نظرسنجی از مردم تهران در باره شادی

مدیر طرح: سیامک کفایی
همکاران: سرورالسادات هاشمی، زهرا ادریس آبادی، فریده درفشی، میترا زاغی و سمیه گایکانی

پیشگفتار: شادی(شادزیستن)

انسان موجودی شادی خواه و در پی تجربه حیاتی پر طراوت است،  از این رو شاد بودن می‌تواند یکی از بزرگترین مبارزات ما در زندگی باشد.  برای شاد بودن باید بر افکار شاد تمرکز کنیم.

لازمه شاد زیستن جست وجوی زیبایی ها و خوبی هاست. زندگی موهبتی است که به ما ارزانی شده است و تا وقتی امید هست، زندگی هم هست.  همه چیز به خود ما بستگی دارد.

ما قدرت آن را داریم که نومیدی را به امید،  شکست را به پیروزی و اندوه را به خنده بدل سازیم، آنگاه شاهد تجلی شادی‌ها خواهیم بود. راز شاد زیستن، انجام دادن آن چه دوست داریم نیست بلکه دوست داشتن آن چیزی است که انجام می‌دهیم.

میزان آرامش ذهن و کارایی فردی ما بر اساس میزان توانایی ما برای زیستن درزمان حال مشخص می شود، صرفنظر از آنچه دیروز رخ داده است و آنچه فردا ممکن است اتفاق بیفتد. حال جایی است که ما در آن هستیم.

از این دیدگاه، اساس شادی و خرسندی متمرکز ساختن ذهن بر زمان حال است. راز شاد بودن کودکان هم در همین مسئله نهفته است، چرا که کودک،  خود را در لحظه حال غرق کرده و هرگز به گذشته و یا آینده نمی اندیشد.

در فرهنگ عامیانه ما ایرانیان نیز این مسئله بصورت ضرب المثل ( دم غنیمت است) در بین مردم رواج دارد.

"برخی از اساتید دانشگاه مینه سوتا بر این باورند که توانایی شاد زیستن به صورت پیامهای ژنتیک از قبل در وجود انسان برنامه ریزی شده است. گروهی از روانپزشکان نیز اعتقاد دارند آنچه در اطراف انسان می گذرد مهم تر از عامل وراثت است که انسان با آن به دنیا می آید. با تلفیقی بین این دو نظریه می توان نتیجه گرفت که افراد ظرفیت های متفاوتی برای شادمانی دارند.

برای دستیبابی به این واقعیت، 100 نفر دانشمند علوم اجتماعی از 18 کشور جهان درباره کیفیت زندگی و تأثیر آن در شاد زیستن مردم در 50 کشور به بررسی پرداختند و به این نتیجه رسیده اند که بهبود وضع اقتصادی کشور تا حدی موجب شادی مردم می شود ولی میزان شادی انسانها همراه با رشد اقتصادی افزایش نمی یابد و بین شادی مردم و وضع کلی اقتصاد کشور رابطه مستقیمی وجود ندارد.

این تحقیقات همچنین بیانگر این واقعیت است که افراد شاد بیشتر عمر می کنند. محققین دریافتند که پولدار شدن در بدو دستیابی به زندگی مرفه، شادی می آفریند اما پس از مدتی دیگر این عامل نقش اساسی در تداوم شادی ها ندارد."

شاد بودن معولا در خنده نمود یافته واز دیدن یک لب خندان پی میبریم که فرد خنده رو فردی شاد است. لبخند تنها یک ژست اجتماعی نیست بلکه زبان احساس انسان است. لبخند،  مکنونات قلبی مردم را به یکدیگر هدیه می کند. 

ضرب المثل مشهور "خنده بر هر درد بی درمان دواست" امروزه توسط پزشکان به اثبات رسیده است، در این زمینه در پنجاهمین شماره از ماهنامه موفقیت می خوانیم: افرادی که لبخند بر لب دارند، می توانند حالت اطرافیان خود را تغییر دهند، زیرا هر چیز که توانایی کاهش فشار روانی و تنش را داشته باشد،  مسلما باعث می شود افراد احساس بهتری داشته باشند و در نتیجه بهترین یخ شکن در گرد همایی های اجتماعی است.

در زمان استرس که قاتل شماره یک ما انسان ها شنلخته شده است اشکال مختلف انبساط، که بهترین نوع آن خنده است به همگان توصیه می شود. از نظر عاطفی خنده تاثیری مشابه با گریه ای مفصل دارد، با این تفاوت که خنده برای شما مفید تر است.

خنده موجب کاهش میزان ضربان قلب می شود و اشتها را تحریک می کند. به اعتقاد بعضی از محققین فرانسوی افرادی که زیاد می خندند کمتراز افرادی که به سختی قادر به خندیدن هستند در معرض ابتلا به اختلالات گوارشی و زخم معده هستند.

نکته قابل توجه در مورد خنده که آن را "دویدن ایستاده" هم می خوانند این است که این فعالیت، تحرک کافی تمام سیستم های داخلی بدن را تامین کرده و همه چیز را دوباره فعال می‌کند. خنده، سیستم بدن ما را از کلسترول زیاد و دیگر چربی های نا خواسته پالایش می دهد. همچنین با تحریک و تولید مسکن های طبیعی درمغز، مغز را نیز پالایش می دهد. 

در پاسخ به این سئوال که "چگونه می توان شاد زیست؟" باید گفت که  وقتی نیازهای انسان بگونه ای صحیح پاسخ داده شود،  در راه رضایت و شادی، گام بر می دارد و بالعکس اگر با موانعی برای ارضای نیازهایش مواجه شود دچار پرخاشگری، خشونت و در شرایطی بحرانی تر، دچار انواع عقده های روانی می شود.

اما نکته مهم در این موضوع این است که ارضاء نیازها به هر طریقی انسان را شاد و راضی نمی کند، بلکه تامین نیازها در تعامل با ویژگی انتخاب گری انسان، تعیین کننده فرح و شادی اوست.

زندگی کردن در امروز راه دیگری است برای شاد زیستن، " ما بجای آنکه از لحظات امروز زندگی خود لذت ببریم نقشه شادی را برای آینده می کشیم. زیستن در زمان حال بدین معناست که ما از هر کاری که در حال انجام آن هستیم به خاطر خود آن لذت ببریم و نه اینکه صرفاً به دنبال هدف نهایی آن باشیم.

زیستن در حال به معنی دلپذیر ساختن لحظه جاری بجای دور انداختن آن است. این تصمیم ماست که لحظه به لحظه زندگی را واقعاً زنده باشیم و لذت ببریم و شادمانه زندگی کنیم ."

ماهنامه موفقیت درصفحه 20 از شماره 46 خود برای کسانی که در جستجوی شاد زیستن هستند 9 راهکار طلایی ارائه داده است که بطور خلاصه عبارتند از:

• زمان بیشتری را با خانواده و دوستان بگذرانید.
• شخصیت اجتماعی و خارج از محیط خود را توسعه دهید.
• زندگی فعال تری داشته باشید.
• توقعات و آرزوهای خود را به حداقل برسانید.
• تفکرات مثبت و خوش بینانه خود را توسعه دهید.
• زندگی و اهداف خود را بطور دقیق سازماندهی کنید.
• چیزهایی را که تاثیر منفی برروی شما دارند، از زندگی خود حذف کنید.
• بیشتر به لحظه حال گرایش داشته باشید.
• به شادی ارزش دهید.

همچنین این ماهنامه افرادی را شاد می داند که: توانایی برنامه ریزی زمانی دارند، وقت شناس و با کفایت هستند و هیچ کاری را به تعویق نمی اندازند، دارای مهارت های اجتماعی معقولی از جمله خونگرمی، صمیمیت، راستگو و مثبت بودن و مهارت در گفت و گو هستند، به دنبال راه حلی برای مشکلاتند و با دیگران مشورت می کنند، خود را برای شکست‌هایی که ناشی از افسردگی است سرزنش نمی کنند، خود را لایق چیزهایی که بدست آورده اند می دانند و خود را همان گونه که هستند پذیرفته‌اند.

همواره شاد و پیروز باشید

کلیات تحقیق
در این گزارش با به کارگیری نظرسنجی تلفنی و بدست آوردن آمارها، پردازش و تحلیل علمی آنها، سعی شده است تا به میزان شادی و شاد زیستن پاسخگویان تهرانی دست یافت.

این گزارش حاصل جمع آوری پاسخ 1179 نفر از مردم تهران به پرسشنامه تهیه شده توسط واحد نظرسنجی تلفنی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای موسسه همشهری است. این افراد به صورت تصادفی و بر اساس مراجعه به فهرست شماره تلفن ها (از 22000000 الی 88999999) انتخاب شدند. در این گزارش نظر کسانی که تمایل به پاسخگویی به تمام پرسش های تحقیق را داشته اند، منعکس شده است.

اهداف  تحقیق
هدف کلی این تحقیق دستیابی به مجموعه اطلاعات و پاسخ هایی است که پاسخگویان در مورد شادی و شاد زیستن در جامعه عنوان کرده اند. از اهداف فرعی که در این تحقیق دنبال می شود می‌توان به توقع پاسخگویان از نهادها و سازمان های مختلف به منظور ایجاد روحیه شاد برای مردم اشاره کرد.

روش نظرسنجی
در این پژوهش، با استفاده از روش پیمایشی و نمونه گیری تصادفی نظرات عامه مردم به صورت تلفنی (نظرسنجی تلفنی) پرسش شده است. عددهای داخل جداول گرد شده است.

جامعه نمونه
در این تحقیق نمونه آماری شامل 1179 نفر از مردم تهران است. لازم است ذکر شود که از این تعداد 31 درصد مرد و 69 درصد زن هستند.

زمان اجرای نظرسنجی
این نظرسنجی از تاریخ 1 تا 4 دی ماه 1386 توسط گروه نظرسنجی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای روزنامه همشهری انجام شده است.

پرسشنامه نظرسنجی

1.  جنس         
2. سن           
3. تحصیلات
4. شغل
5. به نظر شما شادی یعنی چه ؟
6. آدم شاد چه خصوصیاتی دارد؟
7. شما اغلب آدم شادی هستید یا غمگین ؟
8. آدم چه موقع شاد می شود ؟
9. آدمها چگونه می توانند به شاد بودن خود کمک کنند؟
10. روحیه شاد داشتن چه نتایجی دارد؟
11. روحیه ناشاد داشتن چه نتایجی دارد؟
12.  فکر می کنید مهمترین نهادی که می تواند برای جامعه شادی ایجاد کند کدام نهاد یا سازمان است؟
13. شهرداری برای این که مردم شاد باشند چه کاری می تواند انجام دهد؟
14. روزنامه ها( همشهری) در این زمینه چه کمکی می تواند به مردم بکند؟

چکیده:

 طرح نظرسنجی حاضر، ‌به منظور دست یافتن به نظر پاسخگویان در موردشادی و شاد زیستن در جامعه انجام شده است. یافته های این طرح به قرار زیر است:
-69 درصد از پاسخگویان زن و 31 درصد مرد هستند.
- 18درصد پاسخگویان در گروه سنی 26-30 سال قرار دارند.
-38 درصد از پاسخگویان دیپلمه هستند.
- 46 درصد از پاسخگویان خانه دار هستند.
-62درصد از پاسخگویان معنی شادی را خوشحال بودن می دانند.
-46 درصد از پاسخگویان مهمترین خصوصیت آدم شاد را خندان بودن می دانند.
- 42 درصد از پاسخگویان اغلب شاد هستند.
 -32 درصد از پاسخگویان گفته اند که آدم هر گاه زندگی اش بر وفق مراد باشد شاد می‌شود.
- 32 درصد از پاسخگویان گفته اند آدمها اگر سخت نگیرند می توانند به شاد بودن خود کمک کنند.
-  37 درصد از پاسخگویان زندگی راحت را نتیجه روحیه شاد داشتن می دانند.
- 31 درصد از پاسخگویان  خمودگی(افسردگی) را نتیجه داشتن روحیه ناشاد می دانند.
-52درصد از پاسخگویان صدا و سیما را موظف می دانند که برای مردم یک جامعه شاد ایجاد کند.
- 25 درصد از پاسخگویان زیبا سازی شهر را به عنوان وظیفه شهر داری برای شاد کردن روحیه مردم می دانند.
- 43 درصد از پاسخگویان از همشهری خواسته اند که برای شاد کردن مردم، ستون هایی را به لطیفه و جوک اختصاص دهد.
- از تقاطع جنس و میزان شادی، چنین استنباط می شود که، زنان(68درصد) نسبت به مردان(32درصد) بیشتر شاد هستند، همچنین از این تقاطع می توان نتیجه گرفت که در بین مردان پاسخگو،  43 درصد اغلب اوقات شاد و 31 درصد اغلب اوقات غمگین هستند و این مسئله در بین زنان به نسبت 42درصد به 29 درصد است. 
-  از تقاطع سن و شاد بودن چنین استنباط می شود: میزان شادی در بین افراد 21 تا 25 ساله بیشتر است(18درصد) و کمترین میزان شادی در بین افراد 51 تا 60 ساله به چشم می خورد(2درصد).

جنس پاسخگویان 

بر اساس جدول شماره 1، از میان 1179 نفر پاسخگو 69 درصد  زن  و 31  درصد مرد  هستند.

