جدال کمباین و میش مرغ در دشت‌های کشور

به گزارش ایرنا، میش ‌مرغ پرنده‌ای از خانواده هوبره‌ایان است که در دشت‌های وسیع بی‌درخت، زمین‌های استپی و کشتزارهای پهناور و علفزارهای بوکان در آذربایجان غربی زندگی می کند. این پرنده بومی ایران است که با طول بدنی حدود یک متر و وزنی بیش از ۱۵ کیلوگرم شباهت زیادی به بوقلمون دارد.

در چند سال اخیر جمعیت این گونه ارزشمند بسیار کاهش یافته طوری که گفته می‌شود شاید فقط حدود ۳۰ میش مرغ باقی‌مانده باشد که تخریب زیستگاه، شکار و مشکلات ژنتیکی برخی از عوامل کاهش جمعیت آنها است. کارشناسان معتقدند چون زیستگاه این پرنده در بوکان بسته است، از این رو دچار نوعی مشکل ژنتیکی یا همخونی شده‌اند که این مساله موجب کاهش مقاومت طبیعی پرندگان و در نتیجه تلفات آنها می‌شود.

البته با توجه به اهمیت حفاظت از این گونه ارزشمند، سازمان حفاظت محیط زیست برنامه عمل حفاظت از میش مرغ را تهیه، تصویب و ابلاغ کرده است.

محمد علی یکتا نیک، کارشناس حیات وحش و عضو کمپین پرواز، روز چهارشنبه گفت: میش مرغ پرنده بومی ایران است و یک جمعیت بسیار محدودی در زیستگاه بوکان در آذربایجان غربی زیست می‌کند، البته آمار دقیقی از تعداد این پرنده در دست نیست، می‌گویند حدود ۳۰ میش مرغ در کشور باقی مانده است.

وی افزود: بیشتر زیستگاه زادآوری آنها به زیر کشت رفته و زمانی که فصل جوجه‌آوری آنها است و جوجه‌ها از تخم بیرون آمده‌اند و باید بزرگ شوند، کمباین‌ها با هدف برداشت محصول وارد مزارع شده لانه آنها را تخریب کرده و جوجه‌ها را از بین می‌برند.

یکتا نیک گفت: میش مرغ بزرگ‌ترین پرنده غیرگوشتخوار ایران است که جثه بسیار بزرگی دارد، برای همین روی زمین لانه می‌سازد و طی چند سال اخیر زیستگاه‌های آنها به علت توسعه مزارع به گندم‌زار و یونجه‌زار تبدیل شده‌اند. این نحوه لانه‌سازی تهدیدی برای حیات این پرنده شده است که اگر به همین روال پیش رود، شاید تا پنج سال دیگر اثری از میش مرغ در کشور باقی نماند.

یکتا نیک تاکید کرد: پرنده‌ها نقش‌های متفاوتی در اکوسیستم دارند، ده‌ها چرخه ناشناخته دارند که هنوز علم انسان به آن نرسیده، از این رو بودن آنها بسیار ارزشمند است.

وی گفت: با توجه به این که میش مرغ هزاران سال بلکه میلیون‌ها سال در این منطقه به تکامل رسیده که اگر از بین برود، ممکن است یک حلقه بزرگ از زنجیره غذایی در آن منطقه باز شود و اکوسیستم آنجا به مرور دستخوش تغییرات برگشت‌ناپذیر شود.

یکتا نیک گفت: ایران کشوری است که شروع گهواره تمدن یا همان هلال حاصلخیز از آنجا شروع می‌شود، این هلال حاصلخیز جایی بوده که تمدن‌ها شکل گرفته و برای اولین بار کشاورزی به وجود آمده است و چون منطقه حاصلخیزی با غنای طبیعی بالا بوده، به همین نسبت جمعیت گونه‌های جانوری زیادی هم دارد پس باید با تدبیر از این گونه‌های ارزشمند حفاظت کنیم.

وی درباره عامل تهدید میش مرغ گفت: میش مرغ در دشت زندگی می‌کند که بیشتر این مناطق به زیر کشت گندم، یونجه و جو رفته است که متاسفانه زمان برداشت محصول با زمان جوجه‌آوری آنها همزمان می‌شود که این مساله جمعیت آنها را تهدید می‌کند، از سوی دیگر شکار نیز عامل تهدید است.

این کارشناس حیات وحش افزود: این پرنده نادر در سال دو تخم می‌گذارد و همین امر نیز یکی دیگر از مهم‌ترین عوامل تهدید حیات آن به شمار می‌رود، زیرا معمولا یک جوجه بزرگ می‌شود. البته اگر آن هم در زیر تیغ کمباین‌ها تلف نشود، زنده ماندن جوجه‌ها به عوامل مختلف دیگری مانند غنی بودن زیستگاه، درستی عرصه تغذیه آنها و تجربه والدین نیز بستگی دارد زیرا معمولا پرنده‌های جوان در بزرگ کردن جوجه‌ها کم تجربه‌تر هستند اما پرنده‌های مسن و مولد با تجربه‌تر هستند و می‌توانند تمام تخم‌ها را به جوجه تبدیل کنند و به سنی برسانند که مستقل شوند.