اتحادیه کلانشهرها را تشکیل دهیم

حمایت قاطع تمام اعضای شورا و رأی همگی آنان باعث شد تا نوین بر صندلی ساختمان شهرداری تبریز تکیه زند.

او پیش از آن تجربه فعالیت در مجموعه های متعدد از جمله قرارگاه سازندگی خاتم، وزارتخانه های متعدد و همچنین شهرداری تهران را دارد. یک روز تابستانی، در دفترش سخن از مسایل مختلف شهر تبریز به میان آمد. روزی او از بازرسی پروژه های عمرانی که کار هر روزه اش است، دست کشید و با ما به گفت وگو نشست.

نمی توانستم تصور کنم که مهندس نوین همان شهرداری است که مردم از دو برادر شهید و جانباز بودنش بارها سخن رانده اند، در کمال سادگی و محبت در شهر قدم بزند و نه ژست مدیریتی بگیرد و نه هیبت مسئولانه اش رعب آور باشد. او به مانند بسیاری در کمال سادگی، به رفع مشکلات شهرش توجه دارد. این نکته اصلاً اغراق آمیز نیست؛ چرا که با نگاهی به تبریز و تغییر چهره آن، می توانی به این واقعیت برسی.

 می توان انتظار روزهای آفتابی تری برای این شهر کهنسال داشت. متن حاضر حاصل گفت وگویی است جدی؛ به دور از هرگونه شوخ طبعی که از خصوصیات نوین است.

* تبریز امروز را چگونه می بینید اگر بخواهید از منظر یک مسئول آن را تشریح کنید؟

- تبریز با جمعیتی در حدود 800/1 هزار نفر یکی از کلانشهرهای مهم کشور است. طول شرقی و غربی این شهر حدود 45 کیلومتر و شمال و جنوب آن در حدود 25 کیلومتر است. تبریز امروزه به عنوان یک شهر مهاجرت پذیر دارای اهمیت است.

این شهر پس از تهران دومین شهر آلوده کشور است؛ به دلیل حضور کارخانجات مادر چون تراکتورسازی، ماشین سازی و حدود بیش از 600 شرکت قطعه ساز در آن. از سویی در پانزده سال گذشته بسیاری از باغ های شهر تبریز به ویرانه تبدیل شده و به جای آن ساختمان های مرتفع ساخته اند. یعنی از پانزده سال پیش توسعه ناموزون شهر تبریز آغاز شده است.

توسعه ای که امروزه باعث شده تا این شهر به عنوان یکی از شهرهای آشفته از نظر شکل و اندازه جلوه گری کند. توسعه ای که حتی از کنترل شهرداری هم خارج شده است و گسترش بی رویه این شهر، ما را با معضلات عدیده، از جمله حاشیه نشینی مواجه کرده. چیزی در حدود 400 هزار نفر جمعیت این شهر را حاشیه نشین های شهر تبریز تشکیل می دهد. این شهر نیز به مانند سایر کلانشهرها از معضلات مشترکی رنج می برد؛ مشکلاتی چون آلودگی شهر، حاشیه نشینی، ترافیک، جلب مهاجرین اطراف، بافت های فرسوده.

تبریز دومین شهری است که دارای بافت فرسوده است. بر اساس نظر شورای عالی شهرسازی حدود 2500 هکتار از این شهر را بافت فرسوده تشکیل می دهد.

* پس از نشیب و فرازهای شورای شهر تبریز در این دوره بالاخره شما به اتفاق آراء به عنوان شهردار انتخاب شدید،وضعیت شهرداری چگونه بود؟!

- هنگامی که در اوایل دی ماه شهر تبریز را به عنوان ششمین شهردار از سوی شورای شهر دوم تبریز- که اختلافات سلیقه ای بسیاری دارند- تحویل گرفتم، شرایط شهرداری بحرانی بود. یعنی بحث مالی و درآمدی شهر آشفتگی بسیار داشت. تا پایان آذرماه سال گذشته تنها حدود 38 درصد از درآمدهای شهرداری محقق شده و در مقابل حدود 80 درصد از هزینه مصرف شده بود. این صرف هزینه ناشی از مدیریت مدیران قبلی بود که اتفاقاً اسناد و مدارکش هم موجود است.