جدول شماره  1- توزیع پاسخگویان بر اساس جنس

نمودار شماره 1

سن پاسخگویان

جدول شماره 2، نشان دهنده توزیع جامعه آماری این تحقیق است. همان طور که مشاهده می شود بزرگترین گروه سنی در 1179 نفر پاسخگوی این تحقیق را گروه سنی 26 تا 30 سال (18 درصد) و کوچک ترین گروه سنی را افراد 46 تا 50 سال (4درصد) تشکیل می دهند.

جدول شماره 2- توزیع پاسخگویان بر اساس سن

نمودار شماره 2
 

سطح تحصیلات پاسخگویان

بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 3،  از میان 1179 نفر  پاسخگو 38 درصد دیپلم و 4 درصد بی سواد هستند.

جدول شماره 3- توزیع پاسخگویان بر اساس میزان تحصیلات

نمودار شماره 3

شغل پاسخگویان:

  بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 4، از میان 1179 نفر پاسخگو، 46 درصد خانه دار هستند. در اینجا توضیح این مسئله ضروری است؛ از آنجا که اکثر پاسخگویان را زنان تشکیل می دهند و ساعات پرسشگری ساعاتی است که بیشتر زنان خانه داردر منازل حضور دارند، درصد این شغل در بین پاسخگویان بسیار بالاست.

جدول شماره 4- توزیع پاسخگویان بر اساس شغل آنها

نمودار شماره4

پاسخگویان شادی را چگونه معنی می کنند؟

بر اساس آمار مندرج در جدول شماره5، از میان 1179 نفر پاسخگو،62 درصد شادی را به معنی خوشحالی می دانند، 18 درصد معنای شادی را خوشبختی، 10 درصد در رفاه بودن، 5 درصددر زمان حال بودن و5 درصد نیز این کلمه را بی معنی می دانند.

جدول شماره 5-  توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنها در باره معنای شادی

نمودار شماره 5
 

پاسخگویان آدم شاد را دارای چه خصوصیاتی می دانند؟

بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 6، از میان 1179نفر پاسخگو46 درصد خندان بودن را از خصوصیات افراد شاد می دانند، 20 درصد گفته اند که این افراد پر انرژی هستند، همچنین 13 درصد از پاسخگویان، لذت بردن از زندگی، 7 درصد تامین بودن، 7 درصد خوشبخت بودن، 5 درصد عدم عصبانیت و2 درصد با ایمان بودن را ازخصوصیات این افراد می دانند.

جدول شماره 6- توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنها درموردخصویات آدم شاد

نمودار شماره 6

پاسخگویان اغلب شاد هستند یا غمگین؟

بر اساس آمار مندرج در جدول شماره7،  از میان1179 نفر پاسخگو42 درصد خود را فردی شاد و 28 درصد خود را اغلب اوقات غمگین می دانند، همچنین 30 درصد پاسخگویان گفته اند که گاهی اوقات شاد و گاهی اوقات غمگین هستند.

جدول شماره 7 – توزیع پاسخگویان بر اساس اینکه اغلب شاد هستند یا غمگین

نمودار شماره  7

 پاسخگویان چه موقع شاد می شوند؟

بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 8، از میان 1179 نفر پاسخگو، 32 درصد گفته اند که آدم هنگامی که زندگی بر وفق مرادش باشد شاد می شود، 28 درصد شنیدن خبر خوب، 15 درصد نداشتن مشکل، 10 درصد داشتن پول کافی، 8 درصد عدم نگرانی از آینده، 5 درصد سالم بودن و2 درصد شانس را باعث شاد بودن آدمها می دانند.

جدول  8 - توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنها در مورد اینکه آدم چه موقع شاد می‌شود

نمودار شماره 8

 پاسخگویان فکر می کنند که آدمها چگونه می توانند به شاد بودن خود کمک کنند؟

بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 9، از میان 1179 نفر پاسخگو، 32 درصد، گفته اند که آدمها نباید زندگی را سخت بگیرند، 19 درصد گفته اند که با کمک به دیگران می توان به شاد بودن خود کمک کرد، 19 درصد گفته اند که باید از افکار بیهوده بپرهیزند، 14 درصد گفته اند برای شاد بودن باید به خود تلقین کرد، 9 درصد توکل به خدا و 7 درصد نیز داشتن دوستان زیاد را از شرایطی می دانند که آدم میتواند به وسیله آن ها به شاد بودن خود کمک کند.
جدول شماره

9 – توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنها در مورد اینکه آدمها چگونه می‌توانند به شاد بودن خود کمک کنند.

نمودار شماره  9

پاسخگویان چه نتایجی را برای داشتن روحیه شاد عنوان کرده اند؟

بر اساس آمار مندرج در جدول شماره10،  از میان 1179 نفر پاسخگو، 37 درصد گفته اند کسانی که روحیه شاد دارند دارای زندگی راحتی خواهند بود، 21 درصد دادن انرژی مثبت به دیگران، 16 درصد احساس خوشبختی، 15 درصد کمتر بیمار شدن و 11 درصد عمر طولانی را از نتایج داشتن روحیه شاد می دانند.

جدول شماره 10 – توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنها در مورد نتیجه روحیه شاد داشتن

 نمودار شماره  10

 پاسخگویان چه نتایجی را برای داشتن روحیه نا شاد عنوان کرده اند ؟

بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 11،  از میان 1179 نفر پاسخگو، اکثریت آن ها معادل 31 درصد خمودگی(افسردگی) را نتیجه داشتن روحیه ناشاد می دانند، 20 درصد گفته اند که اینگونه افراد به دیگران انرژی منفی می دهند، 15 درصد احساس بد بختی، 14 درصد بیماری، 13 درصد پیری زود رس و 7 درصد کوتاهی عمر را از نتایج داشتن روحیه ناشاد می دانند. 

جدول شماره 11 – توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنها در مورد نتیجه روحیه  ناشاد داشتن

از نظر پاسخگویان کدام نهاد می تواند برای جامعه شادی ایجاد کند؟

بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 12، از میان 1179 نفر پاسخگو، 52 درصد معتقدند که صدا و سیما(رسانه ها) مهمترین نهادی است که می تواند برای جامعه شادی ایجاد کند، 20 درصد دولت، 7 درصد شهرداری و 2 درصد مدارس را از نهاد ها و سازمان‌هایی می دانند که دست اندر کار ایجاد روحیه شاد برای جامعه هستند،12 درصد نیز معتقدند که برای ایجاد روحیه شاد در بین مردم، همه نهاد ها به گونه ای نقش دارند، همچنین 7 درصد از پاسخگویان  هیچ نهاد یا سازمانی را در این امر دخیل نمی دانند.

جدول شماره 12 – توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنها در مورد اینکه کدام نهاد می تواند برای جامعه شادی ایجاد کند

نمودار شماره 12

از نظرپاسخگویان شهرداری در شاد کردن مردم چه نقشی دارد؟

بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 13، از میان 1179 نفر پاسخگو، 25 درصد گفته اند که شهرداری به این منظور می تواند به زیبا سازی شهر بپردازد، 21 درصد ایجاد مکان‌های تفریحی، 19 درصد ایجاد فضای سبز، 12 درصد ایجاد فرهنگسرا، 9 درصد برگزاری جشن های خیابانی، و 6 درصد پخش موزیک در مکان های عمومی را از اقدامات شهرداری برای شاد کردن مردم می دانند. همچنین 8 درصد ازپاسخگویان معتقدند که شهرداری در این زمینه هیچ کاری نمی تواند انجام دهد.

جدول شماره  13- توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنها در مورد اینکه شهرداری برای اینکه مردم شاد باشند چه کاری می تواند بکند

نمودار شماره 13

 از نظر پاسخگویان روزنامه همشهری چه نقشی در شاد کردن مردم دارد ؟

بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 14، از میان 1179 نفر پاسخگو، 43 درصد، گفته‌اند که همشهری می تواند با نوشتن مطالب طنز و وفکاهی در این امر مهم نقش داشته باشد. 19 درصد از پاسخگویان نیز معتقدند که همشهری در این زمینه هیچ کمکی نمی تواند بکند، تشویق دولت(10 درصد)، حذف اخبار منفی(8 درصد)، آموزش(7 درصد)،چاپ مطالب حقیقی(5 درصد)، نوشتن مقالات روانشناسی(5 درصد) و تنوع رنگ(3 درصد)، از موارد دیگری است که پاسخگویان در این مورد ذکر کرده اند. 

جدول شماره 14- توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنها در مورد اینکه روزنامه همشهری در زمینه شاد کردن مردم چه کمکی می تواند بکند

           
نمودار شماره14

منابع و مآخذ

1.    http://tici.info/default.aspx?dir=Learn_wmn&file=m83-3-2.htm

2. http://yousefamirian.blogfa.com