دوشنبه ۱۷ اسفند ۱۳۸۸ - ۰۵:۲۵
۰ نفر

سعید اداک: بدون شک درخشان‌ترین دستاورد بیست‌و‌پنجمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر، حضور گروه‌های جوان موسیقی به‌خصوص گروه‌های شهرستانی در این جشنواره بود که در میان آنها استعدادهای درخشان بسیاری دیده می‌شد.

اما جدای از این دستاورد ارزشمند، بدون اغراق می‌توان جشنواره بیست‌و‌پنجم موسیقی فجر را یکی از پرحاشیه‌ترین دوره‌های آن نامگذاری کرد. در این گزارش تلاش شده تا با نگاهی گذرا به روند برگزاری این جشنواره نقاط روشن و تاریک آن بیشتر نمایان شود. پرونده بیست و پنجمین دوره جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر که از 7 اسفند آغاز شده بود شامگاه پنجشنبه، 13 اسفند در تالار وحدت بسته شد تا کار یکی از پرحاشیه‌ترین دوره‌های این جشنواره پایان پذیرد.

پرحاشیه بودن جشنواره امسال، دلایل مختلف و گوناگونی داشت که به اعتقاد بسیاری از صاحب‌نظران، بخش عمده‌ای از آن به حرکت دیر هنگام و کند دبیرخانه جشنواره موسیقی مربوط می‌شد.

برخلاف جشنواره بیست‌و‌چهارم موسیقی فجر که دبیر آن در مراسم اختتامیه جشنواره بیست‌و‌سوم معرفی شده بود، این‌بار دبیر جشنواره، 10خرداد (یعنی با حدود 5 ماه تأخیر نسبت به دوره قبل) انتخاب شد و معاون امور هنری وزارت ارشاد طی حکمی خطاب به محمد علی خبری، دبیر جشنواره و مدیرکل دفتر موسیقی تأکید کرد: امید است با فعال کردن دبیرخانه جشنواره و استفاده از نظرات تخصصی استادان، پیشکسوتان و هنرمندان این حوزه در تحقق اهداف بیست‌وپنجمین دوره جشنواره موفق باشید.

پس از این اتفاق، 15 مهر نخستین جلسه شورای سیاستگذاری جشنواره موسیقی فجر تشکیل شد تا به گفته دبیر جشنواره هر 2هفته یک بار اعضای این شورا دور یکدیگر جمع شوند و در مورد نحوه برگزاری آن به تبادل نظر بپردازند.

در ادامه این روند نیز تا پیش از برگزاری نشست خبری بیست‌و‌پنجمین جشنواره موسیقی فجر که 6 روز پیش از آغاز جشنواره برگزار شده بود عملا کمترین فعالیت رسانه‌ای ممکن برای مهیا کردن افکار عمومی جهت استقبال از این جشنواره صورت گرفت.

هر چند دبیر جشنواره در گفته‌هایش آغاز بحث‌های مربوط به جشنواره بیست‌و‌پنجم موسیقی فجر را از اسفند ماه 87 اعلام می‌کند اما حرکت کند در مسیر انتصاب‌ها و پیگیری کارهای مربوط به جشنواره در کیفیت برگزاری، خالی‌ماندن اکثر سالن‌های کنسرت و همچنین در برخی مشکلات دیگر که در ادامه به آنها اشاره خواهد شد انکار‌ناپذیر است.

غیبت حمیدرضا نوربخش، قائم‌مقام دبیر جشنواره موسیقی فجر در طول برگزاری جشنواره نیز از دیگر نکات بحث‌برانگیز آن بود. نوربخش از 16 بهمن امسال به همراه حسین علیزاده و کیهان کلهر برای برگزاری کنسرت‌هایی، در خارج از کشور به سر می‌برد.

غیبت گروه‌های معتبر بین‌المللی و بزرگان موسیقی ایران

پرسش در مورد دلیل حضورنیافتن بزرگان موسیقی ایران و همچنین گروه‌های مطرح و معتبر موسیقی جهان به‌خصوص از اروپا اصلی‌ترین دغدغه خبرنگارانی بود که اول اسفند ماه در نشست خبری مسئولان برگزاری بیست‌و‌پنجمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر شرکت کرده بودند.

مدیرکل دفتر موسیقی ارشاد نیز پاسخ خبرنگاران را در این زمینه چنین داده بود: رویکرد شورای سیاستگذاری این جشنواره برای دعوت از گروه‌های بین‌الملل بر کشورهای عضو اکو متمرکز بوده است و این رویکرد برای گسترش روابط فرهنگی بین کشورهای
عضو اکو با حوزه‌های مختلف هنری در ایران در 2جشنواره تئاتر و سینما هم اتفاق افتاد؛ البته دبیرخانه جشنواره به تمامی سفارتخانه‌ها فراخوان شرکت در جشنواره ارسال کرد ولی حضور کشورهای عضو اکو در اولویت بود.

غیبت بزرگان موسیقی ایران نیز که در دوره‌های اخیر حضور نسبتا پر رنگی در جشنواره موسیقی فجر داشتند از دیگر مواردی بود که بسیار به چشم می‌آمد؛ هر چند که مسئولان برگزاری جشنواره موسیقی فجر توجه ویژه به جوانان را از رویکردهای اصلی این جشنواره عنوان می‌کردند اما این موضوع توجیه‌کننده غیبت بزرگان موسیقی ایران در بخش جنبی جشنواره نبود؛ کمااینکه در مراسم اختتامیه جشنواره موسیقی فجر نیز تنها چند چهره پیشکسوت موسیقی از میان تمام بزرگان موسیقی ایران در این مراسم شرکت کرده بودند که جای تامل بسیار دارد.