به طور کلی ما با یک بحران مالی در همان ابتدا مواجه شدیم؛ به گونه ای که پرداخت حقوق کارگران، بیش از شش ماه عقب افتاده بود و تعهداتی که به عهده شهرداری بود، حتی تعهد در مورد قطار شهری، یا بیمه درمانی پرسنل و یا تهعدات به پیمانکاران را نمی توانستیم انجام دهیم. خوشبختانه تمام این مشکلات با همکاری شورای شهر و تصویب چند لایحه معین حل شد و حتی حدود 35 درصد هم به درآمد شهرداری افزوده شد و در نهایت حدود 77 درصد از درآمد سال 84 تحقق پیدا کرد.

* با این وصف وضعیت پروژه های عمرانی این شهر راکد بودند و چندان پیشرفتی نداشتند.

- عمده پروژه عمرانی در دی ماه سال گذشته نیمه تمام بود و از 5 درصد پیشرفت فیزیکی تا حدود 60 درصد پیشرفت نیز دیده می شد. از تعداد 14 پروژه عمرانی تنها دو مورد 60 درصد پیشرفت فیزیکی داشت. بقیه پروژه ها کمتر از 50 درصد پیشرفت کرده بودند. بسیاری از پروژه ها با پیش بینی زمانی 12 ماهه آغاز شده بود اما با تأخیر 18 ماهه موفق به افتتاح آنها شدیم. تا به حال از این پروژه ها 6 مورد به بهره برداری رسیده است و بقیه پروژه ها نیز در مردادماه و شهریورماه به لطف خدا به بهره برداری خواهد رسید.

بر اساس برنامه ریزی انجام شده، این پروژه ها تا پایان مهرماه سال جاری به بهره برداری خواهد رسید.

* هزینه کل این پروژه چه قدر بود؟ چون با توجه به هزینه می توان به حجم کار انجام شده پی برد.

- هزینه های این پروژه ها کلاً در حدود 30 میلیارد تومان بوده است. این هزینه صرفاً برای پروژه های عمرانی نیمه تمام از دی ماه تا به امروز صرف شده است.

در واقع این پروژه عمرانی نیمه تمام موجب نارضایتی بسیار مردم به دلیل تأخیر در اجرای آن شده بود. شاید یکی از دلایل آن اختلافات موجود در شورا بود. پس از قبول شهرداری از فصل زمستان 84 برای اتمام این پروژه ها، دوباره شروع به کار کردیم و دوباره اعتبار تازه ای به آنها تزریق کردیم.

 تعداد کارگرانی که امروزه بر پروژه ها در حال فعالیتند، بسیار زیاد است. من همین جا ضمن عذرخواهی از مردم به دلیل تأخیر در اجرای پروژه ها قول می دهم این پروژه ها را بر اساس زمانبندی مشخص به مردم تحویل دهیم.

* یعنی می خواهید مانند شهرداری تهران با نصب روزشمار بر بالای پروژه ها به مردم اطمینان بدهید که پروژه ها در زمانی مقرر افتتاح می شود؟!

- البته این اقدام شهرداری تهران بسیار خوب است؛ چرا که هم مدیران اجرایی کوتاهی و تعلل نخواهند کرد و هم مردم نیز با دیدن روزشمار به اجرای پروژه ها امیدوارتر می شوند، اما این موضوع را ما به گونه ای دیگر مورد توجه قرار دادیم. ما پروژه های قابل افتتاح در هر ماه را به مردم اعلام می کنیم. مثلاً در خرداد یا تیرماه کدام پروژه ها به بهره برداری می رسند را معرفی می کنیم. مثل پروژه  مایان که در تیرماه به بهره برداری می رسد. نصب روزشمار کار خوبی است و من هم از آن استقبال کردم.

