استان کرمان به دلیل داشتن حدود ۳۳۰ روز آفتابی، یکی از استان‌های مستعد برای تولید انرژی از خورشید در کشور به حساب می‌آید. حتی نام پایتخت انرژی‌های تجدیدپذیر را هم به خود اختصاص داده است. اما با وجود مشکلات فعلی اقتصادی، نیروگاه‌های خورشیدی که برای تامین برق در جای‌جای کرمان ساخته شده‌اند، توجیه اقتصادی ندارند. با این حال کمیته امداد نسبت به عملکرد نیروگاه‌های خورشیدی مددجوهای خود نظر دیگری دارد. نیروگاه‌های خورشیدی بخش خصوصی کرمان در معرض تعطیلی قرار گرفته‌اند و این در حالی است که مددجویان کمیته امداد از این نیروگاه‌ها برای امرار معاش استفاده می‌کنند و از آن‌ها درآمد دارند.
چندی پیش رئیس اتاق بازرگانی استان کرمان اعلام کرد: وضعیت نیروگاه‌های خورشیدی با مشکل مواجه است؛ مشکل انرژی خورشیدی مشکل بخش خصوصی و دولت نیست و به دلیل افزایش قیمت تجهیزات، اجرای پروژه ۲۵ میلیونی در این زمینه به ۵۰ میلیون تومان رسیده است؛ در حالی که قیمت خرید برق ثابت است.
«مهدی طبیب‌زاده» افزود: کدام عقل سلیمی این کار را انجام می‌دهد؟ به این ترتیب هیچ نیروگاهی در بخش بادی، فسیلی و خورشیدی توجیه ندارد. در حال حاضر همه نیروگاه‌های بخش خصوصی دچار زیان شده‌اند. نگران هستیم در پیک مصرف امسال بسیاری از نیروگاه‌های کشور نتوانند تولید برق لازم را داشته باشند و تا زمانی که تعرفه‌های برق اصلاح نشود، نیروگاه خورشیدی توجیه ندارد. گفته‌های رییس اتاق بازرگانی کرمان نشان می‌دهد که وضعیت برای تولیدکنندگان خرد انرژی خورشیدی در استان وخیم‌تر است.
- درخواست برای افزایش تعرفه
با توجه به این‌که کمیته امداد بر درآمدزایی نیروگاه‌های خورشیدی اصرار دارد، از رئیس اتاق بازرگانی می‌خواهیم دلایل نبود توجیه اقتصادی نیروگاه خورشیدی را برای همشهری توضیح دهد. «مهدی طبیب‌زاده» ضمن اعلام این‌که برنامه کمیته امداد ساخت ۲ هزار واحد نیروگاه خورشیدی بوده، ولی فقط ۵۲۹ مورد آن اجرا شده است، می‌گوید: با وجود شرایط اقتصادی فعلی، ۲ سر معادله نیروگاه خورشیدی و برگشت پول آن متناسب نیست. نیروگاه خورشیدی در سال‌های گذشته توجیه اقتصادی داشت، اما در حال حاضر با توجه به با بالا رفتن نرخ ارز، شاهد گران شدن هزینه تجهیزات وارداتی این نیروگاه‌ها هستیم. با این شرایط قیمت تمام‌شده برق خورشیدی هم بالا می‌رود و اگر قیمت‌ها تعدیل و متناسب نشوند، به طور قطع احداث نیروگاه خورشیدی با این شرایط فعلی صرفه اقتصادی ندارد.
طبیب‌زاده می‌گوید: به هر حال این واقعیتی است که وجود دارد. نرخ ارز زیاد شده، عمده تجهیزات هم از خارج از کشور وارد می‌شوند که متناسب با ارز گران شده‌اند. مگر می‌شود یک طرف معادله تغییر کند و طرف دیگ ثابت بماند؟ تنها راهش هم این است که وزارت نیرو و سازمان انرژی‌های نو، تعرفه برق را متناسب با افزایش سرمایه‌گذاری بیشتر کنند.