درخشش بلیت‌های 40هزار تومانی برخی اجراهای جشنواره موسیقی فجر

بابک رضایی، رئیس انجمن موسیقی و مدیر فروش بلیت‌های بیست‌و‌پنجمین جشنواره موسیقی فجر تعرفه بلیت‌های جشنواره را در تالار بزرگ کشور 10 تا 35هزار تومان، سالن همایش‌های برج میلاد 20 تا 40هزار تومان، تالار وحدت 8 تا 20هزار تومان، تالار اندیشه 8 تا 15هزار تومان، سالن رودکی، سالن سوره حوزه هنری و پردیس ملت 10هزار تومان و فرهنگسرای نیاوران را 15هزار تومان اعلام کرده بود.

این در حالی است که چنین قیمت‌هایی آن هم برای بلیت‌های جشنواره‌ای که با عنوان ویژه فجر برگزار می‌شود، هرگز توجیه پذیر نیست.

طرح فروش اینترنتی بلیت‌های جشنواره با توجه به وضعیت اینترنت و همچنین عدم‌دسترسی و آگاهی بخش قابل‌توجهی از افراد جامعه، از دیگر نکات قابل تأمل بود.

برگزاری برخی اجراهای جشنواره فجر در شیراز و کرمان

یکی از اتفاقات مثبت جشنواره فجر برنامه‌ریزی برای برگزاری 9 اجرا در 2 استان دیگر غیر از تهران بود تا برای نخستین بار به‌جز پایتخت‌نشینان، مردم 2استان دیگر یعنی شیراز و کرمان نیز از برخی برنامه‌های جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر بهره‌مند شوند.

از دیگر مواردی که در جشنواره موسیقی با 24 دوره سابقه برگزاری همچنان در آن نقص‌هایی دیده می‌شد نحوه زمانبندی کنسرت‌ها بود. به‌طور طبیعی پیش از برگزاری هر کنسرت مدت زمانی صرف تنظیم سیستم‌های صوتی داخل سالن می‌شود که زمان آن به نسبت مهارت صدا بردار، کیفیت امکانات صدایی و تعداد سازها متفاوت است. برای نمونه می‌توان به تأخیر 75 دقیقه‌ای در برگزاری کنسرت گروه محمد شریف غزل از افغانستان در فرهنگسرای نیاوران اشاره کرد.

در بحث نحوه برخورد برگزار‌کنندگان کنسرت‌ها در 11 سالن اختصاص داده شده به این امر در تهران باید تأکید کرد که به جز مسئولان برگزاری کنسرت در تالار وزارت کشور که به‌طور سنتی برخورد نامناسبی با مردم، هنرمندان و اهالی رسانه داشته‌اند بقیه سالن‌ها از وضعیت مناسبی برخوردار بودند.

داوری بخش نواحی

امسال نخستین باری بود که بخش موسیقی نواحی در جشنواره موسیقی فجر به‌صورت رقابتی برگزار می‌شد و سؤالی که از سوی بسیاری از فعالان موسیقی نواحی ایران در این‌باره مطرح می‌شد این بود که چگونه موسیقی نواحی مختلف با توجه به متفاوت بودن زبان، سازها و فرهنگ موسیقایی‌شان امکان رقابت با یکدیگر را دارند؟

این در حالی است که داوران بخش موسیقی نواحی نه تنها خود در زمینه نوازندگی موسیقی نواحی تخصصی نداشتند بلکه از موسیقی‌دانان و نوازندگان مسلط مناطق مختلف نیز در داوری‌هایشان کمکی نگرفتند که این موضوع اعتراضاتی را از سوی برخی شرکت‌کنندگان نیز در پی داشت.

همچنین ماجرای ترک سالن اجرا توسط یکی از 3 داور بخش موسیقی نواحی برای شرکت در کنسرت پاپ در هنگام یکی از اجراهای این بخش، از جمله اتفاقاتی بود که جزو حاشیه‌های داغ جشنواره محسوب می‌شد.بخش پژوهشی جشنواره امسال نیز جزو کم‌رونق‌ترین بخش‌های بیست و پنجمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر بود که میانگین حاضران در این نشست‌ها به کمتر از 30 نفر می‌رسید.

پایان‌بندی

پرونده بیست و پنجمین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر، شامگاه پنجشنبه، 13 اسفند در تالار وحدت در حالی به کار خود پایان داد که به‌نظر می‌رسید نسبت به دوره قبل با افت کیفی چشمگیری مواجه شده بود.

با تمام این تفاسیر، نتیجه‌ای که از این جشنواره برای بهتر برگزاری جشنواره بعدی گرفته می‌شود نیز بسیار با اهمیت خواهد بود.

جشنواره موسیقی فجر بعد از برگزاری 25 دوره هنوز دبیر خانه‌ای دائمی ندارد و تأسف‌برانگیز‌تر اینکه اختتامیه این جشنواره درحالی برگزار شد که باز هم انتخاب دبیر دوره بعدی آن به آینده‌ای نامشخص موکول شد تا ریتم لنگ جشنواره موسیقی فجر همچنان نگران‌کننده باشد.

کد خبر 102973

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز