است، درصورت امکان آماری از شرایط سطح زیرکشت محصولاتی مانند جو، ذرت، برنج و پنبه ارائه فرمایید؟

5 - به‌رغم نیل به‌خودکفایی در تولید گندم تازه‌ترین آمارهای گمرک ایران حاکی از واردات حدود سه میلیون تنی گندم طی نیمه نخست امسال و رشد چشمگیر آن در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته است، علت این افزایش واردات چیست؟

6 - تأثیر نرخ‌گذاری خرید تضمینی گندم بر کاهش تولید و فروش گندم مازاد کشاورزان تا چه حد بوده است؟

7 - میزان تولید، نیاز بازار داخلی و واردات محصولاتی مانند برنج، جو، ذرت ، دانه‌های روغنی و میوه و مرکبات طی دو سال اخیر چقدر بوده و در صورت پاسخگویی تولید به نیاز بازار مصرف داخلی، علت واردات بسیاری از این کالاها چیست؟

8 - درصورت امکان جدول مقایسه‌ای میزان تولید محصولاتی مانند گندم، جو، میوه و مرکبات، برنج، پنبه، دانه‌های روغنی، ذرت، حبوبات، محصولات دامی و. . . طی سه سال اخیر ارائه دهید که در آن هدف‌گذاری تولید براساس تکالیف برنامه، میزان تولید محقق شده و مقایسه رشد یا کاهش تولید با سنوات قبل و بعد درج شده باشد؟

9 - خودکفایی در تولید برنج موضوعی است که پس از گندم بارها توسط مسئولان وعده داده شده است، این هدف تا چه حد محقق شده و عمده‌ترین چالش‌های پیش روی آن کدام است؟

10 - مسئولان وزارت جهادکشاورزی از دستیابی به‌خودکفایی در تولید محصولات دامی خبر می‌دهند، این در حالی است که تأمین نهاده‌های تولید این محصولات اکنون به یکی از چالش‌های بزرگ تولید‌کنندگان تبدیل شده است، با این شرایط اقدامات وزارت جهادکشاورزی در تولید نهاده‌هایی مانند علوفه خشبی، ذرت، سویا و. . . را تا چه حد مطلوب ارزیابی می‌کنید؟

11 - تولید‌کنندگان محصولات باغی با اشاره به پتانسیل‌های تولید این محصولات در داخل کشور، میزان تولید میوه و مرکبات را پاسخگوی نیاز بازار داخلی قلمداد می‌کنند، این در حالی است که طی سال‌های اخیر، واردات به‌عنوان پاشنه آشیل تولید این محصولات مطرح بوده است با توجه به واگذاری صدور مجوز واردات محصولات توسط وزارت جهادکشاورزی ریشه اصلی مشکلات تولید‌کنندگان مذکور چیست؟

12 - به‌رغم آمارهای منتشر شده در زمینه رشد تولید محصولات کشاورزی، متولیان تنظیم بازار محقق‌نشدن پیش‌بینی‌های تولید محصولات کشاورزی توسط وزارت جهادکشاورزی را عامل اصلی افزایش واردات و نابسامانی قیمت و عرضه این محصولات قلمداد می‌کنند، این رویکرد را تا چه حد می‌پذیرید و دیدگاه شما چیست؟

کد خبر 189591

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز