28 سال می‌گذرد، شاید بیشتر از سن من و شما. یوسف اسلام یا همان کت استیونس سابق، بعد از 28 سال، یک بار دیگر به استودیو رفته و آلبوم جدید استودیویی‌اش را آماده کرده است.
14 نوامبر، آلبوم این ستارة دنیای پاپ راک به وسیلة کمپانی آتلانتیک رکوردز در ایالات متحده و اروپا منتشر شد و خیلی زود به دست شنوندگانش در ایران رسید. او سال‌هاست که ستارة موسیقی دنیای اسلام است.
از وقتی که یوسف اسلام، آلبوم «بازگشت به زمین» را به بازار ارائه کرد، 28 سال می‌گذرد. یوسف اسلام، این‌آلبوم را یک سال پس از مسلمان شدنش به پایان رساند و پس از آن دیگر هیچ آلبوم و حتی آهنگی در قالب موسیقی راک به بازار ارائه نکرد.
او پس از گرایش به دین اسلام، همواره یکی از اعضای فعال جامعة مسلمانان بریتانیا بوده است. در واقع پس از این که یوسف اسلام، آلبوم «بازگشت به زمین» را تهیه و منتشر کرد، از موقعیت یک خوانندة پاپ خارج شد و بیش از هر چیز به تبلیغ اسلام پرداخت.
در سال 1981، مدرسة آموزش اسلام را در سالزبورگ‌رود در شمال لندن پایه‌گذاری کرد و تمام انرژی‌اش را برای آموزش بچه‌ها و فعالیت‌های خیریه مصرف کرد.
در تمام این سال‌ها، یوسف اسلام، سه آلبوم مرتبط با نواهای اسلامی منتشر کرد. «زندگی آخرین پیامبر» در سال 1995، «عبادت‌های آخرین پیامبر» در سال 1999 و «A متعلق به الله است» در سال 2000 به بازار ارائه شدند.
او با این آلبوم‌ها، خود را به عنوان صدای یک میلیون و هشتصد هزار نفر مسلمان بریتانیا معرفی کرده و در بطن موسیقی روز دنیا، کارهای قابل تأملی انجام داده است.
پیش از انتشار آلبوم پر سر و صدای «یک فنجان دیگر»، یوسف اسلام، تک آهنگ «بهشت/ عشق حقیقی کجا می‌رود؟» را آخر ماه اکتبر منتشر کرد. پس از یک بازنشستگی طولانی مدت آهنگ بهشت، بازگشت شکوهمند و پرقدرتی برای او به شمار می‌آمد.
این بازگشت اما دلیل جالبی دارد. همسر یوسف اسلام برای فرزندش یک گیتار می‌خرد، یوسف گیتار را برمی‌دارد و شروع به نواختن می‌کند:
«احساس کردم دوست دارم به پسرم گیتار زدن را یاد بدهم. جور دیگری نمی‌توانم موضوع را توضیح بدهم. ایده‌های جالبی به سرم می‌زد. ایده‌‌هایی که اطمینان داشتم با اجرای آن‌ها مردم زیادی با آن ارتباط برقرار می‌کنند.» و او شروع به ضبط آهنگ‌های جدید کرد. آهنگ‌هایی که انگار منتظر فوران بودند.
«زبان آهنگ، بهترین راه برای ایجاد ارتباط است. سیاست، اساسا مردم را از هم جدا می‌کند در حالی که موسیقی، قدرت متحد کردن مردم را دارد. موسیقی می‌تواند دعوت به رستگاری و نزدیکی به خدا باشد.»
او در گفت‌وگو با یکی از روزنامه‌ها به جوانان ایرانی اشاره می‌کند و می‌گوید: «اخیرا آهنگ‌های من در ایران منتشر شده‌اند و جوانان از آن استقبال خوبی کرده‌اند. این نشان میدهد که موسیقی و هنر من توانسته تأثیر مثبتی بگذارد.»
مجلة بیلبورد که یکی از بهترین و معتبرترین مجلات موسیقی دنیاست، از چند ماه قبل وعدة انتشار این آلبوم کت استیونس را داده بود. آلبومی که تهیة آن را ریک ناول تهیه‌کنندة آثار «دایدو» و «راد استیوارت» برعهده داشت.
دیوید ژوزف، نایب رئیس کمپانی پولیدور پخش‌کنندة این آلبوم در بریتانیا دربارة این آلبوم می‌گوید: «یوسف یکی از بهترین و معتبرترین هنرمندان انگلستان است. آلبوم جدید او قطعا یکی از بزرگ‌ترین و مورد توجه‌ترین آلبوم‌های سال خواهد بود. صدا و ملودی‌های او از محدودة زمان عبور کرده‌اند و بازار را تکان خواهند داد.»
یوسف اسلام تمام ترانه‌های آلبوم را خودش سروده و تمام آهنگ‌ها را خودش ساخته است. البته او یک سال پیش نیز برای یکی از آهنگ‌های دالی پارتون گیتار نواخت تا بازگشتش به دنیای موسیقی راک را به هوادارانش اعلام کند.
و اما آلبوم «یک فنجان دیگر» که قرار است بازار موسیقی بریتانیا در آمریکا را متوجه خود کند، 11 آهنگ دارد. صدای یوسف اسلام در این آلبوم شاید حتی بهتر از صدای کت استیونس در آلبوم‌های سه دهة پیش است. او وقتی کت استیونس بود، هیچ‌گاه به نت‌های خیلی بالا دست نیافته بود، اما در این آلبوم، این کار را انجام میدهد. صدا پخته‌تر و دلنشین‌تر شده است.
آهنگ آخر آلبوم «Green fields,Golden sands» یکی از آهنگ‌های منتشر نشدة یوسف است که در سال 1968 سروده شده است. یوسف پس از حدود 40 سال این آهنگ را اجرا می‌کند و می‌گوید: «آهنگ‌های خوب هرگز نمی‌میرند.» این آهنگ در واقع خیلی شبیه آهنگ «تصور کن» جان لنون است.
«تصور کن»، مهم‌ترین و معروف‌ترین ترانة بیتل بود که ایدة صلح‌طلبانه و ضد جنگ جان لنون را بیان می‌کرد؛ «می‌توانید یک تفاوت عمیق میان ترانه‌های قدیمی مربوط به دهه 60 و 70 و ترانه‌های جدید ببینید. ترانه‌های قدیمی مثل طوفان هستند.» این را یوسف اسلام دربارة این آهنگ و تفاوتش با ترانه‌های جدید خود و دیگران می‌گوید.
ترانة «فکر می‌کنم روشنایی را می‌بینم» که شاهکار است. ریف‌های گیتار به سبک بلوز به همراه گیتار الکتریک استثنایی یوسف اسلام، قطعه را بسیار شنیدنی و جذاب می‌کند. شاید این راک اندرول‌‌ترین گیتار الکتریکی باشد که کت استیونس در تمام عمرش در یکی از قطعات استفاده کرده است.
«شاید یک دنیا» آهنگی عاشقانه به سبک کانتری است که بر مبنای گیتار آکوستیک تنظیم شده است و در آن می‌توان از نوای دل‌انگیز آبوا لذت برد. گیتار سولو در پس زمینة آهنگ یکی از قطعات آشنای کت استیونس است، شاید بتوان آن را «مُدکت استیونس» نامید.
«یک روز در یک زمان» یک قطعة فالک (محلی) است که به سبک آهنگ‌های دهه 60 نواخته شده است. خیلی روان و خیلی نرم. همراه با پیانویی که آهنگ «لیزای غمگین» را به یاد می‌آورد.
آهنگ «در پایان» اما شاید زیباترین و غنی‌ترین ملودی این آلبوم را دارد. آهنگی که هر شنونده‌ای را مسحور می‌کند. آهنگی که انگار خیلی زود تمام میشود و دوست داری باز هم ادامه پیدا کند. ترانة «از دنیای روحانی زمزمه کن»، آهنگی است کوتاه به صورت ادای کلماتی به شکل نجوا که آن را ریف‌های گیتار بلوز و پیانو همراهی می‌کند.
