شنبه ۲۰ فروردین ۱۳۹۰ - ۱۴:۵۶
۰ نفر

همشهری آنلاین: یک مترجم قرآن کریم بر انجام فعالیت‌های پژوهشی ادبی در رابطه با ارتقای سطح کیفی و کمی ادب قرآنی در کشور تأکید کرد و افزود: جای خالی فعالیت‌های پژوهشی در این زمینه احساس می‌شود.

قرآن

مسعود انصاری، مترجم قرآن کریم، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا) در ادامه این مطلب یادآور شد: بخش پژوهش در این زمینه بسیار کم است. برای داشتن ترجمه‌های ادبی با ساختاری قوی و توجه بیشتر مترجمان به این حوزه نیازمند این هستیم که آثار ادبی از هزار سال گذشته را مورد بررسی قرار دهیم. شعر و ادبیات ما سرشار از بهره‌گیری و الهام ادیبان از آیات قرآن کریم است به همین منظور چنین احساس می‌شود که برای بهتر گام برداشتن در زمینه ترجمه‌های ادبی باید به این متون رجوع کرده، این ارتباط میان متون ادبی و قرآن کریم را مورد بررسی قرار داده و در اختیار نویسندگان و مترجمان گذاشت. باید در این راه از داشته‌های پیشینان بهره برد.

وی دلیل کم‌توجهی مترجمان به این حوزه را حساسیت و اهمیت این قبیل ترجمه‌ها خواند و اظهار کرد: در سال‌های اخیر با وجود حمایت‌های خوبی که از سوی سازمان‌های ذی‌ربط در زمینه پژوهش‌های قرآنی صورت گرفته، با کم‌توجهی مترجمان در این زمینه روبرو هستیم. دلیل اصلی این امر دشواری و حساس بودن ترجمه‌ قرآن است. ترجمه قرآن با برگردانی که از دیگر آثار صورت می‌گیرد بسیار متفاوت و از حساسیت‌های خاصی برخوردار است. علاوه بر این، ترجمه ادبی قرآن کریم مخاطبان خاص خود را دارد که این دو امر سبب شده تا به ترجمه‌های ادبی کمتر توجه شود.

انصاری پیشنهاد انجام ترجمه دسته جمعی میان علمای حوزه علوم قرآنی و ادبیات را رد کرد و گفت: متن ادبی ارتباط موثر و تنگاتنگی با ذهن و زبان پدیدآورنده دارد. اگر نویسنده‌ای متنی را بنویسد و با قلم ویراستاری ادبی ویرایش شود جذابیت اولیه خود را از دست می‌دهد.

شآن قرآن می‌طلبد که جشنواره‌ای مجزا برای آن قائل شویم

این قرآن‌پژوه برگزاری جشنواره‌هایی با موضوع پژوهش‌های قرآنی را گام موثری در بهبود وضعیت فعلی دانست و تصریح کرد: برگزاری جشنواره‌ها و قرار دادن جایزه‌ای در این همایش‌ها به منظور بهبود این وضعیت خوب است، اما کافی نیست. به عنوان نمونه می‌توان به قرار دادن بخش ترجمه قرآن در جایزه کتاب سال اشاره داشت که برای نخستین بار در سال گذشته اجرا شد. این اقدام مبارک است، اما از جهتی می‌توان گفت که شأن قرآن کریم بالاتر از این است که در بخشی جانبی مورد بررسی قرار بگیرد.

به نظر من پژوهش‌های قرآنی که ترجمه‌ها هم جزئی از آن هستند، می‌توانند به صورت مجزا و در جشنواره‌ای مخصوص مورد بررسی قرار گیرند تا هم شأن قرآن حفظ شود و هم در حق کسی اجحاف نشود.

مترجم «تفسیر کشاف زمخشری» به حساسیت و اهمیت این قبیل جشنواره‌ها اشاره کرد و گفت: برگزاری چنین جشنواره‌ای نباید شتابزده باشد. باید با توجه به حساسیت کار، آن را با برنامه‌ریزی‌های دقیق‌ انجام داد تا آثاری که فخیم هستند مورد توجه قرار گیرد.

تسلط بر ادبیات عرب و فارسی برای مترجم ادبی قرآن کریم ضروری است

انصاری مهمترین ویژگی یک ترجمه ادبی موفق از قرآن کریم را انتقال درست مفاهیم به خواننده دانست و افزود: ترجمه ادبی به ترجمه‌ای اطلاق می‌شود که در آن متن ترجمه متنی استوار و فخیم باشد. این ترجمه با به کاربردن واژگان و تعبیرات ادبی حاصل می‌شود. در عین اینکه این نوع ترجمه‌ها باید انتقال سریع و آسان مفاهیم به مخاطب را نیز درنظر داشته باشد. اما من بر این باورم که به منظور انتقال پیام قرآن نمی‌توان بیش از اندازه لفظ و زبان ادبی را در آن قرار داد زیرا متن قرآن سنگین است و این ترجمه با این رویکرد دریافت آن را سخت‌تر خواهد کرد.

این قرآن‌پژوه تسلط بر ادبیات عرب و فارسی را برای مترجم ادبی قرآن کریم ضروری دانست و خاطرنشان شد: در ترجمه ادبی باید مترجم باید از منظر ادبی و آشنایی با ادبیات فارسی و عربی و همچنین زوایای این زبان‌ها آشنا بوده و تسلط کافی داشته باشد. مترجم برای اینکه بخواهد مفهوم آیات را به درستی منتقل کند باید با این حوزه آشنایی کامل را داشته باشد.

علاوه بر این به منظور انجام یک برگردان موفق، مترجم علاوه بر دارا بودن شرایط فوق، باید از ذوق ادبی نیز برخوردار باشد. در این میان باید به این نکته توجه داشته باشد که مفاهیم با زبان معیار منتقل شود و ترجمه ادبی زمینه‌ای برای مغلق‌گویی نشود. 

کد خبر 131802
منبع: همشهری آنلاین

پر بیننده‌ترین اخبار دین و اندیشه

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز