تاکنون در مورد نحوه خصوصی‌سازی نقدهای زیادی در رسانه‌ها مطرح شده است، اما بحثی که نگارنده بر آن تأکید دارد، مربوط به نقاط قوت و ضعف به پیمان سپردن طرح‌های مهم و حساسی است که با آحاد مردم مرتبط است. چند و چون خصوصی‌سازی بحث جدا و مهمی است که در این نوشتار از آن صرف نظر شده است.
ابتدا باید به این نکته مهم بپردازم که پیمانکاران به‌ویژه آنان که دل و جان به خدمت مردم و کشور سپرده‌اند از ذخایر گرانقدر مملکت و جامعه بزرگ ایران هستند. اگر مقوله پیمانکاری نقد می‌شود الزاما به مفهوم نادیده‌گرفتن این ارزش‌ها نیست.
در روزهای آخر هفته پیش، حدود ساعت 11شب با اتومبیل در اتوبان کرج در حال حرکت بودم به راهبندان شدیدی برخوردیم که در آن موقع شب عادی نبود. بعداز حدود 45دقیقه که به‌قول معروف سانت به سانت در راهبندان حرکت می‌کردیم، متوجه شدم که تنی چند از کارگران با قراردادن گاردریل به‌صورت اریب راه را باریک کرده‌اند. کنجکاو شدم تا علت را بپرسم. عاقله‌مردی که سرپرست آنها بود با اشاره دست به سمت غرب اتوبان توضیح داد که چون عملیات ترمیم یا تجدید آسفالت درحال انجام است، ما پیشاپیش مسیر را با محدودکردن رفت‌وآمد خودروها آماده می‌کنیم.
پرسیدم چرا از علائم هشداردهنده مثل چراغ چشمک‌زن و غیره استفاده نکرده‌اید پاسخی نداد و بالاخره در برابر اصرار من گفت که پیمانکار باید این کار را بکند و تجهیزات را مهیا سازد.
وقتی که چنین عملیاتی را سال‌های قبل وزارت راه رأسا انجام می‌داد، سازوکارها خیلی بهتر و مجهزتر بود گمان می‌کنم از آنجا که پیمانکار در جست‌وجوی درآمد است، سعی دارد با حداقل‌ها کار را به انجام برساند. از قرار بعداز اینکه مسافتی را طی کردیم و بسیار از آن راهبندان دور شده بودیم دیدم که عملیات ترمیم یا تجدید آسفالت با ماشین‌آلات مجهز و خودکار انجام می‌شود.
این تفاوت و تضاد برایم قابل درک نبود که چطور یک‌جا برای به‌کارگرفتن ماشین‌آلات مجهز سرمایه‌گذاری می‌شود و جای دیگر از تأمین هزینه چراغ چشمک‌زن خودداری می‌شود و حتی کارگران هم در قواره و پوشش حرفه‌ای ظاهر نمی‌شوند؟ در پمپ بنزین یک نفر که مثل من عازم سفر بود، توضیح داد که نه‌تنها در مورد طرح‌های راهسازی، بلکه در خیلی از موارد، پیمانکاران اصلی همان‌هایی نیستند که کار را اجرا می‌کنند، بلکه گاهی چنددست می‌چرخد و بالاخره پیمانکاری عهده‌دار کار می‌شود که هرگز توان و سرمایه پیمانکار اول را ندارد و به‌این دلیل، شاهد اوج و حضیض اجرای طرح‌ها هستیم.
اگر قانون محکم‌کاری می‌کرد و پیمانکار نخست را در کلیه پیامدها و مسایل طرح‌ها مسئول می‌شناخت، شاید خیلی از مشکلات کنونی پیش نمی‌آمد آن روی سکه هم، این است که وقتی یک طرح به‌خوبی اجرا می‌شود ولو توسط پیمانکار دست چندم، باز افتخارش نصیب آن پیمانکار اول می‌شود. این کمبود و خلأقانونی اگر وجود دارد باید طوری جبران شود که مردم ضرر نکنند.
پیمانکاری که در مزایده یا مناقصه یک طرح برنده می‌شود تا آخر اجرای طرح مسئول و موظف شناخته شود چنین تعهدی با الزامات و ضمانت‌های قانونی می‌تواند اجرای طرح های مهم را بهبود بخشد.
به‌ویژه این بیم وجود دارد که افراد فاقد مهارت و صلاحیت فنی، عهده‌دار پیمان‌های دست‌چندم شوند و ضمن آسیب‌‌زدن به طرح خسارتی را متوجه جامعه و مملکت کنند. امیدوارم این کاستی با تدبیر نمایندگان مجلس شورای اسلامی و دستگاه‌های مسئول برطرف شود