اما شاید تک خال این آلبوم، آهنگ بی‌نظیر «محبوب» باشد. یک آهنگ تلفیقی شاهکار با نوایی شرقی و در واقع خاورمیانه‌ای که البته تم ایرلندی هم دارد.
تمپو در این آهنگ نقش به‌سزایی دارد و البته نحوة ضرب گرفتن با آن با نمونه‌های قدیمی کاملا متفاوت است. یاسوان دور خوانندة معروف با صدای جذابش یوسف را در این آهنگ همراهی می‌کند. یک آهنگ که صد در صد فراگیر خواهد شد و بارها آن را خواهید شنید.
اما آلبومی که در بریتانیا پخش میشود، یک قطعة اضافه به نام «صلح وجود دارد» است که این آهنگ در نسخة آمریکایی نیست.
آلبوم «یوسف اسلام» پس از سال‌ها انتظار، پاسخ عطش هوادارانش را به خوبی میدهد و آن‌ها را راضی می‌کند. اغلب این ترانه‌ها در 2 سال گذشته سروده شده‌اند و کاملا تر و تازه هستند. در بخش قبل از آهنگ و زیبای محبوب گفتیم.
برای اولین بار که آهنگ را بشنوید شوکه می‌شوید. آهنگ عالی آغاز میشود. گیتار سولو در آغاز کار و بعد تم ایرلندی به همراه آواز شرقی «یاسوان دور» همه چیز را آماده می‌کنند تا یوسف اسلام شروع به خواندن کند.
صدای پختة یوسف اسلام (که با آن صدای کمی زیر کت استیونس کاملا متفاوت است) کاملا در متن آهنگ می‌نشیند و نوای شرقی فضا را شکل میدهد. نوایی به آرامش صدای یوسف‌اسلام که دوبــــاره آواز مــــی‌خواند. پـــــس از 28 سال.
یوسف اسلام در اینترنت
وب سایت «یوسف اسلام» طراحی بی‌نظیری دارد. تصویری از یک اتاق همراه با تصاویری از کت استیونس سابق و یوسف اسلام فعلی. تقویمی به دیوار، تلویزیونی روی میز، گرامافونی در کنارش، قفسة کتاب، عودی تکیه داده به دیوار و روزنامه‌هایی روی میز.
یک اتاق کامل که بر روی هر کدام از وسایلش کلیک کنی، وارد محیط جدیدی می‌شوی. یک طراحی بکر و جذاب. مثلا اگر روی گرامافون بروی و کلیک کنی وارد بخش Audio می‌شوی. کلیک روی تلویزیون، صفحه مربوط به ویدیو کلیپ‌های یوسف اسلام را باز می‌کند.
با کلیک روی روزنامه‌ها، از آخرین اخبار مربوط به یوسف اسلام مطلع خواهی شد و... سر زدن به وب سایت او تجربه جالبی است. حتی می‌توانید یک دقیقه از آهنگ «بهشت» و ویدیو کلیپ مربوط به آن را هم تماشا کنید.
در وب سایت آمازون که یکی از محل‌های فروش اینترنتی آثار اوست، یک قطعة تبلیغاتی عالی از یوسف اسلام قرار دارد که می‌توانید با مراجعه به این سایت و پیدا کردن آلبوم «Another cup» آن را ببینید و لذت ببرید.
لحظاتی از اجراهای قدیمی کت استیونس در ابتدای این تیزر دیده میشود و پس از آن نوری در میان درختان و یوسف اسلام که در 58 سالگی در کنار ساحل ایستاده و با تسبیحی در دست نوای اذان را گوش می‌کند.
سپس او را در منزلش می‌بینیم که مشغول گیتار نواختن است و آهنگی قدیمی آغاز میشود. سپس یوسف اسلام را در استودیویی می‌بینیم که مشغول ضبط صدا و گیتارنوازی است. تصاویر خوش‌رنگ و صدای عالی یوسف اسلام، عالی است و دلپذیر.