* تبریز یکی از مهم ترین کلانشهرهای کشور است، با تمام معضلات یک کلانشهر که از جمله آن سیستم حمل و نقل عمومی است. از سویی سال ها احداث مترو در این شهر آغاز شده است که هنوز اخباری از آن شنیده نشده. در این راستا چه برنامه ای دارید؟

- با توجه به عملکرد سه ساله مترو تبریز، به نظر می رسید که در این عرصه ضعف هایی را داشتیم. با تغییر مدیریت و معرفی یک مدیرعامل که تجربه 15 ساله را در تهران داشته اند و پشتیبانی های به عمل آمده، انتظار می رود تا پایان سال 85 در حدود 6 کیلومتر از 17 کیلومتر خط اول مترو را بهره برداری کنیم.

* فضای سبز چه طور، آیا اقدامی انجام داده اید؟

- در طول فعالیت مجموعه جدید شهرداری، طرح فضای سبز با جدیت پیگیری شد. بر اساس استاندارد سرانه جهانی، هر شهروند می بایست از 20 متر مربع فضای سبز در شهر بهره مند شود. متأسفانه تا پیش از این بر اثر تراکم فروشی و تخریب باغ های تبریز، سرانه فضای سبز شهروندان به 6 متر مربع رسیده است.

 در واقع تبریز یکی از فقیرترین شهرها از نظر فضای سبز است. ما در سال 85 در حدود 450 هکتار به فضای سبز تبریز اضافه خواهیم کرد. پارک بزرگ شهر که بیش از 30 سال به مردم وعده داده بودند، امکان بهره برداری از 120 هکتار از آن امروز مهیا شده است.

پارک جنگلی کوهستان که از 5 سال پیش نیز وعده داده بودند احداث در حدود 100 هکتار از آن را آغاز کرده ایم. پارک جنگلی ارم نیز که در بخش محروم شهر واقع شده را نیز با متراژ 40 هکتار آماده بهره برداری داریم و ده ها پارک محله ای و منطقه ای در مهرماه و آبان ماه افتتاح خواهیم کرد. همچنین پارک لاله باغی در منطقه محروم شهر، در حدود 30 هکتار در حال آماده سازی است.

این اقدامات باعث شده که تا پایان سال، سرانه فضای سبز شهروندان از 6 متر مربع به 12 متر مربع برسد. به عبارتی صددرصد پیشرفت در توسعه فضای سبز شهری به دست آمده است.

* به نظر می رسد که با جذب سرمایه گذاری های خارجی تا به امروز بیش از 50درصد از هزینه 236میلیاردی شهرداری را تامین کرده اید. با این وجود، هنوز نظام مالی شهرداری، به مانند سایر کلانشهرها سنتی است؛ آیا شما به عنوان شهردار، تصمیم به تغییر این نظام ندارید. آن گونه که شهرداری تهران موفق به این کار شد و تحولی را در این زمینه به وجود آورد؟

-اتفاقاً آقای دکتر قالیباف برای راه اندازی این سیستم از تمام شهرداران کلانشهرها دعوت کرده بودند که متاسفانه به دلیل مسافرت یکی از وزرا من نتوانستم بیایم. اما این یک تحول اساسی در شهرداری بوده است. متاسفانه امروز حتی حقوق های کارمندان به شکل سنتی پرداخت می شود. اخیراً هم دولت با تاسیس تعاونی اعتبار شهر، این تحول را تسریع کرد.

این واقعیت است که تهران باید در این زمینه و بسیاری دیگر از موارد، پرچمدار ما باشد. البته ناگفته نماند که دکتر قالیباف هم با اعتقادی که به تحول و تغییر دارند با ذوق و سلیقه عالی این کار را در شهرداری تهران آغاز کرده است. ما هم با جلساتی که داشتیم، این امر را مورد توجه قرار دادیم. سیستم شهرداری سیستمی زمان بر است.

 این اعتقاد ماست که حتی قوانین شهرداری هم باید بازنگری شود. قوانینی که در سال 1334 تصویب شده، هنوز هم بر شهرداری حاکم است. امروز هم بسیاری از این قوانین مبنای اجرای مقررات شهرداری است. این کار شهرداری تهران بسیار قابل توجه بوده و ما هم به دنبال اجرای آن هستیم.

اخیراً هم پرسنل انفورماتیک شهرداری تبریز برای آموزش به تهران اعزام شده اند و این کار را در صورت حضور بنده به عنوان خدمتگزار در سال 86 در مسند شهرداری، پیگیری می کنم.

ادامه دارد