- اعطای وام برای ایجاد نیروگاه
به سراغ مسئولان کمیته امداد می‌رویم. این نهاد تنها ارگان دولتی است که مددجوهای آن برای تأمین معاش، نیروگاه خورشیدی ساخته‌اند و سرمایه‌گذاران کوچک در تأمین برق از نیروگاه خورشیدی به حساب می‌آیند. معاون اشتغال و خودکفایی کمیته امداد استان، ضمن تعجب کردن از گفته‌های رئیس اتاق بازرگانی به همشهری می‌گوید: کمیته امداد برای افرادی که توانایی انجام هیچ شغلی را ندارند، ابتکاری ایجاد کرده تا با وام قرض‌الحسنه ۴ درصدی بدون ضامن، نیروگاه خورشیدی را روی پشت‌بام یا حیاط خانه خود ایجاد کنند و از آن ۵ مگاوات برق تولید کنند.
«غلامرضا خواجه» می‌افزاید: درآمد ماهانه این نیروگاه‌ها بین ۷۵۰ هزار تا یک میلیون تومان است. این کار به دلیل ضمانت فروش ۲۰ ساله برق به وزارت نیرو کاملاً توجیه اقتصادی دارد؛ زیرا با فروش برق تولیدی هم قسط وام پرداخت می‌شود، هم برای خود خانوار درآمد دارد؛ همچنین مددجویان در کمتر از ۳ سال شاهد برگشت سرمایه هستند.
- ۵۰ درصد نیروگاه‌ها در جنوب کرمان
خواجه ادامه می‌دهد: تاکنون ۷۰۰ خانوار در شهرهای راور، زرند، کوهبنان، ارزوئیه، بردسیر، جیرفت، اسماعیلی، هلیل، عنبرآباد، جبالبارز جنوبی و کهنوج نیروگاه خورشیدی ایجاد کرده‌اند؛ همچنین ۵۰ درصد نیروگاه‌های خورشیدی در جنوب کرمان احداث شده‌اند. کمیته امداد تنها دستگاه دولتی است که برای درآمدزایی مددجویان از نیروگاه خورشیدی استفاده کرده، اما بخش خصوصی نیروگاه‌های بزرگی در ماهان و رفسنجان هم ایجاد کرده است. کمیته امداد فقط وام قرض‌الحسنه ۴ درصدی را برای خرید تجهیزات در اختیار مددجو قرار می‌دهد و ممکن است یک دستگاه یا بخش خصوصی، با وام ۱۸ درصد نیروگاه را احداث کرده باشد که مقدار توجیه اقتصادی آن نیاز به تحلیل دارد.
- مددجو استفاده شخصی ندارد
خواجه می‌گوید: نیروگاه‌هایی که در سال ۹۵ ایجاد شده‌اند و نرخ پایه برق آن‌ها ۸۰۰ تومان بوده، در حال حاضر به بیش از هزار تومان رسیده است؛ یعنی فروش آن‌ها بالا رفته است؛ برای مثال هزینه فاز اول نیروگاه خورشیدی در کوهبنان ۲۷ میلیون تومان بوده که در حال حاضر ماهی یک میلیون و صد هزار تومان فروش دارد. یعنی در ۲۶ ماه، ۲۶ میلیون تومان برگشت داشته و بقیه هم برای خود فرد باقی مانده است. مددجویان استفاده شخصی از این برق ندارند، زیرا پس از تامین، مستقیماً وارد مدار و فروخته می‌شود. لازم است بدانید قبل از این‌که نیروگاهی اجرا شود، قرارداد خرید تضمینی ۲۰ ساله با وزارت نیرو برای مددجو بسته می‌شود. نیروگاه‌های خورشیدی بخش خصوصی در شهرهای کرمان، ماهان، قلعه گنج، سیرجان، بردسیر، رفسنجان و واحدهای کوچکی در زرند و کوهبنان در حال کار هستند؛ عمده این نیروگاه‌ها در ماهان احداث شده‌اند که تولید برق آن‌ها ۳۰ مگاوات است.
نظر شما