یوسف اسلام و نوبل
«یوسف اسلام» امسال در مراسم اهدای جایزة نوبل صلح، شرکت و چند ترانة ماندگارش را اجرا خواهد کرد.
در این مراسم که 11 دسامبر برگزار میشود، جایزة نوبل به «محمد یونس» از بنگلادش اعطا میشود و «یوسف اسلام» هم پس از مدت‌ها دوری از صحنه، به روی سن می‌رود و قطعات زیبایش را اجرا خواهد کرد.
دو سال پیش بود که میخائیل گورباچف، رهبر شوروی سابق و مدیر بنیاد «نوبل نوبل‌ها» این جایزه را به یوسف اسلام اعطا کرد. گورباچف با همکاری شهرداری رم، مبتکر این جایزه بودند و یوسف اسلام به دلیل فعالیت‌هایش در راه صلح، تلاش‌های انسا‌ن‌دوستانه و تعهدش برای دوستی میان اقوام مختلف این جایزه را دریافت کرد.
تبدیل کت استیونس به یوسف اسلام
همه چیز از یک تصادف در سالیبو در سال 1975 آغاز شد. او در لحظة تصادف از خدا خواسته بود که او را نجات دهد. کت استیونس بعدها در مصاحبه‌‌ای با شبکة تلویزیونیVH1 دربارة آن زمان گفت: «ناگهان خودم را یافتم و گفتم: خدای من، اگر نجاتم بدهی در راه تو کار خواهم کرد.»
این تجربة نزدیک به مرگ برای او یک تجربة معنوی قریب و سنگین بوده است. برادرش دیوید به او یک نسخه از قرآن هدیه میدهد و استیونس با خواندن آن آرامش پیدا می‌کند و کم‌کم به سمت اسلام گرایش پیدا می‌کند.
«قرآن را باز کردم. دیدم هر بخش آن با بسم الله الرحمن الرحیم شروع میشود. به دنبال نویسندة آن بودم اما نامی نیافتم. در واقع وارد یک جدل شده بودم. می‌خواستم از این کتاب اشتباهی دربیاورم اما هر چه جلوتر می‌رفتم، بیشتر جذبش می‌شدم.» او به طور رسمی در سال 1977 به دین اسلام مشرف شد و نامش را به «یوسف اسلام» تغییر داد.
موسیقی و اسلام
یوسف اسلام در راه مسلمان شدن در بطن اروپا، کاری دشوار در پیش‌رو داشته. او که یک سوپراستار درجه یک موسیقی بوده و فروش بسیاری از آلبوم‌هایش میلیونی بوده‌اند، بارها به‌دلیل گرویدن به اسلام از سوی روزنامه‌ها و تلویزیون‌ها و همکارانش، کنایه‌ها و ناسزاها شنیده است.
به او می‌گفته‌اند: «تو فقط یک زن داری؟ مگر میشود؟ مگر سنت اعراب چیزی جز این نیست؟» یا به او طعنه می‌‌زده‌اند که در خیابان‌های تهران آواز می‌خوانده و گدایی می‌کرده.
یوسف اسلام اما بارها از علمای ایرانی دربارة فتواهایشان دربارة موسیقی تقدیر کرده است: «علمای ایرانی بودند که راه را برای موسیقی باز کردند. پیش از آن بسیاری از مسلمانان متحجر، سازها را می‌شکستند اما روحانیون ایرانی، مجوز موسیقی را صادر کردند.»
یوسف اسلام که آهنگی به نام «دنیای وحشی» هم دارد، تمرکزش را از غرب وحشی به شرق آرامش‌بخش برگرداند. اما غرب دست از سر او برنداشت.
همین سال گذشته بود که او برای صحبت با کمپانی‌های آمریکایی قصد ورود به خاک این کشور را داشت که با ممانعت مسؤولان فرودگاه مواجه شد و پس از بازداشت چند ساعته به انگلیس برگردانده شد.
کار تا آن‌‌جا بالا گرفت که جک استراو شخصا در یک کنفرانس مطبوعاتی به کالین پاول همتای آمریکایی‌اش اعتراض کرد.
