سه‌شنبه ۱ اسفند ۱۳۸۵ - ۱۱:۲۱
۰ نفر

ژنرال ای‌کیوسان که معرف حضورتان هست. همان ژنرال کمی تا قسمتی خنگ که عشق معما بود.

 هی برای حال‌گیری ای‌کیوسان، معما از توی جیبش در می‌آورد و ای‌کیوسان هم با چند تا تق و توق توی سرش، در ای‌کی ثانیه جواب را از آستینش در می‌آورد و حال ژنرال را می‌کرد توی قیف.

عباس نباتی با لحن ابلهانه‌ای که برای حرف زدن به جای این شخصیت انتخاب کرده بود، او را به یکی از بامزه‌ترین شخصیت‌های کارتون‌های دوران کودکی‌مان تبدیل کرد. نباتی متولد1321 در اهواز است و لیسانس زبان انگلیسی دارد.

فعالیت دوبله‌اش را از سال1341 شروع کرد و تا به حال در کارتون‌هایی مثل همین ای‌کیو سان و افسانة دوقلوها (به جای شخصیت مارتین) حرف زده و مدیر دوبلاژ کارتون‌های معروفی مثل گربه سگ و باخانمان بوده است.

او این روزها مدیریت دوبلاژ خیلی از فیلم‌هایی را که از سینما چهار و سینما یک پخش می‌شود مثل سالوادور و مرد فیل‌نما بر عهده داشته است. ویژگی خاص دوبله‌های او هم این است که در تیتراژ، حتما خودش اسم‌ها را می‌خواند. به قلم او بخوانید:

با سلام و احترام خدمت شما، ایشان، آن‌ها و ما. با اجازه بزرگترها، بله خب داشتیم می‌گفتیم. ببخشید می‌گفتم. کی می‌گفت؟ کسی این‌جا نیست. قرار نبود بگویم، قرار بود بنویسم. بسیار خب، چی بنویسم مگر چی شده؟ اتفاقی افتاده؟ آهان یادم آمد.

مردم گفتند کیفیت دوبله پایین آمده. خب، زمستان که نمی‌شود رفت بالا، روی پشت‌بام. باید پایین باشید تا سینه‌پهلو نکنید. اصلا کی جرأت کرده بگوید کیفیت دوبله پایین آمده است؟

حالا خودمانیم‌ها. همچین نادرست هم نگفتند. من این نظر را قبول دارم. اما سیب هست، سبزه هست و امید. ما دوبله‌های با کیفیت بسیار بالا هم داریم. من چه سبزم امروز و چه اندازه تنم هشیار است. آدمی باید همیشه امیدوار باشد.

راستش نوشتن، کار بسیار سختی است. البته نه به سختی کار دوبله. چرا؟ به خاطر این‌که یک دوبلور هنگام گویندگی به جای یک هنرپیشه  باید صد در صد بینایی، شنوایی، تمرکز فکر، تنظیم تنفس و کنترل تارهای صوتی خود را همزمان به کار بگیرد تا بتواند کارش را انجام دهد.

فکر نکنم هیچ حرفه‌ای باشد که نیاز به به‌کار انداختن صد در صد حواس پنج‌گانه به صورت همزمان داشته باشد. اصلا من چه می‌گویم؟ عیبی ندارد، بالاخره آدمیزاد باید یک چیزهایی بگوید دیگر. سال‌هاست که در جامعة دست‌اندرکاران دوبله زمزمه‌ای وجود دارد مبنی بر این‌که حرفه دوبله و مدیر دوبلاژی به سواد ربطی ندارد، مثال‌هایی هم در این مورد نقل شده است.

برای نمونه، فلان شخص خوانندة موفقی است و سواد هم ندارد یا فلان شخص بازیگر موفقی است و سواد هم ندارد و پاسخ این‌که اگر این شخص موفق، سواد می‌داشت، خواننده یا بازیگری در سطح جهانی می‌شد. تازه شما از این طرف خیابان بخواهید بروید آن طرف خیابان هم سواد می‌خواهد.

چگونه ممکن است شخصی بگوید من رانندة باتجربه‌ای هستم و نیازی به دانستن آئین‌نامه رانندگی ندارم. چگونه ممکن است یک مدیر دوبلاژ کم‌سواد و کم‌تجربه یا حتی کم‌سواد و باتجربه بتواند جمله‌هایی را که مثلا یک سناریست معمولی داشته و یک کارگردان متوسط آن را به تصویر کشیده، به خوبی درک کند و به دوبلور انتقال دهد و دوبلور هم به تماشاچی ارائه نماید!

به هر حال فیلم‌ها دوبله شده‌اند و به نمایش درآمده‌اند. یک نمونه ذکر می‌کنیم. دکتر به بیمارش توصیه می‌کند که 36 کپسول آنتی بیوتیک بخورد و شخص فقط ده کپسول را خورده و بقیه را مصرف نمی‌کند و می‌گوید دیگر حالم خوب شده است. نه‌خیر حال شما خوب نشده است، منتظر عواقبش باشید.

دوبله‌های بی‌کیفیت مردم را نسبت به دیدن فیلم بی‌علاقه می‌کند و مردم سراغ سرگرمی‌های دیگری می‌روند. به نظر من هم دوبلورها و هم کارفرمایان در روند نامطلوب کیفیت دوبله‌ها مقصرند که البته تقصیر، درصد ضریب دارد. ببخشید که پرحرفی می‌کنم. sun به معنی خورشید و sand به معنی شِن، تلفظش از راه گوش تقریبا همانند است.

مترجمی در موقع ترجمه شِن را خورشید ترجمه کرده و سریع رد شده است. خب این طبیعی است که مدیر دوبلاژ هم عین ترجمه را به همان صورت به کار برده است. اغلب در متون ترجمه، رود تیمز، روزنامه تایمز و مجله تایم به جای یکدیگر آمده‌اند و اشتباه ترجمه شده‌اند و مدیر دوبلاژ هم بر اساس ترجمه، فیلم را دوبله کرده و رفته‌ است.

در هر صورت مرزها در هم ادغام شده و تعریف مشخصی از حدود و وظیفه مترجم و دوبلور و خاصه مدیر دوبلاژ در دست نیست یا این که دسته‌جمعی نمی‌خواهیم که باشد. به اعتقاد من این سهل‌انگاری بیشتر متوجه کارفرمایان است تا جامعه دوبلورها.

حال اگر بپذیریم که کیفیت دوبله‌ها پایین است، علتش می‌تواند بی‌دقتی، بی‌توجهی، کمبود وقت، عدم شناخت دوبلورهای توانا و بی‌سلیقگی کارفرمایان باشد. برخی از کارفرمایان فکر می‌کنند فیلم را باید بدهند به یک نفر ترجمه کند و ترجمه را بدهند دست یک نفر (حالا هر کی) آن هم سریع‌السیر همان ترجمه را بیاورد در استودیو و یک صدای فارسی بگذارند روی فیلم و تکثیر کنند و به بازار بدهند.

نه عزیز من کار درست این‌طوری نیست. مدیر دوبلاژ یعنی کسی که در اثر سال‌ها تجربه، قادر است حتی اشتباهات مترجم را تصحیح کند.

کد خبر 16179

پر بیننده‌ترین اخبار سینما

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز