اين سفر و همچنين سخنان امير قطر در ديدار با شاه مراكش از سوي رسانه‌هاي قطري به طرز گسترده‌اي پوشش داده شد. شيخ تميم بن‌حمد آل‌ثاني در جريان ديدار با محمد ششم با اشاره به عملكرد ناموفق 4كشور عربي براي محاصره دوحه گفته است: اگرچه اين كشورها در دشمني با قطر از هيچ اقدامي فروگذار نكردند، اما روابط بين‌المللي و منطقه‌اي ما نسبت به پيش از اين بحران به‌مراتب بهتر شده است!
دوحه امروز (چهارشنبه) نيز ميزبان رجب طيب اردوغان خواهد بود، اگرچه با نگاهي به مواضع اخير تركيه در قبال بحران ميان كشورهاي عرب خليج‌فارس، به‌نظر نمي‌رسد رئيس‌جمهور اين كشور، همچون امير كويت يا پادشاه مراكش به‌دنبال اقدامات ميانجيگرانه باشد. اين سفر در حالي صورت مي‌گيرد كه هفته گذشته، نورالدين جانيكلي، وزير دفاع تركيه نيز براي بازديد از پايگاه نظامي اين كشور در قطر (كه اكنون تعداد نيروهاي حاضر در آن به بيش از 30هزار نفر رسيده است) و همچنين رايزني با خالد العطيه، وزير دفاع قطر به‌منظور افزايش همكاري‌هاي نظامي دوجانبه به دوحه سفر كرده بود.
از سوي ديگر، احمد ارسلان، وزير حمل‌ونقل تركيه نيز طي هفته گذشته در گفت‌وگو با روزنامه ديلي صباح از توافق سه‌جانبه ميان تركيه، ايران و قطر به‌منظور ترانزيت زميني كالا خبر داده و گفته بود: روابط تركيه و قطر در همه زمينه‌ها در حال گسترش است و همكاري‌هاي دو جانبه 2 كشور بيش از پيش تقويت شده است.
در سفر به قطر از بندر حمد اين كشور بازديد كردم. اين بندر نقش مهمي در تجارت بين 2 كشور دارد و خطوط كشتيراني مستقيمي ميان بنادر تركيه با اين بندر قطر برقرار است و تركيه مي‌تواند از اين بندر به‌عنوان يك مركز منطقه‌اي براي صادرات محصولات خود استفاده كند. براساس گزارش اين روزنامه، گام‌هاي نهايي توافق سه‌جانبه ترانزيت زميني كالا، در جريان سفر اخير وزير راه وشهرسازي ايران به تركيه انجام شده است.
افزايش نقش اقتصادي و نظامي تركيه در خليج‌فارس، به موازات شكست تلاش‌هاي ميانجيگرانه كشورهاي عربي براي حل بحران قطر، از سوي بسياري از تحليلگران به‌عنوان نشانه‌اي از پايان كار شوراي همكاري خليج‌فارس به شمار مي‌رود. در اين زمينه، عبدالخالق عبدالله، نويسنده و تحليلگر اماراتي، روز گذشته در روزنامه الاتحاد نوشت: از سال2014 نسبت به بروز چنين وضعيتي هشدار مي‌داديم؛ وضعيتي كه در آن تنها اسمي از شوراي همكاري مانده، درحالي‌كه عمان در محور ايران و قطر در محور تركيه قرار گرفته است.
اكنون اين وضعيت بيش از هر زمان ديگري به چشم مي‌آيد. اين نويسنده اماراتي در پايان مقاله خود نسبت به احياي ساختار شوراي همكاري با حذف قطر ابراز اميدواري كرده است. اگرچه در اين يادداشت تنها به حذف قطر از ساختار شوراي همكاري براي ادامه حيات آن اشاره شده، اما زمزمه‌هاي حذف عمان از اين شورا، به‌دليل نزديكي اين كشورها به تركيه و ايران نيز مدت‌هاست در رسانه‌هاي غيررسمي سعودي، اماراتي و بحريني به گوش مي‌خورد.
مبارك القفيدي، نويسنده كويتي، چندي پيش در صفحه توييتر خود نوشته بود: با ادامه سياست‌هاي عربستان در تحميل اراده خود بر كشورهاي كوچك شورا، مي‌توان انتظار داشت درصورت خروج رسمي قطر، راه براي خروج سلطنت عمان هم باز شود. شوراي همكاري خليج‌فارس در سال1981 به پيشنهاد امير وقت كويت براي مقابله با نفوذ انقلاب اسلامي ايران در ميان كشورهاي عرب خليج‌فارس تاسيس شد.
تمام اينها در حالي است كه به موازات افزايش دخالت‌هاي مصر و عربستان در تحولات داخلي فلسطين، حتي اردن هم بيش از هر زمان ديگري به تركيه نزديك شده است و سفر اخير رئيس ستاد مشترك ارتش اين كشور به آنكارا را مي‌توان نشانه‌اي از اين واقعيت به حساب آورد.
نظر شما